________________
(ધર)
: નવરાત્તિ
. , ૨ ( )
શને જેર પેહચે, એ રીતે જીવ કર્મલ લેઇને, આઠે ભાગે વિરચે છે, દળીયાને સર્વથી છેડે ભાગ આયુકર્મને આવે, તેહથી અધિક ભાગ નામકર્મચેત્ર કર્મને આવે, માંહોમાંહે સરખે, તેથી અધિક ભાગ અંતરાય ૧ જ્ઞાનાવરણીય ર દર્શનાવરણય એ ત્રણને આવે, માંહોમાંહે ત્રણને સરખે, તેહથી અધિક ભાગ મેહનીયને આવે, એ સાત કર્મને તો રિથતિ પરમાણે ભાગ છે, થેડી સ્થિતિવાળાને થોડો ને ઘણી સ્થિતિવાળાને ઘણો, અને વેદનીયકર્મને તે વિભાવેજ સર્વથી ઓછો ન આવે, સર્વથી અધિકજ આવે, જે માટે વેદનીયને ઓછો ભાગ આવતો હોય તે લેકમાં સુખદુઃખની પ્રગટ ખબર ન પડે, અને લેકમાતો સુખ દુઃખ પ્રગટ જણાય છે, તે માટે વેદનીયને ભાગે કર્મલ સર્વથી ઘણે આવે છે, તે એ પ્રદેશ બંધ મદકને દૃષ્ટાન્ત-જિમ કોઈ મોદકમાં દલિયા તે કહીયે, જે લેટના કણીયા તે ઘણું હોય, અને રસ કહીયે જે ખાંડથી થડા હેય, કોઈક મોદકમાં ખાંડથી ઘણુને લેટના દલિયા ભેડા. તેમ કર્મદલમાં પણ કોઈક દલમાં રસ ને પ્રદેશ ઘણું, કેઈક દલમાં રસ ઘણે ને પ્રદેશ છેડા, જીવ લેવા વાળો છે, તેહના અધ્યવસાય પ્રમાણે હોય છે ઇતિ પ્રદેશબ:
છે બંધતત્ત્વ વિચાર સંપૂર્ણ
છે હવે મેક્ષતત્ત્વને વિચાર કહે છે
–– ––– તિહાં પ્રથમ મેક્ષિતત્ત્વના નવ ભેદ કહે છે, સંતપદ પ્રરૂપણું ૧ દ્રવ્યપ્રમાણ ૩ ક્ષેત્રપ્રમાણ ૩ ફરસના દ્વાર ૪ કાલદ્વાર ૫ અંતરકાર ૬ ભાવધાર ૭ ભાગદ્વાર ૮ અલ્પબહુવૈદ્વાર ૯ છેહવે નવદ્વારના અથ કહે છે-સંતપયપ્રપણું તે “છતા પદની પ્રરૂપણું, મોક્ષપદ સંત કહેતાં છતું છે. શુદ્ધપદમાટે એટલે એક પદ હોય તે હેયજ, બે પદ હોય તે ન પણ હોય જિમ આકાશનું ફૂલ એ બે ભેગા બેલે છે માટે નથી. એટલે આકાશ કહીયે તે છે અને એકલ ફૂલ કહીએ તે પણ છે. પણ બે ભેગા બેલાવીયે તે નથી તેમ મોક્ષપદ તે એક બોલે છે માટે છે છે ને છે, પણ આકાશ–ફૂલની પરે અછતું નથી. જે માટે તીર્થકર ગણધર ભગવાને બાસઠ માર્ગણાએ મોક્ષની પ્રરૂપણ કરી છે, તે બાસઠ માગણાની વિગત-ગતિમાર્ગનું ચાર પ્રકારે દેવગતિ આદિ દેને, તે મથી મનુષ્યગતિ મા
