________________
HARIVAAR@V
૨૧) જીવનનો વિકાસ કરવા માટે ૧. હું કોણ છું ? ૨. હું ક્યા સ્થાને છું ? અને ૩. હું કેવા મહાત્માઓની પરંપરામાં છું ? આ ત્રણ પ્રશ્નો તમારા આત્માને રોજ પૂછો. હું તો ઘણીવાર મારી જાતનો આ પ્રશ્નોથી વિચાર કરું છું અને મારા આત્માને સાવધાન બનાવવા પ્રયત્ન કરું છું.
૨૨) બ્રહ્મચર્ય અતિ દુષ્કર છે. આ વિષયમાં હું કોઈ સાધુ ઉપર પણ જલ્દી વિશ્વાસ નથી મૂકતો. આ વસ્તુ
જ એવી છે કે, એક ક્ષણ પછીની મારી જાત ઉપર પણ હું વિશ્વાસ ન મૂકું.
૨૩) સાધુઓ ! તમારામાંના ઘણા સારી શક્તિવાળા અને પુણ્યબળવાળા છે. માટે જો બધા સંગઠિત રહેશો તો શાસનની ખૂબ સારી સેવા કરી શકશો. તમારે પૈસાની ભીખ ન માગવી પડે એ માટે પણ હું પ્રસંગ પામીને વ્યવસ્થા કરવા માંગું છું. જો એક બે વર્ષ જીવતો રહીશ તો જરૂર એવી કોઈ વ્યવસ્થા કરી દઈશ.
આજે તમે ૧૦૦-૧૦૦ સાધુઓ સાથે રહો છો છતાં કોઈ દિવસ કોઈપણ લડતા-ઝઘડતા નથી એટલું જ નહિ પરસ્પર ખૂબ પ્રેમથી રહો છો, એથી મને ખૂબ આનંદ થાય છે.
૨૪) શરીરનો કદિ વિશ્વાસ કરવો નહિ. એને ગમે તેટલું આપો, ગમે તેટલું પોષો પણ એ જાત જ દગાખોરની છે. દગો દીધા વિના તે રહે જ નહિં. એની પાછળ જેટલી મહેનત કરીએ છીએ તેના હજારમાં ભાગ જેટલી મહેનત પણ પરમાત્માની ભક્તિ પાછળ કરીએ, ક્ષીર-નીરની પેઠે પ્રભુ સાથે એકમેક થઈ જઈએ તો કેવું આત્મકલ્યાણ થઈ જાય ?
૭૭ ]
VIHIVOH
૨૫) હવે આ શરીર જીર્ણ થયું છે. ખખડયું છે. એની
ખાતર અગ્નિ આદિના મહારંભો કેમ કરી શકાય ? હવે
તો આરાધના કરી લેવાનો વિચાર થાય છે. મહાપુરુષોના જીવનો તરફ લક્ષ્ય લઈ જવું જોઈએ. અરે ! મારા સમુદાયમાં જ ક્યાં એવી આદર્શ આરાધનાઓ નથી થઈ ! વિભાકરવિજયે તો કેવી ઉત્તમ આરાધના કરી હતી! મને પણ થાય છે કે હવે એકેકા ઉપવાસનું પચ્ચક્ખાણ રોજ કરું !
ૐ અનુસાસ્તિ સંવેગરંગાળા
(નિવૃત્ત થતા ગચ્છાધિપતિએ પોતાની પાટે સ્થાપિત કરેલા નૂતન ગચ્છાધિપતિને તથા મુનિઓને જે હિતશિક્ષા આપી છે તેમાં વિજાતીયના સંસર્ગના અપાયો બતાવેલ છે, તેનું અવતરણ કરેલ છે. )
આમ સાધુઓને હિતશિક્ષા આપતા આપતા જુના ગચ્છાધિપતિ નવા ગચ્છાધિપતિને વચ્ચે કહે છે- હે યતિપ્રભુ ! તમે પણ એક ક્ષણ સાંભળો.
સાધ્વીનો સંસર્ગ તમે સદા વર્જજો. જેમ અગ્નિનો સંસર્ગ કરનાર વ્યક્તિ બળી જાય છે, જેમ ઝેર ખાનાર મનુષ્ય મરી જાય છે, તેમ સાધ્વીનો સંસર્ગ કરનાર સાધુ અવશ્ય પતન પામે છે. સાધ્વીને અનુસરનારો સાધુ નિંદનીય બને છે. સાધુ કદાચ ઘરડો પણ હોય, કદાચ તપસ્વી પણ હોય, કદાચ બહુશ્રુત પણ હોય, પણ જો એ સાધ્વીના સંસર્ગમાં પડ્યો તો લોકમાં એ નિંદનીય બને છે. એમ ના સમજતા કે બહુ તપસ્વીને કે બહુ જ્ઞાનીને કે ઘરડાને સાધ્વીસંસર્ગ કંઈ કરી શકતો નથી. આ તો બહુ લપસણુ પગથિયું છે. એ તો
*
૭૮
