Jain Shasan 2000 2001 Book 13 Ank 01 to 25

Author(s): Premchand Meghji Gudhka, Hemendrakumar Mansukhlal Shah, Sureshchandra Kirchand Sheth, Panachand Pada
Publisher: Mahavir Shasan Prkashan Mandir

Page 261

Hી આતમ પરિણતિ આદરી, પરપરિણતિ પીલો
શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) વર્ષ ૧૩ અંક ૨૨/૨૩૨ તા. ૬-૨-૦૧
di
te
:
૫
| ELIEEEEEEEEEEEEEEEEEET
ECTEEas aો કદાવર
ET લેખાંક : ૧ | આતમ પરિણતિ આદરી, પ્રારપરિણતિ પીલો |
પૂ. મુનિશ્રી પ્રશાંતદર્શન વિજયજી મ. અને દિ કાલથી મોહાધીન અને અજ્ઞાની બનેલો આત્મા | આપી છે તેનું તો વર્ણન થાય તેમ નથી. આ રાગ રૂપી ભયાનક આ સંસાર સાગરમાં ભમી રહ્યો છે. મોહથી આચ્છાદિત હોવાથી સર્પ, તેનું ચઢેલું ઝેર તે પછી મોહાધીન બની જે જે કુચેષ્ટાઓ સાચી ચેતના જાગતી નથી અને અજ્ઞાનના અંધકારથી સાચું જ્ઞાન કરી છે, કુવિકલ્પો કર્યા છે તેનું તો વર્ણન થાય તેવું નથી, લખતાં મેળવી શકતા નથી. જ્ઞાનિઓએ સમ્યજ્ઞાનને દીપકની ઉપમા લેખિની પણ લાજે તે રાગાદિની હેરાનગતિથી બચવા ટે આપી છે. અંધકારમાં દીપકની સહાયથી સન્માર્ગનું દર્શન થાય સમ્યજ્ઞાનનો અભ્યાસ કરી તેને પરિણત કરવું ખૂબ જ જરી છે. તેમ સમજ્ઞાન વિના શુદ્ધ અને સત્ય માર્ગના દર્શન શકય છે તે માટે મહામહોપાધ્યાય શ્રી યશોવિજયજી ગણિવર્ષે પર નથી. જ્ઞાન લણવું જુદુ છે અને હૈયામાં પરિણામ પામવું જુદુ ઉપાય બતાવ્યો છે કેછે. જ્ઞાનને માણનારા કદાચ સેંકડો મલશે પણ પરિણતજ્ઞાની
રગદ- મલ ગાળવા, પાંચ-સાત જ મળશે. આજે જ્ઞાન ભણી પોપટ પંડિત
' ઉપશમ ૧ ઝીલે; બનનારાની જમાત ઘણી વધી પડી છે. જે જ્ઞાન આવ્યા પછી આતમ પરિણતિ આફ્રિી, રાગાદિની માત્રા મંદ બનવાને બદલે દિન-પ્રતિદિન રાગાદિની
પરપરિણતિ પીવો.” પરિણતિ પ્રકૃદ્ધિ પામતી હોય તે જ્ઞાનને જ્ઞાન કેમ કહેવાય ?
(સવાસો ગાથાના સ્તવન માંથી) સૂર્યના પ્રકાશમાં ઉદયમાં અંધકારને રહેવાની જગ્યા મળે ખરી
આત્માના સહજસિદ્ધ નિર્મલ સ્વભાવને અતિ મલીમાં તેમ સમ્યજ્ઞાનના પ્રકાશમાં રાગાદિની વૃદ્ધિ સંભાવે ખરી ?
મલીન કરનાર રાગ-દ્વેષ રૂપી મલને દૂર કરવાનું રામબાણ ઔધ આજના સાવકની દશા જુદી દેખાય છે. સાધના ચાલુ હોવા
‘ઉપશમ જલમાં સ્નાન કરી પવિત્ર બનવાનું છે. છતાં ય અવસરે રાગાદિની જે આધીનતા દેખાય છે, તેના બચાવની વૃત્તિ દેખાય છે ત્યારે લાગે કે સાધનામાં ખામી છે કે
- આજ સુધી આપણા આત્માએ કોઈપણ જડ કે ન સાધકમાં ખ મી છે ? એકેન્દ્રિયાદિ જીવોની યતના કરનારો
પ્રત્યે નહિ પણ આપણને જે અનુકૂલ બને તેના પર રાગ અને પોતાનું ધાર્યું ન થાય તો પંચેન્દ્રિય પર રાગ-દ્વેષાદિ ભાવોથી
પ્રતિકૂળ બને તેના પર દ્વેષ કરી કરીને જે મલીનતા કરી છે તે ભાવિત થઈ જાત તો તે વિરોધાભાસ જેવું લાગે ને ? નરી
જ્ઞાની જ જાણે છે. અનુકૂળતા માત્રનો રાગ અને પ્રતિકૂળ અજ્ઞાનતા માનવી પડે. આજે સારામાં સારી ધર્મક્રિયા કરનારની
માત્રનો વેષ કરી જે આત્મિક પરિણતિની ખાનાખરાબી કરી પણ રાગ-દ્રાદિની પરિણતિ ઘટતી નહિ પણ વધતી દેખાય
છે તે સૌના અનુભવમાં છે.રાગી-થી બની શું શું નથી તે છે. તેમાંય શાસનના રક્ષણ માટે કરનારા કેટલા અને જાતની
પ્રશ્ન છે? રાગ-દ્વેષી બની જે જે કુકર્મો કર્યા છે તે વાણવી માન-માનાદિકની રક્ષા માટેકરનારા કેટલા તે પણ વિવેક કરવો જરૂરી છે.
પણ અવાચ્ય છે હવે મારે મારી પરિણતિ સુધારવી છે. એજ
સુધીનું મારું ગણિત ખોટું હતું તેથી સાચો તાલ મળતો ન હતો. રોજ એક સામાયિક કરનારા અને જીવન ભરનું સામાયિક
આ રાગ-દ્વેષની પરિણતિ મારી પ્રિય સખી ન હતી પણ મૈનિ ગ્રહણ કરનારા સાધકે પણ વિચારવું કે મારી સમતા વધે છે અને
મારી અતિ પ્રિય પ્રાણ પ્રિયા માની, તેને તો મારા દુમનની મમતા ઘટે છે કે મમતા વધે છે અને સમતા ઘટે છે ? તપથી
બની મને વશ કરેલો. હવે મને સમજાયું કે મારે આત્મ ધ આહાર સંજ્ઞા વધે છે, લાલસા વધે છે કે ઘટે છે ? ધ્યાનથી મારી
રાગ કરવાનો છે અને અધર્મનો વેષ કરવાનો છે. આત્મા જાત મનની ચંચલ ના ઘટે છે, સ્થિરતા વધે છે કે સ્થિરતાનું નામ નિશાન
બને, સાવધાન થાય તો જ બચી શકે. રાગ-દ્વેષની પરિણતિ છે દેખાતું નથી અને ચંચલતાનો તો પાર જ નથી ? મુકિતનો સાધક
પરની પરિણતિ છે મારી પોતાની પરિણતિ નથી. જેમ મલીન અને રાગ-દે દિનો વર્ધક આ બેનો મેળ તેવું છે ખરું? મોક્ષની
વસ્ત્ર કે દેહને નિમેલ કરવા પાણીની જરૂર પડે છે તેમ મા ઈચ્છા માત્ર મોઢાંની હોય અને આત્મજાગૃતિ ન હોય તો આ
રાગાદિથી મલીન મનને નિર્મલ કરવા ઉપશમ રૂપી પાણીપણ સંભવિત છે.
જલની ખૂબ જ જરૂર છે. ઉપશમમાં રમે તેને રાગાદિ કયાં થી અના દકાળથી આ રાગ-દ્વેષાદિની પરિણતિ એ મને પીડ ? ઉપશમથી ભાવિત આત્મા દેહનો ત્યાગ જરૂર કરે પણ કે જે રીતના હેરાન-પરેશાન કર્યો છે, જેને કારમી વસમી પીડાઓ | આત્મ ધર્મનો ત્યાગ ન જ કરે. Tiાયા tarinii I LILA ITI januragna aatan ૪૦૩ | anada Nursing a bataka Sudana કરાયા
Dામ કareeોzzlef====1Teleasesale-
IITTEE T