________________
જ્યારે એકાદશ ગુણસ્થાનવર્તી ઉપશાન કષાયવંત સાધુ પણ પુનઃ અનંત ભવભ્રમણ રૂપ પ્રતિપાતને પામે છે, ત્યારે જેને સમસ્ત કષાય ઉપશાત્ત થયા નથી એવા તમારે તો થોડા પણ કષાય ઉદયમાં જણાતા હોય, ત્યાં સુધી તેનો વિશ્વાસ જ રાખવો યોગ્ય નથી. કેમકે તે કષાયનો નિગ્રહ નહિ કરવાથી તેને વધતાં વાર લાગતી નથી. ૩૧૫. पढमाणुदए जीवो, न लहइ भवसिद्धिओ वि संमत्तं । . बीआण देसविरई, तइआणुदयंमि चारित्तं ॥ ३१६॥
પ્રથમના (અનંતાનુબંધી) કષાયનો ઉદય છતે ભવસિદ્ધિક (મોક્ષગામી થનાર) જીવ પણ સમ્યકત્વ પામતો નથી. બીજા (અપ્રત્યાખ્યાની) કષાયનો ઉદય છતે દેશવિરતિ ચારિત્ર પાળતો નથી. અને ત્રીજા (પ્રત્યાખ્યાની) કષાયનો ઉદય છતે સર્વવિરતિ ચારિત્ર પામી શકતો નથી. ૩૧૬. सव्वेवि अ अइयारा, संजलणाणं तु उदयओ हुंति । मूलछिजं पुण होइ, बारसण्हं कसायाणं ॥ ३१७॥
ચારિત્રમાં સર્વ કોઈ અતિચાર સંજ્વલન કષાયના ઉદય થકી જ હોય છે. અને બાકીના બાર (અનંતાનુબંધી, અપ્રત્યા પ્રત્યાવ) કષાયોના ઉદયે તો મૂળ છેદ્ય (સર્વથા ચારિત્ર ઉચ્છેદક) દોષ લાગે છે. ૩૧૭. . जं पिच्छसि जियलोए, चउगइ-संसार-संभवं दुक्खं । तं जाण कसायफलं, सुक्खं पुण तज्जयस्स फलं॥ ३१८॥
- શ્રી પુષ્પમાતા પ્રશUT
-
૧૩