Jain Dharm Prakash 1951 Pustak 067 Ank 11

Author(s): Jain Dharm Prasarak Sabha
Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha

Page 9

સાહિત્ય–વાડીનાં કુસુમો. ) ક્ષપકશ્રેણનો-મુસાફર. (૩)
!
(લેખક–શ્રી મોહનલાલ દીપચંદ ચસી-મુંબઈ)
(ગતાંક ૩ ૧૭૫ થી ચાલુ) હદયમંથનના અંતે
અહા ! આજે મેં જે દ્રશ્ય જોયું એ જ જે જીવન-સાફલ્યમાં લેખાતું હોય તો સાચે જ એ બિહામણું છે ! એ જાતના બિભત્સ દશ્યમાં રાચનાર ખરેખર મૂખશિરોમણી જ ગણાય. જે સૌન્દર્ય પાછળ હું અંધ બને, જે રૂપરાશિમાં રમણી-યુગલ સાથે સંસારી વિલાસ માણવા, હું પવિત્ર જીવનના પગથિયે ચાલી ચલાવી, લેકલા કે આત્મખ્યાતિને ગણકાર્યા વિના સામે આવ્યું, અરે ! પૂનિત પંથની સેરભ છેડી, સંસારની ગંદકીભરી ખાઈમાં કૂદી પડ્યો ! એને આખરી અંજામ આ હોય તે મારે એને છેલા રામ રામ કરવા જ જોઈએ. પરિસ્થિતિ કથળી જાય એ પૂર્વે હાથ ઉઠાવી લેવું ઘટે.
શું શચી-રંભા મારા પૂર્વ જીવનથી અજ્ઞાત હતી ! હું તેમની સાથે સ્નેહની સાંકળ સધવા સાધુપણું ત્યજીને આવી રહ્યો છું એની તેમને ખબર હતી. એાગ્ય જીવન-સખા તરીકેની પસંદગી પરસ્પરના લાંબા દિવસોના વાર્તાલાપ પછી જ થઈ હતી. પ્રભુતામાં પગલાં પાડતી વેળાએ, એ રમણ–યુગલને, મારા અંતરમાં તેમના વિષેના અખલિતપણે વહેતા પ્રેમ-ઝરાના દર્શન કરાવતાં મેં કહ્યું હતું કે-“ આપણા દાંપત્ય જીવનને સુખદાયી અને આદર્શ બનાવવું એ આપણુ ત્રિપુટીની પવિત્ર ફરજ હેવાથી, આપણે એક બીજાના વિચારને અનુકૂળ થઈ વર્તવાની ટેવ પાડવી પડશે. એ કારણે એક બીજાને માફક ન આવે એવી આદત છોડવી પડશે. ગુરુમહારાજની વિદાય માંગતા તેઓશ્રીએ જે હિતશિક્ષારૂપે મને આમિ-ભોજન અને મદિરાપાનથી દૂર રહેવાની વાત કહી છે તે મારે અડગ પણે પાળવાની છે અને મારી અર્ધાગના તરીકે તમે ઉભયને પણ એ બંધન સ્વીકારવું પડશે. રસવતી-ગૃહમાં જ નહીં પણ આપણા આવાસમાં એ અભય વસ્તુઓને પ્રવેશ કોઈપણ સંયોગોમાં થવા ન પામે એની તકેદારી રાખવી પડશે. કળાકાર કેટલીક છૂટો લે છે એ જોતાં, અથવા તે નાટ્ય કળા એ ઉચ્ચ કોટિની કળા છતાં, ધંધારૂપે કમાણીનું સાધન બનતાં એમાં ભાગ લેનાર પાત્રોના હાથે ઉપરકહ્યા તેવા ભજન-પાન છૂટથી કેટલાક સ્થળે થતાં જોઇ મારે આ વાતની ચોખવટ પ્રથમથી જ કરવી પડી છે. અધઃપતનની ઊંડી ખાઈમાં એક સાચા પ્રેમી તરીકે મેં ઝંપલાવ્યું છે એ વાત દીવા જેવી સ્પષ્ટ છતાં મારો આદર્શ ઊંચો છે. મારો હાથ જીવનની વિષમ વેળાએ પકડનાર અને માનવતાના પાઠ પઢાવનાર, તેમજ જ્ઞાન દીવડાથી જીવનપંથ ઉજાળનાર ગુર્દેવની
૨૩૩ ) ”