________________
રવિગુપ્તની કથા (ગાથા-૧૬૯)
રવિગુપ્ત એક શ્રેષ્ઠિનો પુત્ર અત્યંત વિષયવૃદ્ધ છતો યૌવનગર્વિતપણે આખી રાત છડેચોક ચૌટામાં પણ ખાધા કરતો હતો, ધર્માત્માઓની નિંદા કરતો હતો કે બાપડા રસમાં શું જાણે ? એમ કરતાં એકદા રાત્રીભોજનથી તેના શરીરમાં ભારે વ્યાધિ ઉત્પન્ન થયો. તેથી મરીને ત્રીજી નરકે ઉત્પન્ન થયો, અને તેને અનંત કાલપર્યંત સંસારમાં પર્યટન કરવું પડ્યું. એ વાત સુખાર્થીએ અવશ્ય લક્ષ્યમાં લેવી !
વરદત્ત મુનિની કથા (ગાથા-૧૦૯)
કોઈક ગચ્છમાં વરદત્તનામા મુનિ મહા ચારિત્રી, સ્વદેહમાં પણ નિસ્પૃઃહ, પ્રશમરસમાં નિમગ્ન, અને વિશેષે ઇર્ષ્યા સમિતિવંત છતા ઉપયોગ સહિત વિચરે છે. પ્રાણાંત પણ ઉપયોગ (જયણા) ચૂકતા નથી. એકદા ઇંદ્રે દેવ સમક્ષ તે મુનિના તીવ્ર ગુણની પ્રશંસા કરી કહ્યું કે કોઈ દેવ પણ તે મુનિને ક્ષોભાવી શકે તેમ નથી. એ વાત તે સાંભળી કોઈ મિથ્યાષ્ટિને તે વાતની શ્રદ્ધા નહિ આવવાથી તે મુનિને ચળાવવા આવ્યો. મુનિ સ્થંડિલભૂમિ જતા હતા તે વખતે માર્ગમાં માંખી માંખી જેવડી નાની નાની મંડૂકીઓ વિકુર્વી અને પછાડી એક મદોન્મત હાથી વિકુર્તી મૂક્યો. મુનિએ વિચાર્યું કે જો હું દોડીશ તો મંડૂકી (દેડકી)ઓની વિરાધના થશે માટે ધીમે ધીમે જયણાથી ચાલતાં ‘થવું હોય તે થાઓ,' એમ ધારી ધીમે ધીમે જયણાથી ચાલે છે. એવામાં એકાએક હાથીએ આવી મુનિને ઉછાળી આકાશમાં ફેંક્યા. ત્યાંથી તે મંડૂકી ઉપર પડતાં સ્વદેહથી થતી તે મંડુકીઓની વિરાધના માટે વારંવાર મિથ્યાદુષ્કૃત દેવા લાગ્યા. મરણ સંબંધી ભયથી રહિત તે મુનિને જાણી દેવે પ્રગટ થઈ તેમની પ્રશંસા
श्री पुष्पमाला प्रकरण
१६४
