________________
પ્રબુદ્ધ જીવની : બાર ભાવતા વિશેષાંક પૃષ્ઠ ૬૦
પ્રબુદ્ધ જીવન : બાર ભાવના વિશેષાંક થા ઓગસ્ટ ૨૦૧૬ નર ભાવતા વિશેષાંક BN પ્રબુદ્ધ જીવત :
ફુ બે આકાર (નળી અને વળી) છોડીને.
આમ તિર્થ્યલોકમાં દેવો પણ રહે છે, મનુષ્યો પણ રહે છેશું આમ અનેક અનેકાનેક વૈવિધ્યથી ઊભરાતા આ દ્વીપ-સમુદ્રો અને તિર્યંચો પણ રહે છે.
છે. એક રાજ લંબાઈ-પહોળાઈના ક્ષેત્રમાં આ અસંખ્ય દ્વીપ- આમ કેડ પર રહેલો આ તિર્જીલોક ૧૮૦૦ યોજન ઊંચો ૩ સમુદ્રોનો પથારો પથરાયેલો છે.
અને એક રાજ લાંબો પહોળો છે. હું અહીંથી ઉપર જઈએ ૭૯૦ યોજન-એટલે આવે આશ્ચર્યથી સાંભળી રહેલા બાળકો તરફ મીઠી મુસ્કાન હૈ $ જ્યોતિષમંડળ.
ફરકાવતા પિતાજીએ પૂછ્યું-“કેમ મજા આવે છે ?' હું જ્યોતિષમંડળ એટલે સૂર્ય, ચંદ્ર, ગ્રહ, નક્ષત્ર, તારા-આ ‘હાં.” બધાએ એક સૂરે જવાબ આપ્યો. ૬ સૂર્ય-ચંદ્ર વગેરે અલગ અલગ પ્રકારના વિમાનો છે. આ વિમાનોમાં “હવે ઊર્ધ્વલોકમાં જવું છે?' હું તે-તે દેવો રહે છે. આ વિમાનોને ચલાવનારા પણ દેવો છે. “હાં.' પિતા પાસેથી વધુ સાંભળવાની ઉત્કંઠા ધરાવતા
આ વિમાનો આપણા જંબૂદ્વીપમાં વચ્ચોવચ્ચ રહેલ એક લાખ યોજના બાળકોએ શોર્ટમાં પતાવ્યું. ઊંચા મેરુપર્વતની ચારે કોર પ્રદક્ષિણા આપતા ફરતા રહે છે.” “આપણી પૃથ્વીથી દોઢ રાજ ઊંચે જઈએ એટલે ૧૨ દેવલોક ) એટલે સૂર્ય ફરે છે?' બાળકોએ પૂછ્યું.
શરૂ થાય. અર્થાત્ નાભિથી લઈને ગળાની પહેલાંના ભાગમાં ફુ ‘હા, સૂર્ય, ચંદ્ર, ગ્રહ, નક્ષત્ર, તારા બધા જ ફરે છે. તમને ૧૨ દેવલોક સમાઈ જાય. હું સ્કૂલમાં ભણાવવામાં જે આવે છે, તેને આપણા શાસ્ત્રો ૧૨ દેવલોકના નામો-સૌધર્મ, ઈશાન, સાનકુમાર, મહેન્દ્ર, • સાથે–પરમાત્માની વાણી સાથે મેળ નથી. એ બધી વાતો આપણે બ્રહ્મલોક, લાંત્તક, મહાશુક્ર, સહસાર, આનત, પ્રાણત, આરણ હૈ ક્યારેક ચર્ચીશું. અત્યારે તો આપણો લોક-લોકસ્વરૂપભાવના. અને અશ્રુત.
આપણાથી ૭૦૦ યોજન ઊંચે તારાના વિમાનો આવે છે. પહેલો, બીજો દેવલોક એક લાઈનમાં છે. તેથી ઉપર ૩જો- છે BE ત્યાંથી ૧૦ યોજન ઉપર સૂર્ય, ત્યાંથી ૮૦ યોજન ઉપર ચંદ્ર, ૪થો દેવલોક પણ એક જ પંક્તિમાં છે. તે પછી પમો, છઠ્ઠો, BE - ત્યાંથી ૪ યોજન ઉપર નક્ષત્રો, તેના ઉપર ક્રમશઃ બુધ, શુક્ર, ૭મો, ૮મો ક્રમશઃ ઉપરા ઉપરી છે. તે પછી ૧લા, બીજા, ત્રીજા, ૬ ગુરુ, મંગળ, શનિ આદિ ગ્રહોના વિમાનો આવેલા છે. ચોથાની જેમ ૯,૧૦,૧૧,૧૨ દેવલોક છે.
આપણા જંબૂદ્વીપમાં બે સૂર્ય, બે ચંદ્ર, ૧૭૬ ગ્રહ, ૫૬ નક્ષત્રો તે પછી ગ્રીવા-ગરદનના ભાગે રૈવેયક દેવો છે અને તેથી મેં કે અને ૧,૩૩,૯૫૦ કોડાકોડી તારાઓ છે. લવણ સમુદ્રમાં ઉપર મુખના ભાગે પાંચ અનુત્તર દેવો છે. ફૂ જંબુદ્વીપ કરતાં બમણાં છે. ઘાતકી ખંડમાં જંબૂદ્વીપ કરતાં છ સકલતીર્થના સૂત્રો મુજબ પ્રથમના ૮ દેવલોકમાં ક્રમશઃ ૩૨ ફુ છું ગણા, કાલોદધિમાં ૨૧ ગણા અને પુષ્કરવરમાં ૨૬ ગણા સૂર્ય લાખ, ૨૮ લાખ, ૧૨ લાખ, ૮ લાખ, ૪ લાખ, ૫૦ હજાર, ૪૦ $ આદિ છે.
હજા૨, ૬ હજાર જિનાલયો છે. નવ રૈવેયકના ૩૧૮ જિનાલય ની હવે એક મહત્ત્વની વાત...અઢીદ્વિપમાં જે સૂર્ય, ચંદ્ર આદિ અને પાંચ અનુત્તરના પાંચ જિનાલયો. તે તે દેવલોકમાં તેટલા હું છે, તે બધાં મેરૂપર્વતને પ્રદક્ષિણા આપતા ફરતા રહે છે. પણ વિમાનો એટલા જ જિનાલયો છે. હું અઢીદ્વિપની બહાર જે સૂર્ય-ચંદ્ર આદિ છે, તે બધાં સ્થિર છે, તે આમ કુલ મળીને ૮૪૯૭૦૨૩ જિનાલયો અને ૧૫૨૯૪૪૭૬૦ ૬ છે ફરતા નથી. આમ અસંખ્ય દ્વીપ-સમુદ્રના થઈ અસંખ્ય સૂર્ય- જિનપ્રતિમાઓ અનાદિ-અનંત કાલીન શોભે છે. - ચંદ્રાદિ છે.
આ દેવો સદાકાલ સુખમાં નિમગ્ન રહે છે. ત્યાં શરીરનું સુખ, છે દરેક સૂર્ય-ચંદ્રમાં જિનાલય છે. આમ અસંખ્ય જિનાલયો ગીત-સંગીતનું સુખ, વસ્તુઓનું સુખ, બધું જ સુખ છે. હું જ્યોતિષમાં છે.
દેવોના શરીર ક્યારેય ગંધાય નહીં, શરીરે પરસેવો થાય નહીં, હું હવે સમજીએ આપણા તિર્જીલોકને.
તેમના ગળાની માળા મુરઝાય નહીં. આપણા જે અસંખ્ય દ્વીપ-સમુદ્રો છે, તે આખો તિચ્છ લોક આવા સુખ વચ્ચે પણ તેમને ત્યાં દુ:ખોની હારમાળા સર્જાતી રે = યા મધ્યલોક કહેવાય. આપણી ઉપરનો નવસો યોજન અને નીચેનો હોય છે. ઈર્ષ્યાનું દુઃખ, વેર-ઝેરનું દુઃખ, મૃત્યુવેળાએ મૃત્યુની મેં નવસો યોજન-આમ ૧૮૦૦ યોજનનો તિથ્થલોક કહેવાય. પીડા. અનેક પ્રકારના યુદ્ધો-મહાયુદ્ધો પણ સર્જાય. કે એટલે ઉપરના નવસો યોજનમાં રહેલા જ્યોતિષી દેવો અને નીચે “એટલે દેવલોકમાં પણ હંમેશાં સુખ નથી?” “ના.” [ નવસો યોજનમાં રહેલા વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવો પણ તિર્થાલોકમાં “તો હંમેશા માટે સુખ ક્યાં હોય?' $ રહેલા કહેવાય.
મોક્ષમાં, જ્યાં સિદ્ધભગવંતો બિરાજમાન છે. આઠ કર્મ અને ડું
## પ્રબુદ્ધ જીવત : બાર પ્રબુદ્ધ જીવત : બાર ભાવના વિશેષક HR પ્રબુદ્ધ જીવત : બાર ભાવતા વિશેષાંક # પ્રબુદ્ધ જીવત : બીર ભાવતા વિશેષાંક # પ્રબુદ્ધ જીવતો : બાર ભાવતા વિશેષંક 8 પ્રબુદ્ધ જીવન : બાર ભાવતા વિશેષાંક
૧ પ્રબુદ્ધ જીવત : બાર ભાવના વિરોષક જ પ્રબુદ્ધ જીવન : બાર ભાવતા વિશેષાંક # પ્રબુદ્ધ જીવન : બીર ભાવના વિશેષાંક જ પ્રબુદ્ધ જીવત : બીર ભાવના વિશેષાંક જ પ્રબુદ્ધ જીવન : બીર ભીવની વિશેષાંક 8 પ્રબુદ્ધ જીવન : બીર
પ્રબુદ્ધ જીવત : બોર ભાવતા વિશેષાંક કષ્ટ પ્રબુદ્ધ જીવત : બાર ભાવતા વિશેષાંક : પ્રબુદ્ધ જીવત : બાર ભાવતા વિશેષાંક પ્રબુદ્ધ જીવત : બાર ભાવતા વિશેષાંક ૪ પ્રબુદ્ધ જીવત :
