Navtattva Sahitya Sangraha

Author(s): Udayvijay
Publisher: Mansukhbhai Manekbhai

Page 222

inananananananananana
॥श्री गू० मा० प्रा० नवतच विचारः ॥ (३५)
handman naminaranninnan કોડ સડસઠ લાખ સીતેર હજાર બસોને સોલ. ૧ ૬૭ ૭૭ ૨૧૬ એટલી આવલીયે એક મુહર્ત એટલે બે ઘડી થા. ત્રીશ મુહૂર્ત એક દિવસ થાય, પનર દીવસે એક પક્ષ થાય, બે પક્ષે એક માસ થાય. આર માસે એક વરસ થાય, તે અસંખ્યાત વરસે એક પલ્યોપમ થાય, યુવાન દષ્ટાતે, તે અદ્ધાપેપમે દશ કેડીકેડીએ એક સાગરોપમ થાય, તે દશ કડાકડી સાગરોપમે એક ચડતા છ આરાને ઉત્સપિકાલ થાય, ૫ હેલે આરે એકવીસ હજાર વરસને દુષમા દુષમ એવે નામે, બીજે પણ એકવીસ હજાર વરસને દુષમ નામે, ત્રીજે બેંતાલીશ હજાર વરસે ઉણે એક કેડીકેડી સાગરોપમને દુષમાસુષમા નામે ૩, એ બે કાડાઝેડ સાગરોપમને સુષમા સમા નામે , પાંચમાં ત્રણ કોમેડી સાગરોપમને સુષમા ૫, છઠે ચાર કેડીકેડી સાગરોપમને સુષમા સુષમા , વલી દક્ષ કેડીકેડી સાગરોપમે એક અવસપણું કાલ થાય. પડતા છ આરાને ૫લિો આ ચારે કેકેડી લાળરોપમને સુષમાસુષમા ૧, બીજોણુ ક્રેડા કેડી સાગરોપમને સુષમા ૨, ત્રીજે બે છેડા કોડી સાગરોપમને મા દુષમા ૩, ચોથે બેતાલીશ હજાર વરસે ઊણે એક કાકાકડીનારાયણને દુષમા સુષમા ૪, પાંચમો એકવીસ હજાર વરસનો દુષમા ૫, છઠે એકવીસ હજાર વરસને દુષમા દુષમા ૬, એ ઉત્સર્પિણું અવસર્પિણી બે મઘાને વીસ કેડા કેડી સાગરોપમને એક કાલચક થાય, એહવા અને ના કાલચક્ર થાય, તેવારે એક પુલ પરાવર્ત થાય. એહવા અનન્તાં પુદ્દગલ્ય પરાવર્ત ધમ વિના ઘણા જીવ ભમ્યા અને ભમશે, અને સમકિત પામ્યા પછી ઉકૃષ્ટો અધ પુદગલ પરાવર્ત સંસાર ભમે, જધન્યથી તે જ ભવે સિદ્ધિ વરે છે ઈતિ સંખ્યાકાલ વિચાર!
હવે ષ દ્રવ્યની વાત વિશેષ કહે છે. છ દ્રવ્ય માંહેથી જીવને ૧ પુદ્ગલ એ બે પરિણામી છે. બાકી ચાર અપરિણામી ૧, જીવ અને અછવ વિચારતાં એક દ્રવ્ય જીવ ૧ બાકી પાંચ દ્રવ્ય અવ ૨, મુર્તિપણું વિચાર તે એક પુદ્ગલ મૂત બાકી પાંચ અમૂર્ત , સપ્રદેશપણું વિચારતાં પાંચ સપ્રદેશી, એક કાલદ્રવ્ય અપ્રદેશી ૪, એમ્પણું વિચારતે ધમસ્તિ. ૧ અધમસ્તિ ૨ આકાશાસ્તિકાય -એ ત્રણ એક છે, બાકી ત્રણ અનેક ૫ ક્ષેત્રપણું વિચારતે એક આકાશ ક્ષેત્ર, બાકી પાંચ અક્ષેત્ર ૬. ક્રિયા વિચારતે જીવ ૧ પુદ્ગલ ૨ બે સક્રિય, બાકી ચારસક્રિય ઈહાં ક્રિયા તે પરિસ્પન્દ ચલન રૂ૫ ૭. નિત્યપણું વિચારતે ધર્મ ૧ અધર્મ ૨ આકાશ