Naykarnika

Author(s): Fattehchand K Lalan, Mohanlal D Desai
Publisher: Shardaben Chimanbhai Educational Research Institute

Page 48

શ્રી વિનયવિજયજી
૪૩
૨. લોકપ્રકાશ આ ગ્રંથ ઘણો મોટો છે. તેમાં ૩૬ સર્ગની વ્યવસ્થા કરી છે. આ ગ્રંથ પૂર્ણ છપાયો નથી, તેથી તે દરેક સર્ગમાં આપેલી હકીકત પ્રજાસન્મુખ મૂકવાની આવશ્યકતા છે કે જેથી કોઈ વિરલ મળી આવતાં ગ્રંથનું ભાષાંતર આદિ થઈ લોકને હસ્તપ્રાપ્ય થાય. સર્ગવાર લેતાં - (૧) પ્રબંધચતુષ્ટય સાથે અંગુલ, યોજન, રાજ, પલ્યોપમ,
સાગરોપમની વ્યાખ્યા, સંખ્યાતા અસંખ્યાતા, અને અનંતાની
સમજ. (૨) લોકના સ્વરૂપનું દ્રવ્ય, ક્ષેત્ર, કાળ, ભાવથી કથન; ધર્મ
અધર્માસ્તિકાયનું સ્વરૂપ. (૩) સંસારી જીવોનું ૩૭ દ્વારોનું વિસ્તારથી સ્વરૂપ. (૪) સૂક્ષ્મ પૃથ્વીકાયાદિ પાંચ સ્થાવરનું સ્વરૂપ. (૫) બાદર પૃથ્વીકાયાદિનું સ્વરૂપ. (૬) દીદ્રિય આદિ તિર્યંચોનું સ્વરૂપ. (૭) મનુષ્યનું સ્વરૂપ. (૮) દેવતાનું સ્વરૂપ. (૯) નારકીનું સ્વરૂપ. (૧૦) સર્વ જીવોનો જન્મસંબંધ. (૧૧) કર્મની સર્વપ્રકૃતિનું વર્ણન, અને અલ્પબદુત્વ; પુદ્ગલાસ્તિકાયનું
સ્વરૂપ. (૧૨) દ્રવ્યલોક, ક્ષેત્રલોકમાં લોકાકાશનું સ્વરૂપ, દિશાઓનું નિરૂપણ,
તથા લોકમાં રાજ્યના ખંડનું વર્ણન; સંવર્તિત લોકનું સ્વરૂપ,
દૃષ્ટાંત, અને રત્નપ્રભાનું વર્ણન; વ્યંતરોનાં નગરોની સમૃદ્ધિ. (૧૩) ભુવનપતિથી ઈશાન દેવલોકસુધીના ઇંદ્રો; તેમના સામાનિક