________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
અંક ૮ મે ] શ્રી પ્રશ્નસિંધુ
૨૩૩ ૧૨૩. પ્રશ્ન-પુણ્યાનુબંધી પાપનું સ્વરૂપ શું ?
ઉત્તર–આની સામાન્ય વ્યાખ્યા એ છે કે-જે પાપના ઉદયકાળમાં પુણ્ય બંધાય, તે પુણ્યાનુબંધી પાપ કહેવાય. એટલે પાછલા ભવમાં કરેલ પાપકર્મોને અખાધાકાળ વીત્યા બાદ જ્યારે ઉદય થાય, તે વખતે દુ:ખી સ્થિતિમાં પણ મુનિરાજ વગેરેનો ઉપદેશ સાંભળી, ધર્મારાધન કરી નવા પુણ્યકર્મો બધે આવા પ્રકારનું જે પાપ તે પુણ્યાનુબંધી પાપ કહેવાય. અહીં આદ્રકુમાર, અવંતી સુકુમાલના પાછલા ભવનો જીવ મચ્છીમાર વગેરેના દાંત ાણવા. સંયમની વિરાધના કરવાથી બંધાયેલા પાપકર્મોના ઉદય થતાં આદ્રકુમાર અનાર્ય દેશમાં જન્મ પામ્યા, પણ અભયકુમારે મોકલેલી જિનપ્રતિમાના દર્શનથી જાતિસ્મરણ જ્ઞાન પામી, પાછલા ભવની બીના જાણી, સંયમની આરાધના કરી ઉત્તમ સુખ પામ્યા. પાછલા ભવમાં અવંતીસુકુમાલનો જીવ મરછીમાર હતો. પાપના ઉદયથી તે મચ્છીમારપાળુ પામ્યો પણ મુનિની દેશના સાંભળી, દેશવિરતિ ધર્મની આરાધના કરી તે માછીમાર નલિની ગુમ વિમાનમાં દેવપણે-ઉત્પન્ન થા. શાલિભદ્ર, તથા ધન્યકુમારના જીવ પાછલા ભવમાં ગરીબ સ્થિતિમાં હતા. તે ગરીબાઈ પાપકર્મના ઉદયથી પામ્યા. પણ આ ભવમાં સુપાત્રદાન પરમ ઉદ્ઘાસથી દેતાં તે બંને ભવાંતરમાં સુખમય માનવભવ પામ્યા. અવંતીસુકુમાલ-શાલિભદ્ર-ધન્યકુમાર .આ ત્રણે ભવ્યજી ચાલું ભવમાં જે સુખી હતા તે પાછલા ભવની પુણ્યાનું ફલ જાણવું.
૧૨૪ પ્ર*-પાંપાનુબંધી પુણ્યનું સ્વરૂપ શું ? “ * ઉત્તર–જે પુણ્યના ઉદયકાલમાં પાપકર્મો બંધાય, તે પાપાનુબંધી પુણ્ય કહેવાય એટલે આવા પુરય કર્મને બાંધનારા જીવો ચાલુ ભવમાં પુણ્યદયે સારી રિથતિમાં હોય છે પણ પગલાબંદી બનીને તેઓ વિષયક્ષાયને સેવીને દુર્ગતિમાં જાય છે. અહીં દષ્ટાંત તરીકે સભૂમચક્રવતી વગેરે જીંણવા. પાછલા ભવની પુણ્યાઇથી તે ચક્રવત્તી પશુ પામ્યા પણ તે ભવમાં અધર્મમય જીવન જીવીને નરકે ગયે ચકવત્તની બાબતમાં એવો નિયમ છે કે જે તે ચાલુ ભવમાં ચક્રવત્તી પણાને ત્યાગ કરી સંયમની આરાધના કરે છે તે મોક્ષે જાય, જેમ શ્રી શાંતિનાથ, કંથનાથ, અરનાથ પ્રભુ. કદાચ મેક્ષે ન જાય તે દેવલોકમાં વૈમાનિક દેવપણુ પામે, જેમ સનકુમાર ચક્રવત્તી, મમ:ણ શેઠ પાછલા ભવની પુણ્યાઈથી લક્ષમી પામ્ય પણ કંજુસાઈ વગેરે કારણેને લઈને સંગતિ ને પામ્યા.
૧૨૫ પ્ર–પાપાનુબંધી પાપનું સ્વરૂપ શું ?
ઉત્તર–પાપને બંધાવનારું જે પાપ તે પાપાનુબંધી પાપ કહેવાય, એટલે પાછલા ભવમાં જીવહિંસાદિ પાપનાં કારણે સેવી બાંધેલા પાપકર્મોના ઉદયે આ ભવમાં જે દુ:ખ ભોગવી રહ્યા છે ને નવા પાપક કરી દુર્ગતિમાં જવા લાયક બને છે. તેઓ પાપાનુંબંધી પાપના ઉદયવીલા જાણવા. અહીં દષ્ટાંત તરીકે બિલાડી, ઉંદર વગેરે જાણવો.
For Private And Personal Use Only
