________________
૧૪
કર્મપ્રતિપદાર્થો ભાગ-૨
જઘ અનુભાગસરા સ્વામિત્વ – * સમ્ય, શાના ૧૪ નિદ્રાદ્ધિક ૨૧... - પોતપોતાના ઉદયના અંતે સંજવલોભ, ૩ વેદ
વર્તમાન જીવ આમાં વિશેષતામતિ, ધૃત, ચલું અચક્ષુ - ઉત્કૃ. શ્રુતલબ્ધિવાળો જીવ. અવધિદ્ધિક
- પરમાવધિયુક્ત જીવ. મન:પર્યવ.
વિપુલમતિ મન:પર્યવસાની. આ આ લબ્ધિવાળા જીવને એની પ્રાપ્તિકાળે ઘણો અનુભાગ ખપી ગયો હોય છે. શેષ પ્રવૃતિઓમાં જે જઘ અનુભાગસંક્રમનો સ્વામી હોય છે એ જ જઘ. અનુભાગસરાનો સ્વામી હોય છે. અનુભાગાસત્તાસ્થાનો
જે અનુભાગ સ્થાનો બંધથી ઉપજે છે તે બંધોત્પત્તિક કહેવાય છે, એ અસંલોકાકાશપ્રદેશપ્રમાણ હોય છે, કારણ કે અનુભાગબંધઅધ્યવસાયસ્થાનો એટલા છે.
બંધાવલિકા વીત્યા બાદ, ઉદ્વર્તના-અપવર્તના દ્વારા, સરાગત રસનો હત=ાત કરીને ઉપજતાં નવા ૨સસ્થાનો હતોત્પત્તિક કહેવાય છે. આ સ્થાનો બંધોત્પત્તિક કરતાં અસંગુણ હોય છે, કેમકે બંધથી થનારા એક એક અનંતગુણ સ્થાનની વચ્ચે વચ્ચે આ સ્થાનો અનેક જીવાપેક્ષાયા અસં ગુણ - અસં ગુણ હોય છે.
રસથાત-સ્થિતિઘાત દ્વારા નીપજતાં નવા સ્થાનો હતહોત્પત્તિક કહેવાય છે. અનુભાગઘાતના કારણભૂત સંક્લેશ-વિશુદ્ધિ સમયે સમયે અચાન્ય હોવાથી હત હતોત્પનિક સ્થાનો હતોત્પત્તિક કરતાં પણ અસં ગુણ હોય છે. આમ તો ઉદયઉદીરણાથી પણ અનુભાગઘાત થાય છે. તેમ છતાં એ વખતે બધ, ઉવ. અપવ, સ્થિતિઘાત કે રસઘાતમાંથી એક તો નિયમા હોય જ છે. એટલે એના દ્વારા થતા સ્થાનોમાં જ એની ગણતરી થઇ જવાથી જુદા અનુભાગસરાસ્થાનો તરીકે એની ગણના નથી. પ્રશાસતા
દ્વાર – ભેદ, સાદિ-અનાદિ, સ્વામિત્વ