________________
કલ્યાણ નિવેમ્બર-૧૯૫૨ : ૪ર૭ : માણસને દેખી તેના તરફ બે પૈસા ફેંકવા બનાવે છે. જે અભિમાની છે તે કદી ગુપ્તએ કામ તે દાનભાવ વગરના માણસો પણ દાન કરશે નહિ, પણ સજજને તે ગુપ્તદાન
કલજજાએ કરતા જ હોય છે, પણ જમણુ કરવામાં જ રાજી હશે. કારણ કે સજજન હોય હાથે કરેલું દાન ડાબો હાથ પણ જાણે તે સમજાતે જ હોય કે, મનુષ્ય માત્રને એક નહિ એ જ ખરું દાન છે, અને તે જ બીજાની મદદની જરૂર પડે જ છે. આ વિશ્વમાં દાન, દાન લેનાર મનુષ્યને પોતાની કઈ એ મનુષ્ય નહિ હોય કે જેને કદિ સારી સ્થિતિમાં દાન કરવા પ્રેરે છે. કેઈના સહકારની જરૂર નહિ પડી હોય.
આજે પણ અમુક સજજને આપણું માનવી જન્મે છે ત્યારથી તેને પોતાની માતાના સમાજમાં હયાત છે. જેઓ ખાનગીમાં જરૂ- દુધની જરૂર પડે છે. દરેક માતા આ સમરિયાતવાળા માણસને ઘેર બેઠાં મદદ પહોંચાડે છે. જતી હોય છે તેથી તે પોતાના બાળકને અને પણ એવી રીતે કે, સામા માણસને મદદ અમૃત સમાન દૂધનું દાન કરે છે. પોતાનાં લેતાં જરા પણ સંકેચ ન થાય, જરાપણું વસ્ત્રો તથા પિતાની સંભાળ રાખવા માટે તેને સમાજનો ડર ન લાગે, મદદ આપનાર કરતાં પોતાના પિતાની મદદ માગવી પડે છે. પિતા પિોતે કાંઈ નીચે છે એમ પણ ન લાગે. આ વચ્ચે તથા તેને બીજી અનેક વસ્તુઓનું દાન કરે રીત બહુ પ્રશંસનીય છે. મદદ લેનારને ખબર છે. ચાલતાં બોલતાં શીખવા માટે તેને પિતાના ન પડે કે મને તેના તરફથી મદદ મળે છે, ભાઈબહેનની મદદ માંગવી પડે છે, અર્થાત દાન દેનારને પણ ખબર ન પડે કે હું કોના માનવીને પિતાના જન્મથી મરણ સુધી એક વતી મદદ કરૂ છું, પણ બંને વચ્ચે કોઈ બીજાની મદદની જરૂર પડે જ છે. માતા-પિતા ધમ-ફરજ જેવી વ્યક્તિ છે, જે એકબીજાને કે ભાઈહેનો દુનિયામાં ડંકે વગાડવા નથી લેવા-દેવા પ્રેરે છે. આવાં ખાનગીમાં મદદ જતાં કે અમે આ બાળકને મદદ કરીએ કરતાં સજજનેને કેઈ ઓળખતું પણ નથી છીએ, કારણ કે તેઓ જાણતાં હોય છે કે, હતું. કદાચ સમાજમાં તેમનું સારૂં સ્થાન આપણું માબાપ કે ભાઈબહેન તરીકેની તેને પણ નથી હોતું, પણ જેનો જગતના લોકેાને મર્દદ કરવાની ફરજ છે, એ જ રીતે આપણી કદાપિ ખ્યાલ પણ ન આવે તેવી પિતાની માનવ તરીકે એકબીજાને મદદ કરવાની ફરજ છે.. ઉચ્ચ ભાવનાને જગતમાં કોઈ જાણે નહિ, હું પહેલાં કહી ગયો તેમ કીર્તિદાન કઈ અનુભવે નહિ તેમ કેઈની પ્રશંસાની કદાચ કઈ વખતે ઉપયોગી બનતું હોય છે. દરકાર કર્યા વિના તેઓ સુપાત્રને દાન કર. છતાં તે માનવીને ઘણીવાર બેશુદ્ધ બનાવી દે તા જ હોય છે. આવા સંગોમાં આજે છે. જેમાં તમારી વાહવાહ બોલાય છે. આપણે “દાન” શબ્દને બદલે સહકાર શબ્દ અમુક હદ સુધી વાહવાહ બેલાય ત્યાં સુધી વાપરવાને છે. જેથી આપણને ન ભાવ વધે આવતું નથી. પણ જ્યારે તે હદ ન આવી જાય. આપણે દાન કરવાની પદ્ધતિમાં ઓળગી જાય છે ત્યારે દાનેશ્વરીને બેહોશપણ ફેરફાર કરવાની જરૂર છે. ભલે આપણે બનાવે છે. જ્યારે ગુપ્તદાન તે માનવીના લાખ રૂપિયાનું દાન જાહેરમાં કરીએ પણ હૃદયમાં અલૌકિક શાંતિ ભરી દે છે. માટે સાથે સાથે તેનાં પચીસ ટકા ગુપ્તદાનમાં પણ દાન કરે તો ગુપ્ત રીતે જ કરજે. લેકમાં ખચીએ. ગુપ્તદાન એ જ મનુષ્યને ઉચ્ચ વાહવાહ બેલાવવાને મોહ છોડી દેજે.' ' -
