________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
E
2 તથઝિકાસ'મળવાની
સામગ્રી મળ
૨૫૬
શો જેન ધર્મ પ્રકાશ બીજી વ્યવહારની છવજાતિમાં જરૂર આવે છે. વ્યવહારરાશિમાં રહેલા છે સર્વે મેક્ષેિ જવાના છે એ નિશ્ચય નથી, કારણ કે તેમાં અનાદિ કાળથી બાદર નિગોદ રહેલી છે કે જેને અનંત ભાગ જ મોક્ષે ગયેલ છે અને જવાને છે. તેમજ વ્યવહાર રાશિમાં રહેલા અનંતા અભવ્ય જીવે છે કે જેઓ કદાપિ મેક્ષે જવાના જ નથી. ( અભવ્ય જીવો ચાથે જધન્યયુકત અનતે છે ) તેમજ અવ્યવહારરાશિમાં રહેલા સર્વ જી મોક્ષે જવાના નથી એમ પણું નથી, કારણ કે વ્યવહારરાશિમાંથી એક જીવ મેક્ષે જાય ત્યારે અભ્યવહારરાશિમાંથી એક છવે વ્યવહારરાશિમાં આવે છે એ અચળ ક્રમ છે. માત્ર જે છો “ જાતિભવ્ય છે અને તથા પ્રકારની સામગ્રીને અભાવે અવ્યવહારરાશિમાંથી નીકળવાના જ નથી તેથી જ તેને મેક્ષની સામગ્રી મળવાની નથી અને તેવી સામગ્રીના અભાવથી તે (જાતિભવ્ય ) છ મેક્ષે પણ જવાના નથી. જે સામગ્રી મળે તે તેઓ મોક્ષે જઈ શકે તેવા સ્વભાવવાળા છે. આ જીવને અભવ્યની કેટે વળગેલા કહેવામાં આવે છે. અનંત જીવો એવા છે કે જેઓ ત્રસત્વ પામ્યા નથી. એઓ અનંતાનંતકાળ નિગોદમાં સબડ્યા કરે છે.
સક્ષમ નિગાદ’ ચૌદ રાજલકમાં સર્વત્ર સર્વ આકાશપ્રદેશમાં રહેલી છે. કાજળથી ભરેલી ડાબડીની જેમ સકળ લોક આ જીવોથી ભરેલો છે. જેમ પુદ્ગલ વિનાને કોઈ પ્રદેશ નથી, તેમ આ છ વિનાનું પડ્યું કે સ્થાન નથી, અને ‘બાદરનિગોદ ' તે લોકના અસંખ્યાતમા ભાગમાં રહેલ છે.
- સક્સ નિગાર અને બાઇર નિગોદ એ તે જીવના શરીરનું નામ પણ છે. એક નિગોદમાં રહેલા અનંત જીવનું શરીર એક જ હોય છે, તેથી તે જીવો પણ નિગદના નામથી ઓળખાય છે. સમકાળે ઉત્પન્ન થયેલા તે અનંત જીવેની શરીરરચના પણ સમકાળે (સર્વ જીવોની એક સાથે) થાય છે, ઉચ્છવાસ નિઃશ્વાસયોગ્ય પુદગલોનું ગ્રહણ અને મૂકવાનું પણ સર્વ જેનું સમકાળે એક સાથે છે. અનંત છનું ઔદારિક શરીર એક જ હોવા છતાં તેજસ કામણ શરીર તે તે જીવના પિતપોતાના જુદા જુદા હોય છે, દરેક જીવ પિતપેતાની અવગાહનામાં અસંખ્ય આમપ્રદેશવાળો હોય છે અને તેને પ્રદેશોની સંખ્યા લેકાફાશના પ્રદેશ તુલ્ય બરાબર છે. કોઈ પણ જીવે લધુમાં લધુ અવગાહના કરે ત્યારે પણ અસંખ્યાત આકાશપ્રદેશને અવગાહીને જ રહી શકે છે. જો કે તે તે આકાશપ્રદેશે બીજા અનંતા જીવોના દરેક અસંખ્ય અસંખ્ય આત્મપ્રદેશ હોય છે, તે પણ છે અને પુદ્ગલેને મળીને રહેવાનો સ્વભાવ હોવાથી એક એક આકાશ પ્રદેશે અનંતા છૂટા પરમાણુ બેથી માંડીને યાવત અનંતા પરમાણુના સ્કંધે અને અનંત જીવોના અસંખ્ય અસંખ્ય, આત્મપ્રદેશ પરસ્પરને બાધા કર્યા સિવાય રહી શકે છે. (જેમ એક દીવાના પ્રકાશમાં અનેક દીવાના
પ્રકાશ મળી જાય છે તેમ. ) તે દરેક જીવન પ્રત્યેક આત્મપ્રદેશે અનંતી અનંતી કર્મવA ણાએ લાગેલી હોય છે. તે વર્ગણાઓ અનંત પરમાણુઓન સ્કંધની બનેલી હોય છે.
(ચાલુ)
For Private And Personal Use Only