________________
૫ ગા ર્ વ ધા રા.
શ્રી પ્રખેલ જોશી. ( બી. એસ. સી. ) પગાર વધે એને પદવી પણુ વધે આવી સાનેરીતક જીવનમાં પ્રાપ્ત થાય તે તે કાને ન ગમે ? પણ કિરીટને બન્ને વધ્યાં છતાં આનંદ ઉડી ગયા, તેમાં રહેલી માનવસ્વભાવની વિચિત્રતા રજૂ થઇ છે.
કિરીટભાઇ ! તમારા પગાર કેટલા ?” કૈમ, ત્રણસો રૂપિયા.”
“હું અને તમારી પાઇ ?”
“હું ઓપેરા હાઉસ પાસ્ટ આફ્રિસથી મનીશ વાગતુ એલામ તમને જગાડે ?''
કરું છું.”
ના, ના, પાસ્ટ એટલે પાસ્ટ ક્રિસ નથી પૂર્ણતા, હુ' તો એમ પૂછું, કે તમારી ક્રિસમાં તમે કયા હોદ્દા ઉપર છે ?'’
આસિસ્ટંટ સેક્રેટરીના.'
“કેટલાં વર્ષથી નોકરી કરી છે ?'’ ‘પાંચ વર્ષથી ’
ટાટ કેટલા મળેલે?' “અન્નીસા.’
“હ્મણુ જ ખરાબ ! તમારે તમારા ખેસ માને શાને કહીને પગાર વધરાવવા જોઇએ અને તમને ઊંચી જગ્યા પણું મળવી જોઇએ.’
જયંત મને આ વાત કરતો હતો ત્યાં જ ધરમાંથી અવાજ આવ્યા. હા, વળી, હા સાંભળેા ! તમારા શેઠને કહેતા હો તો !”
પાડાથી તા ચાવી ચડાવીને જતા રહ્યા, ભારીનહિ, પણ ધરવાળા આગળ દુનિયાના લેાકા આમ જ લાંખી યોજનાઓ કરે છે. મારા એક ઉંધણુશી મિત્રને એક
અહિ વાર મળવા આવ્યા હતા. પૈસાદર, તેમણે મને કહ્યું “આ એલા ધણું સરસ છે !''
મે' તેના અવાજ સાંભળી કહ્યું “આટલું ધીમુ’
શરીર તથા મન ખીલકુલ કાબુમાં રહેતુ નથી, આ વયમાં બાળક કઈક શરમાળ, ક્ષેાલનશીલ, ભાવનાશાલી કલ્પનામય, વિવળ, પરત...ત્ર લાગે છે, ખૂબ વધારે પડતી માનસિક અસ્થિરતા તેનામાં હોય છે; એની આવી સ્થિતિને ધ્યાનમાં લઇને બાળકની સાથે ખૂબજ કાળજીપૂર્વક તથા સમજપૂર્વક થવાની જરૂર છે. કોમાર્યાવસ્થાની આખરે બાળકમાં માનસિક સ્થિરતા આવે છે અને ધીરેધીરે બાળક જગતમાં પોતાની જાતને પરિસ્થિતિ અનુસાર સમાવવાના પ્રયત્ન કરે છે.
“ ના રે, આ એલામ સાંભળી મારા પોપટ જાગી જાય છે અને ‘સીતારામ' ખેલવા માંડે છે.” “ઓહ, તા તમે તે પાટા અવાજ સાંભળી જાગા છે!''
“ના, તે પોપટના અવાજથી મારા કુકડી જાગી જાય છે, અને કુકડે કૂક કરે છે.''
“અને તે કુકડો આપને જગાડે છે એમ જને?” “નારે, ભાઇ ના. તે કુકડાને અવાજ સાંભળી મારા કૂતરા જાગે છે, અને તે કૂતરા ભસાભસ કરે છે. તે સાંભળી હું.. જાગુ' છું "
આમ તે પાડાશી ગયા એટલે તેણે તે કકળાટ કરી મૂકયા. “ના બસ તમે શેઠને પગાર વધારવાનુ કહો, નહિ તે આ ચાલી મારે પિયેર!” મેં હ્યું: “ગાંડી છેને! સમજતી કેમ નથી? આપણા ખ અઢીસેના છે. લહેરથી રહીએ છીએ. મહિને પચાસ બચાવીએ છીએ, કરાં-મારાં બે માસ છીએ. આપણે કાને માટે પૈસા મૂકી જવા છે?''
પણ માને એ બૈરાં
નહિ. ખાસ કરીને પતિનું ભાને એ તો નહિ જ, ભાઈ, અમારાં ધરમાંથી તા . હદ કરી નાંખી,હઠ માંડી, ાવા માંડયું', કુટવા માંડયુ, માથાં પછાડવા માંડયાં, કકળ કરી મૂકી. એણે એ રાત્રે ખાધુ નહિ, અને એણે રાંધ્યું. નહેતુ' એટલે મેં પણ ખાધુ' નહિ! પણ મને પાછળથી ખબર પડેલી કે હુ બહાર છાનેામને હોટલમાં ખાવા ગયા ત્યારે સવા રતુ વધેલુ' છાનુ ંમાનુ... ખાઈ લીધું હતું! કા કહે છે, કે સ્ત્રીની જાતને સમજવી મુશ્કેલ છે. મને લાગે છે, સ્ત્રીની જાતને સમજાવવી તેનાથીએ મુશ્કેલ છે. ખેર ! પુરુષ રાન્ત હોય કે દાદા હોય ક્રુ સિંહ જેવા ડ્રાય પણ પત્ની આગળ તેનું કશું ચાલતુ