________________
આ જીવ લોકમાં (જગતમાં) ચાર ગતિમાં ભ્રમણ કરવાથી ઉત્પન્ન થતું જે જે દુ:ખ તું દેખે છે તે તે ક્રોધાદિક કષાયનું જ ફળ સમજ! તેમજ સમસ્ત જીવોમાં તું જે જે દેખે છે તે તે કષાયનિગ્રહનું ફળ સમજ! ૩૧૮. ' तं वत्थु मुत्तव्वं, जं पइ उप्पजए कसायग्गी । तं वत्थु चित्तव्वं, जत्थोवसमो कसायाणं ॥ ३१९॥
એમ સમજી જે વસ્તુપ્રત્યે (જેને આથી) કષાયઅગ્નિ ઊપજે તે વસ્તુ તજી દેવી અને જ્યાં અથવા જેથી કપાયે શાન્ત-ઉપશાસ્ત થાય ત્યાં અથવા તે વસ્તુનો જરૂર આશ્રય લેવો. ૩૧૯ एसो सो परमत्थो, एयं तत्तं तिलोयसारमिणं । सयलदुहकारणाणं, विणिग्गहो जं,कसायाणं ॥ ३२०॥
તે જ આ પરમાર્થ છે, આ જ તત્ત્વ છે, તેમજ ત્રણ લોકમાં સાર આ જ છે, કે સકળ દુઃખના કારણરૂપ કષાયોનો વિશેષ કરીને નિગ્રહ કરવો. ૩૨૦. माया लोभो रागो, कोहो माणो अ वनिओ दोसो । निजिणसु इमे दुन्निवि, जइ इच्छसि तं पयं परमं ॥३२१॥
માયા અને લોભ રાગ રૂપ છે તથા ક્રોધ અને માન દ્વેષ રૂપ છે, એમ શાસ્ત્રકારે કહેલું છે, તેથી જો તું પરમ પદને ઈચ્છતો હોય, તો તે રાગ અને દ્વેષ ઉભયને સમસ્ત પ્રકારે જીતી લે. ૩ર૧.
९४
श्री पुष्पमाला प्रकरण