Prabuddha Jivan 2015 Year 63 Ank 01 to 03

Author(s): Dhanvant Shah
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh

Page 8

પ્રબુદ્ધ જીવન
જાન્યુઆરી ૨૦૧૫
મુંબઈમાં સર્વપ્રથમ યોજાનારી
ડૉ. કુમારપાળ દેસાઈની અનોખી ત્રિદિવસીય શ્રી હેમચંદ્રાચાર્ય કથા
શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંઘે પ્રતિવર્ષ ત્રણ દિવસની એક વિશિષ્ઠ હતાં. કથાનું આયોજન કરીને સમાજમાં એક નવો રાહ ચીંધ્યો છે. આ આવા કલિકાલસર્વજ્ઞ શ્રી હેમચંદ્રાચાર્યનું પ્રદાન ઘણું આગવું રહ્યું અગાઉ શ્રી મહાવીર જન્મકલ્યાણકની આસપાસ ‘મહાવીર કથા', છે. સંસ્કાર નગરી પાટણ અને ધર્મનગરી ખંભાત જેવા નગરોમાં ‘ગૌતમ કથા’, ‘ઋષભ કથા’, ‘એમ-રાજુલ કથા’ અને ‘શ્રી આગવી ઐતિહાસિક ઘટનાઓ સર્જાય છે. ગુજરાતની પ્રજા અને પાર્શ્વનાથ-પદ્માવતી કથા'નું સંસ્થાએ સફળતાપૂર્વક આયોજન કર્યું રાજા ઉભયના એ સંસ્કારનિર્માતા બની રહ્યા હતા. ગુજરાતની પાસે છે. જૈનદર્શનના જાણીતા ચિંતક પદ્મશ્રી ડૉ. કુમારપાળ દેસાઈ એમની સાહિત્ય, સંસ્કાર, સમાજ કે ધર્મના ક્ષેત્રે પ્રભાવ પાડનારી એમની જ્ઞાનગહન, ચિંતનયુક્ત છટાદાર વાણીમાં કથાની પ્રસ્તુતિ કરે છે. તોલે આવે એવી કોઈ વિભૂતિ જોવા મળતી નથી. ગુજરાતની પ્રજાકીય આ કથાઓની વિશેષતા એ છે કે એમાં જે તે તીર્થકર કે વિભૂતિના અસ્મિતાના ઉત્કર્ષ માટે એમણે અવિરત પ્રયાસ કર્યો અને ગુજરાતની જીવનની ઘટનાઓની સાથોસાથ
સંસ્કૃતિમાં અહિંસા અને અનેકાંત એનાં મર્મો અને રહસ્યો ઉજાગર
સિદ્ધાંતને દૃઢમૂળ કરી આપ્યો. | કરવામાં આવે છે. વર્તમાન સમયમાં શ્રી ભગવાન મહાવીર જન્મકલ્યાણક દિવસ નિમિત્તે
આમ પ્રજાજીવનના સર્વ ક્ષેત્રોને એ ભાવનાની પ્રસ્તુતતાના શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંઘ યોજિત
એમણે પ્રતિભાના તેજથી અજવાળું આલેખન સાથે એનો વૈજ્ઞાનિક ડૉ. કુમારપાળ દેસાઈની જ્ઞાનસભર વાણી દ્વારા આપ્યું. સાહિત્ય અને ઇતિહાસ, સંદર્ભ, એમાં છૂપાયેલા આધ્યાત્મિક 11 શ્રી હેમચંદ્રાચાર્ય કથા11
શાસ્ત્ર અને તર્ક, કળા અને વ્યવહાર, અર્થો અને ધર્મપ્રણાલીઓનો
સાધુતા અને સરળતા તથા રાજા અને તુલનાત્મક વિચાર આમાં તા. ૨૯ માર્ચ, રવિવાર, સવારે ૧૦ વાગ્યે.
પ્રજા – એમ જુદી જુદી બાબતો અને આલેખવામાં આવે છે. આ કથાનું તા. ૩૦ અને ૩૧ માર્ચ સાંજે છ વાગ્યે.
ભૂમિકાઓ નો સમન્વય સાધી ભારતમાં અને લંડન તથા લોસ સ્થળ : ભારતીય વિદ્યાભવન, ચોપાટી, મુંબઈ. આપનાર એમને કારણે ગુજરાતના ઓન્જલસ જેવાં શહેરોમાં સફળ આ ત્રિદિવસીય કથાના સૌજત્યદાતા
ઇતિહાસના સોલંકીયુગના સમયને આયોજન થયું છે. આ કથાની
સ્મૃતિઃ તસવીરકુમાર કીર્તિલાલ ચોકસી ગુજરાતનો સુવર્ણયુગ કહેવામાં આવે પાછળ ડૉ. ધનવંતભાઈ શાહની સૌજન્યદાતાઃ વસુમતીબેન કીર્તિલાલ ચોકસી-પાટણ
છે. ગુજરાતના રાજવી સિદ્ધરાજ પરિકલ્પના હોય છે અને ગીત અને પ્રવેશપત્ર માટે જિજ્ઞાસુઓને સંઘની ઑફિસનો
જયસિંહ અને મહારાજા કુમારપાળ સંગીતના માધયમથી શ્રી કુમારપાળ | સંપર્ક કરવા વિનંતી-૨૩૮૨૨૦૯૬
બંનેના તેઓ આદરપાત્ર માર્ગદર્શક દેસાઈની અસ્મલિત વાણીમાં રજૂ
અને સલાહકાર પણ હતા. થયેલી કથાઓ એ શ્રોતાઓને
સિદ્ધરાજની જ્ઞાનોપાસના અને મંત્રમુગ્ધ કર્યા છે. હવે ૨૦૧૫ના વર્ષમાં કલિકાલસર્વજ્ઞ શ્રી કુમારપાળની સંસ્કારપ્રિયતાના તેઓ વિધાયક હતા. પ્રાચીન હેમચંદ્રાચાર્યના ભવ્ય જીવન અને ઉત્કૃષ્ટ કવનને લક્ષમાં રાખીને ઇતિહાસમાં એમના જેટલા ભિન્ન ભિન્ન વિષયો પર શાસ્ત્રીય અને ‘શ્રી હેમચંદ્રાચાર્ય કથા’ પ્રસ્તુત થશે.
અભ્યાસપૂર્ણ ગ્રંથો આપનાર ભાગ્યેજ કોઈ વિરલ પ્રતિભા મળી આપણે જાણીએ છીએ કે ગુજરાતી ભાષાનું પ્રભાત આવશે. હેમચંદ્રાચાર્યથી ઊઘડે છે. ભારતભરના સારસ્વત દગ્ગજોની પંક્તિમાં એ સમયના ગ્રંથોમાં કલિકાલસર્વજ્ઞ હેમચંદ્રાચાર્યનું પ્રતાપી અને સ્થાન ધરાવે એવી ગુજરાતી વિદ્વતાનો અપ્રતિમ માનદંડ તેજસ્વી જીવનચરિત્ર આલેખાયું છે. ગુજરાત સુવર્ણયુગ સમયની હેમચંદ્રાચાર્યથી સ્થપાય છે. સોલંકીયુગના સમયની વિદ્વતા, રાજસત્તા, આ મહાન વિભૂતિના જીવનની ઘટનાઓ અને કવનની વિશેષતાઓની લોકવ્યવહાર, જનજીવન, ભાષા, સાહિત્ય, સભ્યતા અને સંસ્કારિતા સાથોસાથ આ કથામાં અનેક રસપ્રદ પ્રસંગોનું ગીત-સંગીત - આ બધાં જ ક્ષેત્રો એમની વિશાળ પ્રતિભાના તેજથી છવાઈ ગયાં શ્લોકગાન સાથે હૃદયસ્પર્શી આલેખન થશે.