________________
c
a . . . .. .... પોષાક પહેરવા અને ખરાબ રીતે શરીરને શણગારવું, ટાપટીપ કરવી, એ બધા બ્રહ્મચર્ય અને સદાચારના ઘાતક છે, વિષયવૃત્તિ ઉશ્કેરે છે. આથી બ્રહ્મચારી સ્ત્રીપુરુષોએ વિજાતીય સંસર્ગમાં તથા ઉપર જણાવેલી ખરાબ વસ્તુઓના સંસર્ગમાં તો કદી પણ આવવું નહિ. આથી એ ઉભય પ્રકારના સંસર્ગ ટાળવાથી સંકલ્પોની ઉત્પત્તિ અટકી જાય છે અને બ્રહ્મચર્ય બરાબર ટકાવી શકાય છે. બ્રહ્મચર્ય વિનાનો ત્યાગી અને સ્વદારા-સંતોષરૂપ શિયળ વિનાનો ગૃહસ્થ આ લોકમાં પગલે-પગલે અપમાન, અપયશ, તિરસ્કાર વગેરે પામે છે અને પરલોકમાં નરકાદિ દુર્ગતિની કારમી પીડાઓ પામે છે ! શ્રી નેમિનાથ સ્વામી તોરણથી રથવાળી માતા-પિતા આદિના સમજાવવાં છતા, પરણ્યા વિના પાછા ફ્રી બાળ. બ્રહ્મચારી થયા. સ્થૂલભદ્રજી કોશ્યાને ત્યાં પણ ભોજનપૂર્વક ચોમાસું રહ્યા, પણ વેશ્યાના અનેક હાવભાવો હોવા છતાં તેમણે ત્રિકરણ શુદ્ધિથી બ્રહ્મચર્ય પાળ્યું ! નવ્વાણું ક્રોડ સોનૈયાના ધણી જંબૂકુમાર દેવાંગના જેવી આઠ-આઠ સ્ત્રીઓને પરણ્યા બરાબર બુઝવીને સૌની સાથે બાળ બ્રહ્મચારીપણે સંયમી બન્યા ! નવનારદ વત પચ્ચકખાણ વિના પણ એક જ શિયળના પ્રભાવે સદગતિ પામ્યા. શીલવતીએ પરદેશ જતાં પોતાના પતિને આપેલ કમળ શીલવતીના શિયળના પ્રભાવે
ક્યારેક કરમાતું નહોતું ! સુભદ્રાસતીએ શિયળના
પ્રભાવે ચાલણીએ કૂવામાંથી જલ કાઢ્યું. સતી સીતાને [ ૧૦૧ 3gerspecજૂefoes
&&&&&
ઠુંઠુંઠુદ્ધ શિયળના પ્રભાવે અગ્નિની ખાઈ મટી પાણીની વાવડી થઈ ગઈ. ગુણસાગર આઠ કન્યાઓ સાથે પાણિગ્રહણ કરતાં લગ્નની ચોરીમાં સંયમના ધ્યાનમાં કેવળજ્ઞાન પામ્યા. પૃથ્વીચંદ્ર લગ્ન પછી સ્ત્રીઓને પ્રતિબોધ કરી બ્રહ્મચર્યના નિયમ કરાવ્યા. રાજસિહાસન પર બેઠાબેઠા વૈરાગ્યભાવનાથી કેવલજ્ઞાન પામ્યા. આ બધા દૃષ્ટાંતો બ્રહ્મચર્યના પ્રભાવ બતાવનારા છે. જેમ બિલાડીને દેખી ઉંદર બીએ, સિહંને દેખી શિયાળ ભય પામે, તેમ બ્રહ્મચારી પુરુષ સ્ત્રીનું મુખ જોઈ ભય પામે, કદાચ કોઈ સમૂહમાં મૂકાવું પડ્યું તો જેમ સ્ત્રીઓ માથે રહેલા બેડાને જાળવવા ચિત્તને સ્થિર રાખે છે, વાંસા ઉપર ખેલ કરનારા નટો જેમ મન કાબુમાં રાખે છે, તેમાં બ્રહ્મચારીએ બ્રહ્મચર્યની રક્ષા માટે ચિત્તને કાબુમાં રાખવું. જેમ ચમક પાષાણની પાસે રહેલું લોઢું ગળે છે, લસણની કળી પાસે કસ્તૂરી રાખવાથી જેમ કસ્તુરીની સુવાસ નાશ પામે છે, એજ રીતે સ્ત્રીએ ઉપયોગમાં લીધેલા શયન-આસન-પાટ-પાટલા ઉપર પુરુષે બે ઘડી સુધી સુવા-બેસવાથી બ્રહ્મચર્યની ભાવના નાશ થવાનો સંભવ છે. માટે બ્રહ્મચારીએ તેનો ત્યાગ કરવો. સૂક્ષ્મ પુદગલો પણ કેટલી તાકાત ધરાવે છે એ આજે ક્યાં અજાણ્યું છે? જેમ ઘીના સંયોગથી સન્નિપાત રોગ ઉછાળા મારે છે, એજ રીતે પાંચે ઈંદ્રિયો-માદક વિગઈવાળા આહારથી ઉન્મત્ત બની ચારિત્રમાં ચાળા કરે છે.
(૮)
જૂeeperpr. ૧૦૨]
