________________
: ૪૬૬ : માલજગત;
કલમ ઉપાડે, ‘ સંસારચિત્રો' આવશે. રાહ જોશે... રમણુલાલ છન્નાલાલ–‘ લક્ષ્મીની ગરમી ’ વાર્તા જુની છે, પ્રગટ નહિ થાય...જે. પી. શાહ પાટણ-તમારી વાર્તાઓ તથા શેાધખાળ વગેરે મળ્યું, તમે જાણા છે ?' માં કાંઈ નવીનતા નથી. વાર્તા પ્રગટ થશે... શા, ફુલચંદ્ર મ. કાટડી-કાયડા અવસરે લેવાશે, ચિત્રાયડેા નહિ લેવાય, સારા કાગળામાં એક બાજુ
લખશો તે જ લેખા પર ધ્યાન અપાશે...હુકમીચંદ એમ. શાહ બગડ-કવિતા ી, કાવ્યો લેવાનું મુખ્યવે રાખ્યું નથી, સુંદર લેખ મોકલજો !... છબીલદાસ વી. શાહ− પહાડનાં પુષ્પો ' ગતાંકમાં પ્રગટ થયેલ છે, આવા વેધક, સચેટ સુવાકયાને સંગ્રહ મોકલતા રહેશે। તે અવસરે પ્રસિદ્ધ થશે...વનેચંદ પી. મહેતા લાકડીયા-વચનામૃતા અવસરે છપાશે, એના એ ઉપ દેશનાં વાકયા કરતાં કાંઇક તેજસ્વી નૈતિક વિચારાના સંગ્રહ કરતા રહે, તે સારૂં' !
અપકાર ઉપર ઉપકાર
એક શેઠ હતા. તેઓ ધણા જ ધી` હતા. એમના હૈયામાં ધર્માં પરિણમેલા, એમણે આત્માને સારી રીતે એળખ્યા હતા. સ્વ-પરના ભેદને તેમને સંપૂર્ણ
ખ્યાલ હતા.
એક દિવસ એ શેઠ ઉપાશ્રયે પૌષધ કરવાને ગયા. હવે તે જ રાત્રીએ એવું બન્યું કે, કેટલાક ચેર રાત્રીએ તે જ શેઠના ધરમાં પેઠા. ચારએ ચેરી તે કરી,. માલમતા ઉઠાવી પરંતુ રાજ્યના નાકરાએ ચેરાતે પકડયા.
શે બીજે દિવસે ઘેર આવ્યા. તેમને ખબર મળી કે ‘ ધરમાં ચોરી થઈ છે પણ ભાગ્યયેાગે ચાર પકડાઇ ગયા છે અને રાજ્યના નાકરે। તેમને ખાંધીને
લઇ ગયા છે. '
એ શેઠ, શું ચારાયું અને શું બાકી રહ્યું, એ તપાસવાને થાભતા નથી. એમને તે ચારાને માથે આવી પડેલી આફતની ચિન્તા થાય છે. ચારાને બંદીખાનેથી છેડાવવાને તત્પર બને છે. શે વિચાર કરે છે કે, ચારાને છોડાવ્યા વિના મારાથી જમાયુજ કેમ ? ઃ
પોતાની તીજોરી ઉઘાડી, એમાંથી હિરા-માણેક વગેરે કાઢી; થાળમાં આ બધું લઇને શેઠ રાજા પાસે જાય છે. રાજાને હિરા-માણેકને થાળ ભેટ ધરીને, ચારાને છેડી દેવાની વિનંતિ કરે છે.
રાજાએ કહ્યું, “ એમ ન અને.
પછી શેઠે કહ્યું કે, જ્યાં સુધી એ ન છૂટે ત્યાં સુધી મારાથી ખવાય નહિ. શેઠના આગ્રહથી રાજાએ
ચારાને છોડાવવાની આજ્ઞા ફરમાવી, એટલે રાજનેાકરાએ 'દીખાનામાં જતે ચેતે છોડયા અને આ ખધી વાત કરી. ચારે સીધા શેનાં દર્શન કરવાને
આવ્યા.
""
હાથ જોડી, . માથુ નમાવી, પગે પડીને ચેરાએ શેઠને આભાર માનીને કહ્યું કે, “ આપ પરમેાપકારી છે, આપ કહે તેમ કરીએ.''
શેડે કહ્યું કે, હવે તમે ચેરી ન કરશો, કારણ કે ચેરી એ એક મહાન દુર્ગુણ છે, અને હવેથી તમારે જે જોઇએ તે મારી પાસેથી લઇ જજો પરંતુ ચારી કરવાની વાત છેડી દેજે. ત્યારથી ચારાએ ચેારી કરવાનુ છેોડી દીધું.
આનું નામ જ અપકાર ઉપર ઉપકાર અને દુર્ગુણી માનવીને સુધારવાના સાચા ઉપાય.
શ્રી ચંપકલાલ ટી. મહેતા-સિધ્ધપુર
પાપના પશ્ચાતાપ
એક શહેરમાં એક શેઠ રહેતા હતા, તે પૈસાદાર અને પ્રખ્યાત હતા. શેઠને એક કેસરી નામના દીકરા હતા. તેને ચારી કરવાની ખેાટી આદત પડી હતી. તે પહેલાં ઘરમાં ચોરી કરતા ધીરે ધીરે તે ગામમાં માટી ચોરીએ કરવા લાગ્યા. શેઠે તેને ઘણુ ંએ સમજાવતા પણ તે માનતા નહિ. એટલે તેણે રાજાને કહ્યું કે, તમે મારા દીકરાને સમજાવીને આ ધંધામાંથી મુક્ત કરો. રાજાએ શેઠને વિદાય કર્યા પછી સિપાઇએને કહ્યું, કે ‘ જાએ તેના દીકરાને ખેલાવી લાવે.’ સિપાઇઓ કેસરીને મેલાવી આવ્યા. રાજાએ તેને કંઇ પૂછ્યા વિના જ દેશવટાની સજા કરી. કેસરી એમ સમજ્યા કે, મારા બાપે જ મને આ સા