Naykarnika

Author(s): Fattehchand K Lalan, Mohanlal D Desai
Publisher: Shardaben Chimanbhai Educational Research Institute

Page 82

श्रीविनयविजयोपाध्यायविरचिता
नयकणिका
મંગલાચરણ અને વિષય
वर्धमानं स्तुमः सर्वनयनद्यर्णवागमम् । संक्षेपतस्तदुन्नीतनयभेदानुवादः ॥ १ ॥
જે શ્રી વર્ધમાનનું આગમ સર્વ નયરૂપી નદીઓને (પ્રવેશવાને) સમુદ્રરૂપ છે, તેમના પ્રરૂપેલા નયભેદોનો સંક્ષેપથી અનુવાદ કરી, અમે તેમની સ્તુતિ કરીએ છીએ. ૧
નયોનાં નામ
नैगम: संग्रहश्चैव व्यवहारसूत्रकौ
।
शब्दः समभिरूढैवंभूतौ चेति नयाः स्मृताः ॥२॥
નૈગમ, સંગ્રહ, વ્યવહાર, ઋજુસૂત્ર, શબ્દ, સમભિરૂઢ, અને એવંભૂત એમ (સાત) નયો (આપના આગમમા] કહેલા છે. ૨.
પ્રસ્તાવના
પ્રમેયત્વ.
अर्थाः सर्वेऽपि च सामान्यविशेषोभयात्मकाः । सामान्यं तत्र जात्यादि विशेषाश्च विभेदकाः ॥३॥
પદાર્થો સર્વે સામાન્ય અને વિશેષ એ બન્ને ધર્મ’વાળા છે, [એમ આપે પ્રતિપાદન કર્યું છે! એમાં" જાતિ' ઇત્યાદિ તે સામાન્ય (ધર્મ) અને જુદાપણું જણાવનારા તે વિશેષ ધર્મો. ૩.
૧. જે શબ્દો અર્ધચંદ્ર કૌંસમાં છે તે અર્થની સ્પષ્ટતા માટે મારા તરફથી ઉમેરેલા છે. ૨ જે શબ્દો કાટખૂણાવાળા કૌંસોમાં છે તે મહારાજ શ્રી ગંભીરવિજયજી ગણીની આ ગ્રંથ પરની અવચૂરી પરથી ઉમેરેલા છે. ૩ 7 શબ્દ શ્લોકમાં એક અક્ષર ખૂટવાથી અમે મૂક્યો છે.
૪. ધર્મ સ્વભાવ, Nature.૫ એ બન્ને ધર્મોમાં. ૬. જાતિત્વ; દ્રવ્યત્વ,