________________
VIRAVA
સ્ત્રી સ્વાર્થી છે. પોતાનો સ્વાર્થ પૂરો ન થાય ત્યાં સુધી એ પુરુષની હા માં હા મિલાવે છે. પણ એકવાર સ્વાર્થ સધાઈ જાય એટલે એ જ સ્ત્રી પોતાની ઉપર વિશ્વાસ મૂકનારા, પોતાની ઉપર ઉપકાર કરનારા, પોતાની ઉપર સ્નેહ વરસાવનાર પુરુષને પણ હણી નાખતા અચકાતી નથી.
સ્ત્રીઓ દોષોનો ભંડાર છે. એમના દોષોની સીમા માપવાને વિદ્વાનો પણ અસમર્થ છે કેમકે સ્ત્રીઓ પોતે જ મોટા મોટા દોષવાળા પુરુષોની સીમારૂપ છે.
ફૂલની માળા દેખાવમાં સુંદર હોય છે, એનો સ્પર્શ કોમળ હોય છે એ હૃદયને હરી લે છે, તેમ સ્ત્રીઓ પણ દેખાવમાં સુંદર હોય છે, એમનો સ્પર્શ કોમળ હોય છે. અને એઓ હૃદયને હરી લે છે. પણ એમના દર્શન અને સૌંદર્યથી મોહિત થયેલા જે જીવો એમનું આલિગન કરે છે તેઓ કાંટાની માળાને ભેટે છે અને નાશ પામે છે. કિપાકનું ફળ ખાવામાં મધુર હોય છે પણ એનું પરિણામ ભયંકર હોય છે. તેમ સ્ત્રીઓનો સંસર્ગ શરૂઆતમાં મધુર હોય છે પણ એનું પરિણામ અતિભયંકર હોય છે.
એક પાંગળામાં આસક્ત બનેલી સુકુમાલિકાએ નિષ્કપટ
પ્રેમવાળા રાજાને પણ ગંગામાં નાખી દીધો હતો.
વસંતપુરમાં જિતશત્રુ રાજા હતો. સુકુમાલિકા તેની પત્ની હતી. તે ખુબ રૂપાળી હતી. રાજાને તેની ઉપર ખૂબ રાગ હતો. રાજ્યના કાર્યને છોડી રાજા રાતદિવસ તેણી સાથે ક્રીડા કરતા કાળ પસાર કરે છે. રાજ્યમાં રાજાનું ધ્યાન ન હોવાથી અંધાધૂંધી ફેલાય છે. તેથી મંત્રીઓ રાજારાણીનો દેશનિકાલ
૮૧
VIVIAN
કરીને રાજકુમારનો રાજ્યાભિષેક કરે છે. રાજા-રાણી એક જંગલમાં આવી પડે છે. રાણીને તરસ લાગે છે. રાજા પાસે પાણી માગે છે. રાણીની આંખ બંધ કરી રાજાએ પોતાના હાથમાંથી લોહી કાઢીને રાણીને પાયું. થોડી વાર પછી રાણીને ભૂખ લાગી. રાજાએ પોતાની જંઘાનું માંસ ખવડાવી તેણીની ભૂખ શમાવી. પછી સંરોહિણી ઔષધિથી પોતાના હાથ-પગ નવા જેવા કરી નાંખ્યા. થોડા દિવસો બાદ તેઓ એક નગરમાં પહોંચ્યા. રાણીના દાગીના વેચીને રાજાએ વેપાર શરૂ કર્યો. રાજાએ રાણીની સેવામાં એક પાંગળાને રાખ્યો. ગીતો-કથાઓથી એ પાંગળાએ રાણીને આવર્જી લીધી. રાણી પાંગળા પર આસક્ત થઈ ગઈ, રાજા પ્રત્યે વિરક્ત થઈ ગઈ. એક વાર રાજાને તેણે ખૂબ દારૂ પાયો. પછી ગંગા નદીમાં નાખી દીધો.
આમ જે રાજાએ પોતાના લોહી-માંસથી રાણીને જીવાડી હતી, રાણીએ તે જ રાજાને મારી નાંખ્યો. રાજાએ કરેલા ઉપકારને તે ભૂલી ગઈ.
ચોમાસામાં વહેનારી નદી માટીથી ડહોળાયેલી હોય છે. તેમ સ્ત્રીનું હૃદય હંમેશા કલુષિત હોય છે. કઈ રીતે ધન મળે એ જ વિચારોમાં ચોરની બુદ્ધિ સદા લાગેલી હોય છે. સ્ત્રીની બુદ્ધિ પણ સદા ધન હરવામાં વ્યાવૃત હોય છે. ધન મળી જતા તેણીનો સ્નેહ ઓસરી જાય છે.
સ્ત્રી દેખાવમાં સુંદર છે પણ તેણીનું સ્વરૂપ વિલી વાઘણ કરતા ય ભયંકર છે. સંધ્યાના રંગો ક્ષણે ક્ષણે બદલાય છે તેમ સ્ત્રીના મનના ભાવો ક્ષણે ક્ષણે પલટાય છે. હરણ જેમ શીઘ્ર ગતિથી દોડે છે તેમ સ્ત્રીનો રાગ એક પુરૂષ પરથી બીજા ママ .
ca
૮૨
