________________
* ૪: રાજદુલારી : શકીશ નહિં અને કદાચ ધવશ કંઈ ને કંઈ થઈ આ અંગે કશ જાણી શકો નહોતે. જે તે હેત જશે. એટલે એ કાઈ મધ્યમ માર્ગ કરવો જોઈએ તે તેના નિયમ પ્રમાણે રાજ રાજ શંખને મળવા કે પત્નીને કશી કા ન આવે ને પત્ની પાસે રહી આવતે હેત એટલું જ નહિં દેવશાલના પ્રતિનિધિપણ ન શકાય.
મંડળ સાથે રહ્યો હેત. આ મધ્યમ માર્ગ કયે શોધ ?
મંડળીને વિદાય કર્યા પછી તે જ સાંજે પિતાની માનવી જ્યારે મન સાથે ગડમથલ કરતા રહે છે
યોજના મુજબ રાજા શંખ કેટલાક સૈનિકો, ત્યારે તે પોતાને ગમે તે માર્ગ ગમે તે રીતે શેધી
સેવકો અને ખાસ માણસો સાથે વનવિહાર માટે કાઢે છે.
નીકળી ગયે. રાજા શંખે એવો જ એક ભાગ મનથી નક્કી સ્વામી થોડા દિવસ માટે વનવિહાર કરવા જાય કર્યો અને તે સીધે દેવશાલના પ્રતિનિધિમંડળમાં એમાં કલાવતીએ કશે વધે ન લીધે. આવેલા વૃદ્ધમંત્રીને મળવા ગયે.
અને રાજા શંખે પણ કહ્યું “જે પ્રિયે, મને મંત્રી આગળ જઈને તેણે કહ્યું; “અમારી કુળ- વનમાં એકલા નહિ ગમે તે હું તને મારો રથ પરંપરાની રીત મુજબ મહાદેવીની પ્રથમ પ્રસૂતિ મોકલીને બેલાવી લઈશ. તારે આવવું જ પડશે.” અહીં જ થવી જોઈએ, એટલે મારા પૂજ્યશ્રીની આજ્ઞા
સ્વામીને કેટલો પ્રેમ! હું મસ્તકે ચડાવી શકતું નથી.”
કલાએ કહ્યું: “આપની આજ્ઞા હેય તે હું કુળપરંપરાની રીત આગળ કોઈ દલીલ થઈ શકે અત્યારે જ સાથે આવવા ઈચ્છું છું.' એમ હતી નહિ. મંત્રીએ આ વાત સ્વીકારી અને
અને “હું પણ તને એક પળ વિખુટી રાખવા ઈચ્છત બે ચાર દિવસમાં વિદાય લેવાની ઈચ્છા વ્યક્ત કરી.
નથી, પરંતુ એગ્ય સ્થળે નીરાંતે રહી શકાય એ રાજા શંખ મંડળને રોકવા ઈચ્છતે જ નહેતે પડાવ ન પડે ત્યાં સુધી તને આ સ્થિતિમાં ફેરવવી છતાં તેણે વિવેક કરવામાં કોઈ મણા ને રાખી. એ મને જરા ખટકે છે. એટલે કોઈ પણ સ્થળે
અને તે ચાર દિવસ મંડળી સાથે એટલો બધો સ્થિર થયા પછી જ હું તને બોલાવીશ. આનંદમગ્ન બનીને રહ્યો કે મહાદેવી કલાવતીને વચ્ચે જ કલાવતી બોલી: “બરાબર છે... આપ પણ એમ જ થયું કે પિતાના સ્વામી ખૂબ જ જ્યારે આજ્ઞા કરશે ત્યારે હું આપની સેવામાં મમતાળ અને અને લાગણીવાળા છે.
આવી પહોંચીશ.” ચાર દિવસમાં રાજા શંખે કલાવતીને પણ અને રાજા શંખ રસાલા સાથે વિદાય થયા. પિતાના મનને જરાયે આભાસ ન આપો. જાણે
કલાવતી સમજતી હતી કે મહાન પુણ્યના પિતે ખૂબ જ પ્રસન્ન બન્યો હોય, ધન્ય બન્યો હોય
પ્રભાવે હું આ પ્રેમાળ અને પવિત્ર સ્વામી મેળવી તે રીતે જ દેખાવા લાગ્યા.
ન શકી છું. તે બિચારી ભાવિના ગર્ભમાં શું છે; પાંચમે દિવસે દેવશાલથી આવેલી મંડળી વિદાય સ્વામીના મીઠા શબ્દોના પડદા પાછળ કયું વિષ થઈ. મંડળીને વિદાય આપવા રાજા શંખ પિતાની છૂપાયું છે અને સ્વામીના હાસ્યમાં અંગારા કેટલા પત્નીને લઈને છેક બે કોશ દૂર સુધી ગયે. ધગધગી રહ્યા છે એ બધું ક્યાંથી સમજી શકે ? શ્રીત વેપાર અર્થે બહારગામ હતું એટલે તે
[ચાલુ ]
એક જીત્યા છે ણ ૯