________________
• ૫૯૪ : મલજગતા
ખાખરા ભૂત રહે છે, તેથી તે સાવચેત હતા. બાબરા ભૂતે કહ્યું; ધણા દિવસથી હું ભુખ્યા છું, એમાં તું મલી આબ્યા. એટલે તા સાનામાં સુગંધ ભળી, ખસ હવે તો હું તને ખાઈ જ જાઉં ! શેઠે વિચાર કર્યાં કે, આની સાથે બળના કરતા કળથી કામ લેવામાં જ મા છે” એટલે શેઠે તો કહ્યું, ‘ભાઇ ! હજી મારે મારા ચાર દીકરાના વિવાહ કરવાના છે' ઘરે હજી બધું કામ આકી છે. કામ પતિ ગયા પછી મને તું તારે ખાજે. ભૂતે વિચાર કર્યો કે, આ વાણિયા કામ કરતા ધણીવાર લગાડશે, માટે લાવને હુ`જ કામ કરી દઉં એમ વિચાર કરીને તેણે શેઠને કહ્યું કે હું તમારૂં કામ કરી દઉં પણ એક શરતે કે, હું કામમાંથી નવરા થા કે તરતજ ખાઇ જઇશ. શેઠે કહ્યું ભલે એમ કરજે, ભૂતે તે શેઠને ઉપાડયા અને જે કામ કરવાનું હતું તે બધું એકદમ પતાવીને શેઠને તે ધરે લાવ્યા. ભૂતને કામ કરતાં કેટલી વાર ? હવે શેને વિચાર આબ્યા કે, શુ કામ ખતાવવું. તેમણે તો એર આપવા માંડયા કે મારા અને મારા ચાર દીકરાના એમ પાંચ અગલા સાત માળના બનાવી દે, ભૂતે તે તરત જ બનાવી દીધા, પછી શેઠે કહ્યું કે તેમાં દુનિયાભરની ચીજો લાવીને મુકી દે, કે કાઇપણ ચીજ મારે બહાર લેવા જવી ન પડે, તે પણ ભૂતે કરી દીધું. હવે શેઠે કહ્યું, અંગલા કરતા એક સુંદર ભાગ બનાવી દે, તે પણ ભૂતે મનાવી દીધા. હવે શેઠ મૂંઝાયા કે કામ શું બતા વવું ? જે કામ બતાવીએ તે તરતજ કરી નાખે છે. હવે જો કામ નહિં બતાવું તે। મારી નાંખશે, પણ શેઠ તા હતા ચતુર, તરત જ એક યુતિ શોધી કાઢી, શેઠે કહ્યું એક પાતાળ કુવેા ખાદીને તેના કાંઠા ઉપર એક મોટામાં મોટા વાંસડા મુક અને તેના ઉપર હું આપું તે હાંડલી મુક અને ત્યાંથી તે ઠેઠ તળીયા સુધીની એક નીસરણી મુક અને ડેલ સાથે નીસરણી ઉતરીને ડાલ ભરવી અને ઉપર આવી આ હાંડલી ભરવી હાંડલી ભરાઇ જાય ત્યારે મારી પાસે આવજે, બીજી કામ બતાવી દઈશ. ભૂતના મનમાં એમ થયું' કે એક નાનકડી હાંડલી ભરવી તેમાં શું, તે તે રમતનું જ કામ છે. ભૂતે તે કુવા વગેરે ખાદી નાંખ્યું અને કહ્યા પ્રમાણે વાંસા અને નીસરણી પણુ ગાઢવી દીધાં. ભૂત તે હરખમાં આવી ગયા અને
હાંડલી લેવા શેઠ પાસે આવ્યેા. શેઠે તે કુટલી હાંડલી આપી. ભુત તો હરખમાં હોવાથી સાજી છે કે ફ્રુટલી તે કયાં જોવા નવરા હતા. તેણે તે કુવામાં ઉતરી અને ડેલ સાથે ઉપર ચડી હાંડલીમાં પાણી નાંખવા લાગ્યા, પણ હાંડલીમાં કયાંથી પાણી જ રહે, તે તા કુટલી હતી. તેથી ભૂત તો આખો દિવસ ચડ-ઉતર કરવાથી થાકી ગયા પણ હાંડલી ન ભરાણી, કારણ કે જેવા તે પાણી નાંખે તેવું પાણી ફુટલી હાંડલીમાં બહાર નીકળી જાય, હવે તેા તે શેઠ પાસે ગયા અને કહેવા લાગ્યા કે, બધું કામ તો થયું પણુ આ કામ તો મારાથી નથી થતુ મારે તમને મારવાય નથી તે કામ કરવુંય નથી તે બાબરા ભૂત જતો રહ્યો. આ ઉપરથી આપણે સાર એ લેવાતા છે, કે આપણા આત્મારૂપી શેઠ અને મનરૂપી ભૂત એને કાંઇ આપતા રહેવું, સારા વિચારો, સારી ક્રિયાએ જેથી મન બીજા નિક પાપા આંધતું અટકે.
શ્રી નવીનચંદ્ર રતિલાલ-વઢવાણરાહેર
આદર્શ જીવનની ચાવી આદર્શ જીવન જીવવું, એટલે શ્રી જિનેશ્વર ભગવંતની આજ્ઞા મુજબ વવું.
સાધર્મિ`ક ભાઈનું વાત્સલ્ય કરવું, દીનને ખાવા અનાજ, પીવાને પાણી, ઓઢવાને વજ્ર આપવું, આંગણે આવેલાને અપશબ્દ કહી ધિક્કારવા નહિ, નીતિથી મેળવેલી લક્ષ્મીને આ રીતે સદ્વ્યય કરવા, સહુ સાથે હળીમળી વવું, કોઇની ઇર્ષ્યા કે તિરસ્કાર કરવા નહિ, બીજાઓને બધુતુલ્ય ગણવા એ આદ જીવન વનારે સૌથી પહેલા સ્વીકારવું જોઇએ. રોગને લીધે ધણા દુઃખી થાય છે, પીડાય છે, મૂઝાય છે, શોક કરે છે તેઓને ધીરજ આપવી, શાંતિ આપવી. ધર્મારાધના કરવા કહેવું એ પણ આદર્શ જીવન જીવવાની ઇચ્છા રાખનારને ધણુ' જરૂરી છે.
પૂર્વના મહાભયંકર ક
ક્રૂર, કૃતઘ્ન, દુરાચારી અને અભિમાની ને ઠેકાણે લાવવા સતત પ્રયત્ન કરવા. છતાં ન સમજે તા તેની નિંદા ન કરવી પણ એમાં રહેલા ગુણાના ગુણુગાન ગાવા, એના પ્રત્યે તિરસ્કારની વૃત્તિ રાખવી
