________________
:
૨૦
પ્રબુદ્ધ જીવન : મહાવીર સ્તવન વિશેષાંક
એપ્રિલ, ૨૦૧૩
સતત રહેતા નથી. સતત ચંદ્ર પણ ના રહે ને સતત સૂર્ય પણ ના રહે. સ્વપ્ન છે. એ જ પ્રમાણે, અહીં ચોથા અને દશમા ગુણ- સ્થાનકનો એ જ પ્રમાણે, ૬ઠ્ઠ ગુણસ્થાનકે જીવ ક્યારેય સળંગ ના રહે અને ૭મે સમન્વય થાય છે. ચોથે ગુણસ્થાનકે કષાય સમાવવાની જીવે શરૂઆત ગુણસ્થાનકે પણ જીવ સતત ન રહે. પરંતુ અંતર્મુહુત-અંતરમુર્હત ૬ઠું, કરી, હવે ૧૦મે ગુણસ્થાનકે કષાયને ખપાવશે. અહીં ક્ષપક શ્રેણિ ૭ મે ફરતા રહે છે. વળી, ચંદ્રમાં કલંક છે, એ જ પ્રમાણે ૬ હે ગુણસ્થાનકે અને ઉપશમ શ્રેણિ એ બેમાંથી એક પર જીવ ચડે છે. પદ્મ સરોવરમાં પ્રમાદ રૂપી કલંક છે. (૫ પ્રકારનાં પ્રમાદ-મદ, વિષય, કષાય, નિદ્રા, ૧૨૦, ૫૦, ૧૨૦ કમળો છે. આટલા બધા શ્વેત કમળોથી પદ્મ સરોવર વિકથા). કાળ-જઘન્ય અંતર્મુહુત.
સુંદર લાગે છે. તેમ જીવ ૧૦મા ગુણ સ્થાનકે સુંદર આત્મગુણોથી ૭મું સ્વપ્ન સૂર્ય ૭ મું ગુણસ્થાનક અપ્રમત્ત સંયત ગુણસ્થાનક શોભે છે. વિરતિ ગુણ..હિંચકા જેવું ૬ ગુણસ્થાનકેથી ૭ મે ગુણસ્થાનકે ૧૧મું સ્વપ્નઃ રત્નાકર
૧૧ મું ગુણસ્થાન ઉપશાંત જાય અને ફરી ૭ મે ગુણસ્થાનકેથી ૬ઠું આવે, એમ હીંચકાની જેમ ગુણ-વિગત-વિપરીત ગમનવાળો... મોહ વીતરાગ છવાસ્થ ઝોલાં ખાય. ૭મે ગુણસ્થાનકે જીવ અપ્રમત્ત બને છે. એના બધા જ સમુદ્રમાંથી રત્નો મળે તો મોટો લાભ થાય, પરંતુ સમુદ્રના તોફાનમાં ગુણે તેજ પામે છે. પ્રકાશિત બને છે. પ્રમાદ જરા પણ રહેતો નથી. અટવાઈ જાય અને જો બચવા માટે પાટીયું કે બીજો કોઈ આધાર ના પૂર્ણકક્ષાએ વિરતિ ગુણ આવે છે અને પાપો નિકળી ગયા છે. નિર્મળ મળે તો મનુષ્ય પડતો-પડતો સમુદ્રના તળિયે પહોંચી જાય. એ જ છે. વિશુદ્ધિ ભાવ રહે છે. આ કાળમાં ૭ મા ગુણસ્થાનકથી આગળ પ્રમાણે. ૧૧ મે ગુણસ્થાનકે જીવને વીતરાગતા લાભ થાય, પરંતુ વધાતું નથી.
અહીં ઉપશમ પામેલા-દબાવેલા મોહનીય કર્મનું તોફાન આવે તો જીવ બન્ને ૬ઠ્ઠાનો અને ૭ માંનો કાળ :જઘન્યથી અંતર્મુહત ઉત્કૃષ્ટથી અંતર્મુહૂત. પડતી-પડતો છેક ૧૯ ગુણસ્થાનકે પહોંચી જાય..કારણ કે મોહનીય કર્મનો ૬ ઠું અને સાતમું ગુણસ્થાનક મળીને દેશોના પૂર્વ ક્રોડ વર્ષ.
ક્ષય નથી કર્યો. તેથી જીવમાં આ ગુણસ્થાનકે આસક્તિ આવી જતાં તે પડે છે. ૮મું સ્વપ્ન : ધજા ૮ મું ગુ.સ્થા. અપૂર્વકરણ ગુણસ્થાનક
અહીં જીવ વીતરાગ ન થયો હોવાથી “છબસ્થ’ શબ્દ વપરાય છે. વિરાગી દશા. વિશિષ્ટ વિતરાગ દશા.
૧૨મું સ્વપ્નઃ દેવ વિમાન
૧૨ મું ગુણસ્થાનક ક્ષીણ ઉપશમ ભાવ.
વિરામ...ગુણ...
મોહ વીતરાગ ગુણસ્થાનક
દેવ વિમાન હંમેશાં ઊંચે ઊંચે જ ઊડે છે. તેમ ૧૨ મે ગુણસ્થાનકે રહેલા યોદ્ધો જ્યારે યુદ્ધ કરવા નીકળે ત્યારે એના રથ ઉપર સૌ પ્રથમ
જીવને હવે ઊંચે ઊંચે જ ઊડવાનું છે. મોહનીય કર્મનો સંપૂર્ણ ક્ષય કરી પોતાની ધજા (પતાકા) ફરકાવે છે. એ જ પ્રમાણે ૮ મે ગુણસ્થાનકે
| દીધો છે. આત્મભાવ લાવી સ્વરૂપમાં જ રમણતા કરતો જીવ અંતર્મુહુતમાં યુદ્ધની શરૂઆત થાય છે. મોહનીય કર્મને સંપૂર્ણ દબાવી દેવાનું-ઉપશમ
કેવળજ્ઞાન પામવાનો છે. કરી શકે છે. કર્મોનો સંપૂર્ણ ક્ષય કરી શકે એવી ઉત્તરોત્તર ધારા એ ક્ષયોપશમ. અહીંથી શ્રેણી શરૂ થાય છે. અપૂર્વકરણ એટલે પૂર્વે કયારેય
૧૩મું સ્વપ્ન: રત્નનો ઢગલો ૧૩ મું ગુણસ્થાનક સંયોગી નથી કર્યું એવું કામ જીવ હવે આરંભે છે. મોહનીય કર્મ કાઢવાનાં પાંચ
વિતરાગ-સર્વજ્ઞતા
કેવળી ગુણ સ્થાનક શસ્ત્રો જીવ ઉગામે છે તે સ્થિતિઘાત, રસઘાત, ગુણશ્રેણિ, ગુણસંક્રમ,
દેવ વિમાનમાં જે જીવ આરૂઢ થાય તે નિશે અમૂલ્ય રત્નોની પ્રાપ્તિ કરે. સ્થિતિબંધ. આ પાંચ પદાર્થરૂપ શસ્ત્રોથી અપૂર્વકરણ કરી જીવ પોતાની
એ જ પ્રમાણે, ૧૩ મે ગુણસ્થાનકે જીવને કેવળજ્ઞાનની પ્રાપ્તિ થતાં જ અનંત ધર્મધજા ફરકાવે છે.
ગુણોરૂપી રત્નો મળે છે. મન-વચન અને કાયાના યોગ હોવાથી આ ગુણસ્થાનક ૯મું સ્વપ્ન પૂર્ણ કળશ
- સંયોગી કેવળી કહેવાય છે. ચાર ઘાતી કર્મોનો ક્ષય થાય છે.
૯ મું ગણસ્થાનકઅનિવૃત્તિ વિશિષ્ટ અનિવૃત્તિ,
બાદર સંપરાય ગુણસ્થાનક ૧૪મું સ્વપ્ન: નિધૂમ અગ્નિ
૧૪ મું ગુણસ્થાનક એકસરખા ભાવ.
વિમુક્તિ-મોક્ષ :
અયોગી કેવળી ૯ મું સ્વપ્ન પૂર્ણ-કળશ...પૂર્ણતયા ભરેલો કલશ કદી છલકાતો ધુમાડા વગરનો અગ્નિ નથી. અધુરો ભર્યો હોય તો છલકાય. પુર્ણ કળશમાં પાણી શાંત અને અગ્નિમાં લાકડાં બળી રહ્યાં છે. પરંતુ ધુમાડો નથી. એ જ પ્રમાણે સ્થિર રહે છે. ૯મે ગુણસ્થાનકે આવેલાં જીવના ભાવો એક સરખા જ ૧૪ ગુણસ્થાનકે પાંચ હ્રસ્વ સ્વરના કાળમાં ભાવનો અગ્નિ પેટાવી હોય, જરા પણ તરતમતા ના હોય. જીવનાં ભાવો અને પરિણામો ચાર અઘાતી કર્મોરૂપી લાકડાંને એમાં બાળી નાંખ્યા છે. અહીં ધુમાડો નથી. સ્થિર બને છે. જીવ શાંત બને છે. વિશિષ્ટ અનિવનિકરણ છે. ૮મે જેમ ધુમાડો ઉપર જાય તેમ આત્મા ઉપર જાય છે. મોશે પહોંચે છે. ગુણસ્થાનકે ઉગામેલા શસ્ત્ર અહીં મોહનીય કર્મ ઉપર ઘા પાડી દે છે. આ રીતે ત્રિશલા માતાને આવેલ અર્થ સભર ૧૪ સ્વપ્નો જીવને-આપણને ૧૦મું સ્વપ્ન: પા સરોવર
૧૦ મું ગુણસ્થાનક સક્ષમ ૧૪ ગુણસ્થાનક સુધી લઈ જવા સમર્થ બને છે. મોક્ષ અપાવી શકે છે. * * બાદર કષાય નષ્ટ, વિજયગુણ... સંપરાય ગુણસ્થાનક
- ૧૫, ઓમ દરિયા મહલ, બીજે માળે.૮૦, નેપીયન્સી રોડ, લક્ષ્મીજીને રહેવાનું સ્થાન પાસરોવર છે...ને ૪થું સ્વપ્ન લક્ષ્મીજીનું મુંબઈ-૪૦૦ ૦૦૬.ફોન : ૦૨૨ ૨૩૬ ૨ ૧૮૭૬.
