________________
ચૈત્રુ નાનકડું પુરતક છે, પરંતુ વિષયની દૃષ્ટિએ એ ઘણુ' મહત્ત્વનું છે ‘હી' અથ ‘જ' થાય છે, જ્યારે ‘ભી’ ના ‘પણ’ થાય છે. સવથા એકાન્તા વાદના અનુરાગીઓ-દાનિકા પેાતાના વકત વ્યમાં સર્જશે ‘જ’ ના ઉપયોગ કરે છે, જ્યારે અનેકન્તવાદને–સ્યાદ્વાદને જૈન દર્શનના પ્રાણ માનનારા જૈને જૈન ગ્રંથકાર ‘પણ' ના ઉપયોગ કરે છે અને એ રીતે પરસ્પર વિરૂદ્ધ જણાતી ખાખતાના સુંદર અને સચોટ સમન્વય સાધે છે અને દુનિયામાં આશયે નહિ સમજાયાથી કે એ વિપરિત રૂપે રજૂ થયાથી ઉપસ્થિત આપત્તિએવુ જડમૂળથી ઉન્મૂલન કરે છે
કલ્યાણ : જાન્યુઆરી, ૧૯૬૨ : ૯૩૪
છે. સ‘સ્કૃત-પ્રાકૃતના અનભ્યાસીએ તે આ સમગ્ર લખાણુ ગુજરાતીમાં હોય એમ ઇચ્છે તેમના માટે યોગ્ય પ્રબંધ થવા ઘટે. પ્રસ્તુત સટીક કૃતિ ઈ. સ. ૧૯૪૬ માં છપાઈ છે એમાં વિસ્તૃત વિષય સૂચી છે.
આ પુસ્તક મુલતાનમાં વિ. સં. ૧૯૫૮ માં રચાઇ પ્રસિદ્ધ કરાયુ' છે.
ના
તત્ત્વન્યાયવિભાકર— (સટીક) સૂરિજીએ વિદ્યાવારિધિ ઉમાસ્વાતિજી મ. મહા મૂલ્યશાળી તત્ત્વાર્થસૂત્રની સૂત્રાત્મક શૈલી અને પદાર્થ વિચારણાને લક્ષમાં રાખી તવન્યાયવિભાકર નામની સૂત્રબદ્ધ સ ંસ્કૃત કૃતિ વિસ ૧૯૯૫ માં રચી હતી. એ, એ વર્ષીમાં પ્રકાશિત થતાં એના (વિવરણની આવશ્યકતા જણાતાં સૂરિજીએ આ કૃતિની ન્યાયપ્રકાશ નામની વિસ્તૃત વ્યાખ્યા સંસ્કૃતમાં કાલાંતરે મને એની એક નકલ સૂરિજી તરફથી ભેટ મળતાં એના ગુજરાતીમાં અનુવાદ કરવાની મને અભિલાષા જાગી, એક વેળા પંદરેક વર્ષ ઉપર પૂ. સૂરિજી દાદરમાં હતા. તે વેળા સ્વ. ખાજીસાહેબ ભગવાનલાલજીની સાથે હું સાયંકાળે પૂ. સૂરીજીને મળવા ગયા હતા. એ સમયે આ અનુવાદની વાત નીકળી હતી. આવા પ્રસંગ મુંબઈ જતી વેળા પૂ. સુરજીએ અહીની નૈમુભાઈની વાડીમાં થાડા દિવસ માટે સ્થિરતા કરી ચૂલિકાસૂત્ર' પપૈકી અણુએ ચદારના તેમજ ઉપ-ત્યારે ફરીથી બન્યા હતા. એ માટે મુંબઇ જઇ લબ્ધ ૧૧ અંગે પૈકી આચાર, સૂયગડ, ઠાણું વિચાર કરાશે એમ મુનિશ્રી ભાસ્કરવિજયજીએ અને સમવાય એ ચાર અંગાના એમ પાંચ જૈન જણાવ્યું અને ખરેખર તા. ૧૦-૮-૬૦ ને રાજ આગમાના સારના સંકલનરૂપે પ્રસ્તુત કૃતિ આ અનુવાદ તૈયાર કરી આપવાના એમણે મને પર+૮૮+૮+૨૩૮+૧૦૦=૫૬૦ સૂત્રમાં યોજાઇ છે. પત્ર લખ્યા. મેં અનુવાદ માટે હા પાડી અને અહં માગહી (અર્ધમાગધી)માં રચાયેલા આચાર કાઇ કોઇ સ્થળે જરૂર જણાય તે આચાય શ્રીની વગેરે આગમામાં જે જૈન આચારવિચારનું પાસેથી ખુલાસા મેળવી આપવા મેં એમને મનનીય નિરૂપણુ છે એને એક યા બીજા કારણે વિજ્ઞપ્તિ કરી. આ સુરિજીની સંમતિથી સેાંપા લાભ લઈ નહિ શકનારા અને સ ંસ્કૃત દ્વારા ચેલા કાર્યને અંગે થોડુંક લખાણ તૈયાર થતાં એથી પરિચિત થવા ઈચ્છનારાને આ સૂત્રેા ને ઉપયુક્ત મુનિશ્રી ઉપર એમની ઇચ્છા અનુ ઉપચેગી નીવડે તેમ છે. વિશેષમાં એ સૂત્રની સાર માકલાવ્યું, એને અંગેની એમની સુચન સંસ્કૃત ટીકા જે સાથે સાથે અપાઈ છે તેથી ધ્યાનમાં લઇ એ લખાણુ મેં પં. શ્રી વિક્રમઅભીષ્ટ અચ સાધવામાં સાનુકૂળતા થાય તેમ વિજયજી જોઈ જાય તે માટે એમને દાદરમાં
સૂત્રા મુક્તાવલી (સટીક)— એ
સ્મૃતિ મંડન—આ પણ ઉપર્યુકત પુસ્તકની પેઠે પ્રતિપાદન શૈલીથી જાયુ છે. એમાં મૂર્તિને સર્વથા અનાદરણીય ગણનારને મિત્ર ભાવે ઉપદેશ અપાયા છે, ધ્વજવદન વગેરે ક્રિયા એમાં ભાગ લેનારને રાગ-દ્વેષથી સથા વિમુક્ત સિદ્ધ પરમાત્માના યથાશકય પરિચય કરાવનારી જિનમૂર્તિઓની ઉપયોગિતા વિષે કહેવાનું શું હોય ?
