________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandiri
કમી ક્રેન ધર્મ પ્રકોના
[ કામને 4. ત્રિી, પ્રમોઢ, કોય ને મારી આ ચાર ભાવના એટલી તે અજોડ ને સુંદર છે કે તેના વડે ભાવિત આત્મા કાઇ કાળ ઉત્કર્ષ સાધ્યા વિના રહેતો નથી, આ સહી સીકકા સાથેની વાત છે. એમાં સંદેડની અંશભર લાગણી રહેવા પામતી નથી.
૫. વ્યતીત કરેલા જીવનમાં જે જે અપરાધે જે જે જે સબંધે કર્યા હોય તેને નિખાલસ હૃદયથી યાદ કરી ક્ષમાની માગણી કરવી તેમાં આત્માનું શ્રેય રહેલું છે.
દ. આત્મસ્વરૂપ ને કર્મસ્વરૂપ એ બને તે તે રૂપમાં ઓળખાય ને તેની ભિન્નતા સમજાય તો જડ અને ચૈતન્યના ધર્મો આપોઆપ ખ્યાલમાં આવે અને તે વખતે નક્કી થાય કે આત્મધર્મ એ જ સત્ય અને ખરો ધર્મ છે. તેવા સત્ય ધર્મથી આત્મા ગમે તેવા સંજોગોમાં ભાનભૂલો બનતાં અટકે છે. તેથી પ્રત્યેક આત્માએ આત્મસ્વરૂપ અને કમસ્વરૂપ ઓળખવું.
૭. કસોટીમાંથી ઉત્તીર્ણ થવાય તે જ ધર્મનું પાલન થયું છે એમ માની શકાય, નહિતર વખત આવે ખસી જવાથી હૃદયમાં ખરેખરું ધર્મનું જચન થયું નથી એમ માનવું. ત્યાં આપણી નબળાઈ અને શરમજનક બીના ઉદ્દભવ પામે છે. જેવી કે રાત્રે જળને ત્યાગ હોય, આહારને ત્યાગ હેય, અભક્ષ્ય વસ્તુઓને ત્યાગ હોય છતાં એ બધું એક બાજુ મૂકી, વખત આવે તેને ઉપભેગ કરવામાં તત્પર બની જવું એથી શું આત્મા ધર્મના સાચા મર્મને સમજે છે એમ કહેવાય ? એટલે જ લક્ષમાં ઉતારવા જેવી બાબત એ છે કે ધર્મ જીવંત હશે તે જ જીવન જીવતું અને જાગતું છે.
૮. પથારીમાં સૂતેલા દરદીને આજે સગા સ્નેહીઓ શું સાચું સાંત્વન આપી રહેલા હોય છે? નથી હોતા. તેઓ પોતે પણ આર્તધ્યાન કરે છે અને સામાને પણ તેમાં દેરે છે. રોગીને સન્માર્ગે દોરે તેવા હિતવચનો બોલનારા સગાસ્નેહીઓ જવલ્લે જ મળશે, માટે તે પણ સાથેસાથે યાદ રાખવા જેવું છે કે દરદીને ઘેરી બેઠેલા સગાઓએ તેને આત્મા સવિચારો તરફ ઢળે તેવા પ્રકારનું જ વચન ઉચ્ચારવું.
હું પણ કબૂલ કરું છું કે મારી મામુલી માંદગીમાં કેટલીક વખત હું કાળું ગુમાવી બેઠા હતા, તેમ કેટલીક વખત વિચારોના વમળમાં પણ ઘુમતિ, પરંતુ મને એક જ વાત સત્ય ઘટના તરીકે તરી આવે છે કે માંદગીમાં મનની વ્યગ્રતા ખૂબ જોર અજમાવે છે અને તેને અટકાવવા માટે આવા સારા વિચારો જ ઔષધરૂપ બને છે એમ ધારી મેં લખવાનું પ્રયોજન એગ્ય માન્યું છે.
સેમચંદ ડી. શાહ
For Private And Personal Use Only
