________________
કલ્યાણ' ની ચાલું ઐતિહાસિક વાતો
.
".
2LOYECLIELAME
લેખક : વૈદરાજ શ્રી મોહનલાલ ચુનીલાલ ધામી
.
"
પૂર્ણ પરિચય: રાજકુમારી કલાવતીનું પાણિગ્રહણ કરીને શખસેન રાજ, રાજધાનીમાં પાછા ફરે છે. મહારાણી કલાવતી ગર્ભવતી બને છે. વિજયસેન રાજા કલાવતીને પિતાનાં ઘેર લાવવા પરિવારને મેકલવવાનું નક્કી કરે છે... આ બાજુ કાપાલિક તામ્રચૂડ પિતાના મલિન સ્વાર્થને સાધવા સાત કુમારિકાઓનું બલિદાન આપવા તૈયાર થાય છે. યુવરાજ જયસેનનાં મિત્રની
હેનનું પણ આ કારણે તે અપહરણ કરાવે છે. યુવરાજ જયસેન તેની શોધમાં નીકળે છે. તામ્રચલની ગુફામાં છુપા વેશે પ્રવેશે છે. યુક્તિથી તામ્રચડને ફસાવે છે, ને દુષ્ટ તામ્રચૂડ પિતાની જાતને બચાવવા યુવરાજ પાસે કઈ પણ પ્રાણીને વધ ન કરવાની પ્રતિજ્ઞા સ્વીકારે છે. છતાં ફૂટનીતિવાળે તે, યુવરાજને પ્રાસાદી આપવાના બહાને શાપિત કંકણ આપે છે- હવે વાંચે આગળ પ્રકરણ ૧૩ મું
યુવરાજને જ્યારે ખબર પડી કે પોતાની બહેન
સગર્ભા થઈ છે અને લાવવા માટે એક પ્રતિનિધિચિ ન ગ રી
મંડળ શંખપુર જઈ રહ્યું છે, ત્યારે તેણે પિતાની સંતાન જ્યારે કાર્ય કરે છે અથવા તે કોઈ પ્રિય ભગિનીને કંઈક ભેટ મોકલવાનો વિચાર કર્યો. પણ ઉત્તમ કાર્ય કરે છે, ત્યારે માતા-પિતાના પ્રાણમાં
યુવરાજના મનમાં થયું કે બહેનને જે કંઈ ભેટ હર્ષની એક લહર દોડતી હોય છે.
મેકલવી તે ઉત્તમમાં ઉત્તમ હોવી જોઈએ.... એવી મેલી મંત્રવિધા પર જીવી રહેલા તામ્રચૂડના કઈ વસ્તુ મેકલવી.” પંજામાંથી પાંચ નિર્દોષ બાલિકાઓને છોડાવીને યુવ
હા.... રાજ જયસેન જ્યારે દેવશાલ નગરીમાં આવી પહોંચે,
તામ્રચૂડે જ અકાય એવાં વજ વલય આપ્યાં ત્યારે મહારાજા વિજયસેન અને રાણી શ્રીમતીના
છે... એક જ વજ પત્થરમાંથી કોરેલાં છે. આવાં પ્રાણમાં હર્ષની એક લહરી દેડવા માંડી.
અખંડ વય જગતમાં કોઈ સ્થલે ભાગ્યે જ મળી અને આ સમાચાર વાયુવેગે નગરીમાં પ્રસરી શકે. આવાં સર્વોત્તમ વજ વલય અનાયાસે પ્રાપ્ત જતાં ઘણા ગૃહસ્થ અને મંત્રીઓ પણ યુવરાજને થયાં છે અને એ જ મોકલવાં જોઈએ. અભિનંદન આપવા આવી પહોંચ્યા.
જયસેને પિતાના માતા-પિતાને વજ વલય યુવરાજ જયસેને રાજાને ઉચિત ગણાય એવું દેખાયાં હતાં અને માતાએ જ્યારે જયસેન પરણે એક કાર્ય કર્યું હતું. જનતાના જાનમાલનું રક્ષણ ત્યારે નવવધુને આપવા માટે મનમાં કલ્પના પણ કરવું એ રાજાનું પ્રાથમિક કર્તવ્ય હોય છે અને જે ગોઠવી હતી. રાજા કે શાસક આ કર્તવ્ય પ્રત્યે ધ્યાન નથી આપતે
અને જ્યારે જયસેને આ વજ વલય તે હંમેશા પ્રજા માટે ભાર રૂપ હોય છે.
પોતાની બહેનને ભેટ મોકલવા માટે માતા-પિતા યુવરાજના કાર્ય પર જનતા પ્રશંસાનાં ફુલો સમક્ષ માગણી કરી ત્યારે માતાએ આછા હાસ્ય બિછાવવા માંડી અને યુવરાજે બીજે દિવસે અન્ય સહિત કહ્યું: “વસ, સંસારમાં એવી કોઈ મૂલ્યવાન ચાર બાલિકાઓને પિતાપિતાના સ્થાને સુખરૂપ પહે. વસ્તુ નથી કે ભાઈ બહેનને ન આપી શકે. જે ચાડવાની વ્યવસ્થા કરી, કારણ કે આર્ય પ્રફુલની આપે તે અલ્પ જ ગણાય. પરંતુ મેં મનમાં એવી બહેન સિવાયની બીજી ચારેય બાલિકાઓ આસપાસના ભાવના રાખી હતી કે આ વજ વલય તારાં લગ્ન ગ્રામ્ય પ્રદેશમાં આવેલા જુદા જુદા ગામની હતી. થાય ત્યારે વહુને આપવાં.”
