Jain Dharm Prakash 1937 Pustak 053 Ank 12

Author(s): Jain Dharm Prasarak Sabha
Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha

Page 7

ર 9
અંક ૨
મગન ટ કપરવિજ જી હાર જ પ્રકાશ ફેંકતું મનનું વિશુદ્ધ હૃદય સદા ના જીવનની પ્રતિભાર હતું સાંપ્રદાયિક ટૂંકી દઈ, રાગી અને તજજન્ય ખટખટ, પ્રપંચ, પ્રતારણા. આડે. બર આદિ અંશે તેમના નિષ્કલંક વિશુદ્ધ જીવનમાં જરાયે જણાતા નહોતા. વેષમાત્રમાં કે તમે ગુણી કમાન્યતામાં કે રજોગુણી લેભમૂલક શુદ્ર અહંભાવપ્રેરિત સત્કામપ્રવૃત્તિઓમાં ખરી સાધુતા નથી, એમ એમના સંસર્ગમાં આવે નારને લાગ્યા વિના રહેતું નહીં. અહિંસા, શાંતિ, ક્ષમા, શક્તિ, શુચિતા, દયા, પ્રેમ, સહિષ્ણુતા, નિલભતા આદિ ગુણોનો સમૂહ જેને વિષે હોય એવા મહામાનું જીવન કોના હૃદયમાં સ્થાયી અસર ન કરી શકે ? આવા મહાત્માઓનો સંસર્ગ દુર્લભ છે. કહ્યું છે કે –
साधूनां दर्शनं पुण्यं, तीर्थभृता हि साधवः ।
कालेन फलते तीर्थ, सद्यः साधुसमागमः ॥ સાધુનું દર્શન પવિત્ર હોય છે અને સાધુઓ તીર્થ જેવા (પવિત્ર) હોય છે. તીર્થ તો કાળે જ ફળે છે, અને સાધુઓને સમાગમ તે તરત જ ફળે છે.
એમનું સાહિત્ય ઉચ્ચ કોટીનું કદાચ નહિ ગણી શકાતું હોય પણ જનતાને ઉપયોગી છે ચારિત્ર્યપોષક સાહિત્ય જોઈએ છે તેવું સાહિત્ય એમણે પ્રસિદ્ધ કર્યું છે. વળી જે એમના વચને હતાં તે બધાં વિકસ્વર બીજભૂત થાય એવાં હતાં.
એમનું જીવન આદર્શ જીવન જરૂર લેખી શકાય. જાણે જ્ઞાન, સંયમ અને દમતાની ત્રિવેણી. એમની પાસે નિર્દોષ મૃગો પણ રહી શકે, આનંદ કરી શકે અને કૂરમાં ક્રૂર માનવી પણ રહી શકે; કારણ કે તેઓ અહિંસાવાદી અને વળી જીવન-મરણના ભય વગરના વિક્કી દ્ધા હતા. એમને તો કર્મ સાથે યુદ્ધ ખેલવાનું હતું એટલે એમાં જે ધર્મરૂપ શસ્ત્ર વાપરવાનું હોય તેને જ ઉપયોગ કરે ને? એમનામાં ઊંચામાં ઊંચે માનવીય આદર્શ હતા, જેમાં આદર્શ સાધુતા અને વિદ્વત્તાનું અજબ સમિશ્રણ હતું. ચારિત્રનું અસાધારણ બળ, હાર્દિક શ્રદ્ધા, તથા નૈસર્ગિક અમીરી સામ્યસ્વભાવ અને મિત્રભાવ, નિખાલસવૃત્તિ અને વિશાળ ગષણબુદ્ધિ એ તેમના વિશિષ્ટ ગુણો હતા. અકર્મણ્યતાને ઉખાડી ફેંકી દેનાર સાચા વીર. ઉત્સાહુની જાજવલ્યમાન મૂર્તિ, દઢતા અને ધીરજના પહાડ, તેમજ ચારિત્રના ઝળહળતા ભામંડળમાં સગુણાનુરાગી કપૂરવિજયજી મહારાજને સન્ન કોટી વંદન હો !
મગનલાલ દાનજીભાઈ શાહ