________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
કાળુન
૪૪ર
શ્રી જૈન ધર્મ પ્રકાર પાગ એ છે કે-કેટલાક છે સાંભળે છે . પરંતુ તેને વારી રાખતા નથીઝાક કાને સાંભળી બીજે કાને કાઢી નાખે છે અધાતુ સાંભળ્યા પછી બીજા વ્યવસાયમાં પડતાં ભૂલી જાય છે. તેમ ન થવા માટે અવધારણ કરવા ચેતવે છે. પછી કહે છે કે-આ જગતમાં પરોપકાર કરે–અન્ય જીવો પર ઉપકાર કરે તેને સહાય આપવી- તેના દુઃખમાં ભાગ લે-વેથાશક્તિ તેમના દુઃખ ટાળવા ઉદ્યમ કરે એ બધાને પરોપકારમાં સમાવેશ થાય છે. તે સાથે હિંસા, મૃષા, ચૌર્ય, અબ્રહ્મ વિગેરેને ત્યાગ તે પણ સ્વ અને પરને ઉપકારના કારણભૂત છે. પરને હાનિ કરવા માટે જ પ્રાયે અસત્ય બોલાય છે અને ચોર્યકિયા કરાય છે. બ્રહ્મ તે આત્મા ને શરીર બંનેને હાનિ કરનાર છે તથા હિંસા કે જેનો વિસ્તરાર્થ પરના દિલને દુખવવું એ પણ થાય છે તેને પણ તેવાં સમાવેશ થાય છે. તેમજ ધનધાન્યાદિ પરિગ્રહ કે જે મેળવવા માટે અને જેના રક્ષણ માટે આ પ્રાણી અનેક પ્રકારના પાપસ્થાને સેવે છે તે સર્વેને યથાશક્તિ તજી દેવા તેને પણ સ્વપર ઉપકારમાં સમાસ થાય છે તેથી તે આચરવા ગ્ય છે.
પરને પીડા ઉપજાવવી, દુઃખ દેવું, હાનિ કરવી, હેરાન કરે, હલકો પાડે-એ બધાને પરપીડામાં સમાવેશ થાય છે, તેથી પાપને જ બંધ થાય છે. જેના ફળ આગામી ભવે ભોગવવાં બહુ આકરાં થઈ પડે છે. પાપ બાંધતી વખત તેનું પરિણામ શું આવશે ? તેના ફળ કેવાં કટુ જોગવવાં પડશે? તેને અલ્પજ્ઞ જીવ વિચાર કરી શક્તા નથી, પરંતુ ભગવતી વખતે અત્યંત અકળાય છે, મૂંઝાય છે, નિરાધાર થઈ પડે છે, સદન કરે છે, આશ્રય શોધે છે, પરંતુ તે વખત તે ઉદય આવેલા કર્મવિષાક જોગવવા જ પડે છે-ભોગવ્યા વિના છૂટકે થતું નથી. તેથી સુજ્ઞ જનોએ પરને પીડા જ ન કરવી કે જેથી તેના કટુ ફળ ભોગવવાનો વખત ન આવે.
આ નાને સરખો હેક પણ બહુ શિખામણ આપનાર છે. માત્ર એ શિખામણનો અમલ કરે તે જ મુશ્કેલ છે. આવા થોડા શબ્દોમાં ઘણી હિતશિક્ષા આપનારા અનેક કલેકે આ જીવે સાંભળ્યા છે પણ તેના રહસ્યને અમલમાં મૂકેલ નથી. હવે આ લેકને તે હૃદયમાં ધારણ કરી તેને એકવત્તા પણ અમલ કરવામાં આવશે તે આત્માનું હિત થશે ને લેખકને પ્રયાસ સફળ થશે. સુઝને વધારે શું કહેવું ?
કુંવરજી
For Private And Personal Use Only
