________________
હ૩૬ઃ સૂરિદેવના સમાગમમ
સુપ્રત કર્યું છે. એ કાર્ય અત્યારે તે સ્થગિત રાતી અનુવાદ સાથે પૃથફ છપાવવા જેવું છે. થયું હોય એમ લાગે છે. ગમે તેમ પણ સટીક
દ્વાદશાનિયચક–આ મહા તાકિ ક્ષમા તત્વન્યાયવિભાકરને પુરેપુરો ગુજરાતી અનુવાદ
તુલા શ્રમણ શ્રી મલવાદીએ નિમ્ન લિખિત અર્થ પ્રકાશિત થે ઘટે એમ આચાર્યશ્રીએ મને
ઘન સંરકૃત પદ્યમાં રચેલા મનનીય ભાષ્યનું સાક્ષાત કહ્યું હતું તે એને અમલ કરવા માટે
નામ છે – મારે એમના શિષ્યાદિ પરિવારને વિજ્ઞપ્તિ કર વાની હેય ખરી?
“વિધિનિયમિક રિઆ અનુવાદને પૂર્ણ કરવામાં અને એ
___ व्यतिरिक्तत्वादनर्थकवचोवत् । તેયાર થયે એને પ્રકાશિત કરવામાં ઘણે સમય जैनादन्यच्छासन मनृतं નીકળી જશે એ નિર્વિવાદ છે. આથી એ દર
માતીતિ વૈર્યમ્ ” મ્યાનમાં મૂળ પૂરતી કૃતિ કે જે આજે વર્ષો
આ મૂળ પદ્યને જ કેટલાક નયચક્ર કે થયાં અપ્રાપ્ય છે તે ગુજરાતી અનુવાદ સહિત
દ્વાદશાનિયચક્ર કહે છે, પરંતુ એ એનું પ્રસિદ્ધ થવી જોઈએ. જૈન દર્શનના અનુપમ
વાસ્તવિક નામ નથી. ઉપર્યુક્ત પદ્ય મલવાદીએ સિદ્ધાંતેના વિશેષ પ્રચાર માટે તે અંગ્રેજી
જાતે સ્વતંત્ર રીતે રચ્યું છે કે નીચે મુજબની અનુવાદ પણ અપાવે જોઈએ.
કઈ કૃતિમાંથી ઉધૂત કર્યું છે કે એ કૃતિ પૈકી - ચાય પ્રકાશનો અનુવાદ અક્ષરશઃ અપાય કેઈન ભાવાર્થને લક્ષીને એ પદ્ય રચ્યું છે. તે તે આ વ્યાખ્યા જે ન્યાયની શૈલીમાં અને તેને અતિમ નિર્ણય કરે બાકી છેનવ્ય ન્યાયની છાંટપૂર્વક રચાયેલી છે તેમાં
પમાણપૂવાય (પ્રમાણુવાદ), નયપ્રાભૂત યુક્તિઓ દશાવતી વેળા જે હેતુઓ જણાવાયા છે તેને સ્પષ્ટ બોધ સુગમતાથી થ દુશકય છે.
* અને સપ્તશતારનયચક્ર.
જેન સાહિત્યને અંગે તે મૂળ કરતાં બેનું આ વ્યાયપ્રકાશ વ્યાખ્યા અનેક મહત્વ વિવરણ વધારે વિખ્યાત બન્યાનાં જે કેટલાંક પૂર્ણ ગ્રંથના આધારે જાઈ છે એટલે એના ઉદાહરણે મળે છે તેવું એક ઉદાહરણ તે પ્રસ્તુત અનુવાદમાં તે તે ગ્રંથને સ્થળના નિદશપૂર્વક દ્વાદશારાયચક નામનું ભાગ્ય છે. અન્ય ઉદાઉલેખ આવશ્યક છે એમ હું શરૂઆતથી જ હરણ તરીકે સ્યાદ્વાદમંજરી અને આહદર્શન કહતે આવ્યો છું અને આજે ફરીથી કહું છું, દીપિકાને ઉલ્લેખ બસ થશે. કેમકે એ કાર્ય (જો કે હવે પૂ. સુરિજીના સ્વ
દ્વાદશાનિયચકનું પરિમાણ આઠથી દસ વાસને લઈને પરિપૂર્ણ સ્વરૂપે થવુ મુશ્કેલ છે).
હજાર બ્લેક જેવડું દર્શાવાય છે. એ ભાગ હજી થવાથી પ્રસ્તુત વ્યાખ્યાની પ્રમાણિકતાની પ્રતીતિ થશે અને વિશેષમાં પ્રાચીન ગ્રંથના એન આધ પદ્ય તે અખંડ સ્વરૂપે ઉપલબ્ધ
સુધી તો મળી આવ્યું નથી, પરંતુ સદ્દભાગ્યે અભ્યાસ માટેની જિજ્ઞાસા ઉદ્ભવશે.
છે, અને બાકીનું લખાણ ઉધૃત કરવા માટેનું - ન્યાયપ્રકાશના અંતમાં પ્રશસ્તિરૂપે ગ્રંથ ઉત્તમ સાધન પણ મેજુદ છે. એ સાધન તે કારની પરંપરાને પરિચય કરાવનારાં ૧૦૬ રેચક સિંહસુર કે સિંહસુરિ ગણિના નામથી ઓળખાતા પધો સંસ્કૃતમાં અપાયાં છે. એટલે વિભાગ, પૂ. મુનિવરે આ ભાષ્યને અંગે ૧૮૦૦૦ બ્લેક આ પ્રશસ્તિમાં જે જે મહાનુભાનાં નામને જેવડી સંસ્કૃતમાં જે ન્યાયાગમાનુસારિણું કિંવા ઉલ્લેખ છે તેમના સંક્ષિપ્ત પરિચયપૂર્વક ગુજ. નયચક્રવાલને નામે ઓળખાવાતી વ્યાખ્યા છે.
