________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
અંક ૧૧ મે ]
સાહિત્યવાડીનાં કુરુમે.
૨૩૫
સ્વભાવ છે. એમાંથી માનવદેહ પણ મુક્ત રહી શકતા નથી. ઉભરાતા પ્રેમવાળા રાચી૨ભા કે આષાઢસ્મૃતિરૂપ પાત્રમાં પણ આ સ્થિતિ વર્ષોના વહેવા સાથે આવી. સંસારના વિવિધ વિલાસ માનનાર રમણ-યુગલને આષાઢભૂતિને જે ચીજ નહતી પસંદ એ આમિલભોજન ને સુરાપાનને સ્વાદ લેવાનું મન થયું. ચોરીછુપીથી એ માર્ગ લેવાયો. પછીથી એમાં એવો રસ પડયે કે એની આગળ અન્ય પ્રકારના વરસ ભોજને શુષ્ક લાગવા માંડયા.
એક દિન રાજભવનમાં દિવસને મેટો ભાગ અને રાત્રિના પણ થોડા કલાકે વિશ્વ કર્માની મંડળીને રાજાની આજ્ઞાથી ગાળવાનું નક્કી થયું. એમાં આષાઢભૂતિને પણ જવાનું હતું. એ તક સાધીને રમણીયુગલે એ દિવસે યથેચ્છપ્રકારે ભજન રસ લુંટવાનું ગોઠવી રાખ્યું. - નિયત દિવસ આવતાં જ સવારના ભેજનથી પરવારી મંડળી સાથે આવભૂતિ રાજભુવનની દિશામાં ઉપડી ગયા. આવાસમાં પણ આપ-ભજન અને સુરાપાનની મીજલસ જામી ગઈ. ઉભય રમણીઓએ સ્વપણે એને સ્વાદ માણ્યો અને નિશે ચઢતાં નિશ્ચિતપણે સુકોમળ શયામાં કાયા લંબાવી. નિશાના ઓળા સષ્ટિ પર ઉતરે એ પૂર્વે તે જાગ્રત થઈ, શણગાર સજી જાણે કંઈ બન્યું નથી એ રીતે સ્વામીનું સ્વાગત કરીશું એવી આશા સેવતી આ લલનાઓની આખા ઘેરાવા માંડી અને અલ્પ સમયમાં નિદ્રાદેવીને કબજો પણ એમના નેત્રો પર સ્થપાયો.
માનવ ધારણા પ્રમાણે કુદરતનું તંત્ર ચાલતું હોત તે જે કંઇ બતાવે ઇતિહાસના પાને સંધાયેલા છે એમાંનાં મોટા ભાગનું અસ્તિત્વ જ ન હોત, પણ વિધાતાની જાત દશા અને કલ્પનામાં પણ ન હોય એવું ચિત્ર આલેખવાની શક્તિ જોયા-જાણયા પછી ખૂદ નીતિવેત્તાઓને હાથ ધોઈ નાંખવા પડયા છે અને કહેવું પડયું છે કે કુદરત બળવાન છે ” અથવા તે "વિવિ વાય.’
મગધના રાજમહાલયમાં વિશ્વકમોની મંડળીએ સ ગીતની જમાવટ કરી અને જ્યાં એમાં ઉત્તરોત્તર સનો પારો ચઢવા લાગે ત્યાં અચાનક પ્રતિહારીએ આવી એવા સમાચાર આપ્યા કે રાજવીને આ જજો બંધ રાખવો પડે અને મંત્રણાગૃહ માં તરત જ જવું પડયું. ‘વર વિનાની જાન ” જેવી દશ ! મંડળી તરત જ પિતાના સાજ બાંધી પાછી ફરી. આરાઠભૂતિ ધાર્યા કરતાં ઘણું વહેલા પિતાના આવાસે આવી પહોંચ્યા.
દાદર ચઢી જ્યાં શયનગૃહમાં પગ મૂકે છે ત્યાં ઉભય પત્નીઓને ઘેરતી, તેમના મુખ પર માખીઓને ગણગણાટ કરતી અને મુખમાંથી મદિરાની નીકળતી વાસ કમરાના વાતાવરણને ભરી દેતી નિહાળી. ઘડીભર તે એ સ્થંભી ગયો ! સંસારી જીવનમાં પગલાં પાડ્યા પછી આ દ્રશ્ય પહેલીવાર જ જોયું. એની બિભત્સાએ પ્રેમી હૃદયમાં ઉકાપાત મચાવે. શરૂઆતમાં જોયું તેમ એને વિચાર-કરતે બનાવી દીધો. એ એવો તે અકળાઈ ગયો કે ત્યાં વધુ વખત ઘેલ્યા વગર નજિકના કમરામાં જઈ, એકલે વિચારના મણકા મૂકી રહ્યો. તેના મુખમાંથી જે ઉગારે બહાર પડ્યા તે આપણે જોઈ ગયા.
નિશો ઉતરતાં, જ્યારે ઉભય લલનાઓએ આંખ ખેલી ત્યારે સંખ્યા સુંદરીને
For Private And Personal Use Only