Book Title: Sanskrit Prakrit Hindi Evam English Shabdakosh Part 03
Author(s): Udaychandra Jain
Publisher: New Bharatiya Book Corporation
View full book text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
संस्कृत-प्राकृत-हिन्दी एवं अंग्रेजी शब्द कोश
1563
सभिद, सभिद, वि० भेद सहित, with kind. सभीति, सभीइ, वि० भयपूर्ण, भपान्वित । fearful. सभ्य, संभ, वि० [सभायां साधुः- यत्] सुसंस्कृत,
संस्कारयुक्त, परिष्कृत, fit for society, civilized, • सुशील, विनम्र, शिष्ट, honourable person, • विश्वस्त,
विश्वसनीय, faithful, trusty. सभ्मनिकायः, संभ-णिकायो, पुं० सुसंस्कृत समूह,
confident. सभ्यता, संभआ,स्त्री० [सभ्यः तल् + यप्] विनम्रता,
सुसंस्कारित, सुशीलता, कुलीनता, politeness, कष्ट संहन सभ्यतयैति वासः। good
manners. सम्, सम, अक० विक्षुब्ध होना, अव्यवस्थित होना,
to be confused, • खिन्न होना, उदासीन
होना, to be agitated. सम्, समं, अव्य० [सो + उमु] धातु या कृदन्त शब्दों
से पूर्व लगने वाला प्रत्यय, as a prefix to verbs and verbal derivative sit means, • बहुत अधिक, अत्यंत, very, quite, • उत्कृष्ट, उत्तम, greatly,•निकट, समीप, • परम, near, • पूर्व जैसा, •
समयुक्त, before a sin. समः, समो, पुं० समभाव। 'सन्तः सदा सभा भान्ति
Hafrafalgrat l', same, identical,
equal. सम, सम, वि० [सम् + अच्] समभाव, समान, समं
समन्ता दुपयोगि, एक जैसा, same, similar, as in all, whole, everyone, • निष्पक्ष, तर्कसंगत, न्याय संगत, resembling, • मित्र-बांधवभाव । सम संख्या विशेष, friendship, at same time, all every
one,ful,• सब,प्रत्येक, सारा, सम्पूर्ण,स्वयं। समः, समो, पुं० समभाव प्रथम भाव, having the
same nature. सम, सम, अव्य० के साथ, मिलकर, समं समालोच्य,
सादृश्यता, with together with. समकन्या, समकण्णा, स्त्री० उपयुक्त कन्या, विवाह
योग्य कन्या, suitable girl.
समकर्णः, समकण्णो, पुं० चतुष्कोण, an
qudiangonal tetragon. समकारि, समयारि, वि० यथावत स्थिर रहने वाला,
doing similar. समकालः, समकालो, पुं० सही समय, वही काल,
the same time. समकालं, समकाल, अव्य० उसी समय, युगपत, at
the same time. समकालीन, समकालीण, वि० समसामयिक, con
____temporary. समकोलः, समकोलो, पुं० सर्प, आह, snake. समक्ष, समक्ख, वि० [अक्ष्णा समीपम् - समक्ष् +
अच्] दर्शनीय, seeable,• प्रत्यक्ष, being
before the eyes. समक्षः,समक्खो, पुं० वर्तमान,सर्वसाधारणांतर गोचरः
__ यद्वा सम्यक् । in the present. समक्षता, समक्खत्त, वि० साक्षात्कारी, visible,.
समन्ततोऽस्मिन् सुमनस्त्वमस्तु
पुनीतयाकन्दविधायिवस्तु। समगाल, समागाल, वि० अनुभव करने वाला,
___knowing. समक्षेत्र, समखेत्त, नपुं० नक्षत्र क्रम, anepithet of
the Nakshatras. समगन्धकः, समगंधगो, पुं० धूप, incense. समगसः, समगसो, पुं० कारण, cause. समगेय, समगेय, वि० स्वरादि से संयुक्त गेय, with
great songing. समग्र, समग्ग, वि० [समं सकलं यथा
स्यात्तथागृह्यते-सम् + ग्रहन् + ड], समस्त, पूर्ण,
सम्पूर्ण, पूरा, full all whole, complete. समङित, समकिअ, वि० लिखित। आरोपित, परित,
___write, fulfilled. समचतुरस्त्र, समचदुरस्स, वि० समभुज, चतुष्कोण,
square. समचतुरस्त्रसंस्थानं, समचदुरस्स-संठाणं, नपुं०
अंग-उपांग अधिकृत अवयवों से परिपूर्ण, an equilateral tetragon, • शरीरगत अवयवों की रचना, making of bodies parts.
For Private and Personal Use Only