________________
c
a . . . .. .... સુબાહુકુમારની સઝાયમાં જ્યારે માતા વૈરાગ્ય વાસિત થયેલ સુબાહુકુમારને પાંચસો રાજકન્યા સાથે મનગમતા વિષયભોગ માટે આગ્રહ કરે છે ત્યારે જવાબમાં સુબાહુકુમાર કહે છે. હાંરે માજી ઘરમાં જો નીકળે એક નાગણી,
સુખે નિદ્રા ન આવે લગાર, તો પાંચશે નાગણીઓમાં કેમ રહું,
મન મારુ આકુળ વ્યાકુળ થાય.. માડી મોરી રે, હવે હું નહિં રાચુ સંસારમાં.”
પૂજ્યપાદશ્રીનો માત્ર આ ઉપદેશ ન હતો, સમસ્ત સમુદાયમાં આનું પાલન પૂજ્યપાદશ્રી ખૂબ કડકપણે કરાવતા. તેઓશ્રીએ આ અંગે ૧૧ કલમોનું એક બંધારણ પણ પોતાના સમુદાય માટે તૈયાર કરી જાહેર કરેલ. (જૂઓ પૃષ્ઠ ૧૦૯)
વિજાતીયનો પરિચય - સંસર્ગ અતિવિનાશકારી વસ્તુ છે. એવા સંખ્યાબંધ દૃષ્ટાંતો છે જેમાં વિજાતીયના સંસર્ગથી દીક્ષાર્થી બેનો દીક્ષાની ભાવનામાંથી ચ્યવિત થઈ સંસારમાં દાખલ થઈ ગયા.
ક્યારેક સાધુઓને પણ સાધ્વીઓ કે સ્ત્રીઓ જોડેના વિશેષ સંપર્કથી પતન થયાના દાખલા પણ છે.
સંસારમાં પણ ગૃહસ્થો સદાચારની મર્યાદા ચૂકી વિજાતીય જોડે વિશેષ સંપર્ક રાખતા પોતાના આચારથી ભ્રષ્ટ થવાના દાખલા બને છે. ધર્મરત્ન પ્રકરણ વગેરે ગ્રંથોમાં શ્રાવકને બીજાના ઘરમાં એકલા જવાનો નિષેધ કર્યો છે.
આજે સ્કૂલ- કોલેજોમાં પણ જે (સાથે ભણવાનું) સહ શિક્ષણ છે તેના પણ કારમા અનિષ્ટો નજર સામે દેખાય છે. [ ૩૭_jetrieved or fry
દુઃખની વાત છે કે આર્ય દેશમાં આજે આ અનાર્યતત્ત્વ દાખલ થયું છે. આના ભારે અનિષ્ટો દેખાવા કે અનુભવવા છતાં લોકની આંખ ઉઘડતી નથી. અહીં માત્ર આપણે પૂજ્યપાદશ્રીએ પોતાના સમુદાય કે અન્ય મુનિઓને જે ઉપદેશ આપ્યો છે તે જ વિચારીએ છીએ.
મોક્ષમાં અવરોધક મોટામાં મોટું તત્ત્વ કામ છે. અવિરતિ સમ્યગ્દષ્ટિ કે દેશવિરતિ જીવો પણ પ્રભુની વાણી દ્વારા કામની અનિષ્ટતા ખૂબ સમજે છે પણ અવિરતિના ઉદયના કારણે સંપૂર્ણ કામથી વિરત થઈ શકતા નથી, જ્યારે સર્વવિરતિધરોએ કામ પર સંપૂર્ણ વિજય મેળવેલ છે. વિજાતીયના સંગનું વર્જન કર્યા સિવાય કામશત્રુને જીતી શકાતો નથી.
મનિઓ પણ જે ચારિત્ર લીધા પછી સાધ્વી કે શ્રાવિકાઓનો સંસર્ગ અતિશયપણે રાખે છે તો તેઓ પણ નિર્મળ બહ્મચર્યનું પાલન કરી શકતા નથી.
વિજાતીયના સંપર્કનો નિષેધ અને સાપવતુ તેનાથી રવાનું બતાવ્યા પછી આ વાતનો અમલ કરનારને પૂજ્યપાદશ્રી આર્શિવાદ આપતા જણાવે છે કે, “કામ કુટિલનો નાશ કરીને અવિચળ સુખડા વરજો”
હે પુણ્યાત્માઓ ! વિજાતીયના સંગનો ત્યાગ તથા તેનાથી રતાં રહેવા દ્વારા તમારા આત્મામાં અનંતકાળથી રહેલા કામવાસનાઓ નિર્મળ થઈ જશે. જે કામને જીતવો અતિ દુષ્કર છે તેને સહેલાઈથી જીતી લેજો.”
કામની દુર્જયતાનું વર્ણન કરતા શાસકારોએ જણાવેલ છેજૂeptemperor of{ ૩૮ ]
