Book Title: Jyotirmahodaya Author(s): Akshayvijay Publisher: Akshayvijay View full book textPage 9
________________ મહિનાઓના નામ ૧) ચંદ્રમાસ - શુક્લ પ્રતિપદાથી અમાવસ્યા સુધી... ૨) સૌર માસ • સૂર્યની એક રાશિ ભોગવે ત્યાં સુધી ૩) સાવનમાસ • ૩૦ દિવસનો. ૪) નક્ષત્રમાસ • ચંદ્ર બાર રાશિ ભોગવે ત્યાં સુધી... ૧) અધિકમાસ : જે માસમાં શુક્લ પક્ષની પ્રતિપદાથી અમાવસ્યા સુધીનાં સૂર્ય સંક્રાંતિ ન બેસતી હોય, તે માસ અધિકમાસ કહેવાય... ૨) સમાસ : જે મહિનામાં શુક્લપક્ષની પ્રતિપદાથી અમાવસ્યા સુધીમાં બે વખત સૂર્ય સંક્રાંતિ બેસતી હોય તો તે માસ ક્ષયમાસ કહેવાય... ક્ષયમાસ કાર્તિક માગસર અને પોષ આ ૩ મહિનામાં જ આવે છે. બીજામાં આવતો નથી. વળી જે વર્ષમાં ક્ષયમાસ આવે છે. તે જ વર્ષમાં અધિકમાસ ૨ આવે છે. અધિકમાસ અને ક્ષયમાસ એકજ વર્ષમાં આવે ત્યારે શું કરવું? ___ मासद्वयेद्र मध्ये तु, संक्रान्तिर्न यदा भवेत् । प्राकृत स्तत्र पूर्वः, स्यादधिकमासस्तथोत्तरः ।। १ ॥ अत्र - पाकृत इति। प्रकृति:धर्म-व्यवहार: तत्सम्बधि वर्षमध्ये अधिमासकद्वये सति प्रथमाधिकमासे प्रथम एव मासो व्यवहर्तव्यो न द्वितीयः, द्वितीयेऽधिमासे तु द्वितीय एवेत्यर्थः । इदं कालनिर्णयग्रंथे, बद्धंसिद्धान्ते ऽ प्युक्तम् । "वर्षमध्ये मासद्वय वृद्धौ, प्रथममासवृद्धौ कर्मकृदाधोऽ परस्त्वशुभः" इति । आरंभसिद्धि वि. प. श्लोक ३ नी टीकामां - અધિકમાસ લાવવાની રીત શાલિવાહન શાકને બારે ગુણ ઓગણીસે ભાગ દેવો. . શેષ ૫ થી ઓછાં હોય તો ૧ ઓછો કરવો અને દશથી ઓછાં હોય તો ૨ ઓછા કરવા. જે આંક રહે તે ચૈત્રથી ગણતા અધિકમાસ જાણવ, દશથી વધારે હોય તો અધિકમાસ ન આવે, અધિકમાસ યંત્ર ૧૮૩૧ - શ્રાવણ ૧૮૩૪ - અષાઢ ૧૮૩૭ - વૈશાખ ૧૮૩૯ - ભાદરવો ૧૮૪૨ - શ્રાવણ ૧૮૫ - જેઠ ૧૮૪૮ - ચૈત્ર ૧૮૫૦ - શ્રાવણ ૧૮૫૩ - અષાઢ ૧૮૫૬ - વૈશાખ ૧૮૫૮ - ભાદરવો ૧૮૬૧ - શ્રાવણ ૧૮૬૪ - જેઠ ૧૮૬૭ - ચૈત્ર ૧૮૬૯ - શ્રાવણ ૧૮૭૨ - અષાઢ ૧૮૭૫ - વૈશાખ ૧૮૭૭ - ભાદરવો ૧૮૮૦ – શ્રાવણ ૧૮૮૩ – જેઠ ૧૮૮૬ - ચૈત્ર ૧૮૯૮ - શ્રાવણ ૧૮૯૧ - અષાઢ ૧૮૯૪ - વૈશાખ ૧૮૯૬ - ભારદનો ૧૮૯૯ - શ્રાવણ | ૧૯૦૨ જેઠ ૧૯૦૪ - આસો ૧૯૦૭ - શ્રાવણ ૧૯૧૦ - જેઠ ૧૯૧૩ - વૈશાખ ૧૯૧૫ - ભાદરવો ૧૯૧૮ - અષાઢ ૧૯૨૧ - જેઠ ૧૯૨૩ - આસો ૧૯૨૬ - શ્રાવણ ૧૯૨૯ - જેઠ ૧૯૩૨ - વૈશાખ ૧૯૩૪ - ભાદરવો ૧૯૩૭ - અષાઢ સમાસ યંત્ર ૨૦૧૯ - માગસર ૨૧૬૦ - માગસર ૨૦૩૮ - પોષ ૨૧૬૯ - પોષ ૨૦૮૪ -- માગસર ૨૨૧૫ - માગસર ૨૧૦૩ - માગસર ૨૨૪ - પોષ ૨૧૪૧ - કાર્તિક ૨૨૮૨ - માગસરPage Navigation
1 ... 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 ... 113
