Jain Dharm Prakash 1909 Pustak 025 Ank 05

Author(s): Jain Dharm Prasarak Sabha
Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha

Page 4

. શી જૈન ધર્મ પ્રકાશ. ભવતી જ નથી. આત્માના એવા શુદ્ધ સ્વરૂપને સાતિશય જ્ઞાની પુરૂ સાક્ષાત્ અનુભવે છે-જુએ છે; પરંતુ કમર ઉપાધિકાબંધ લાગે છે જેમને એવા જડ લેકે તેવા શુદ્ધ સ્વરૂપમાં મુંઝાય છે. આત્માના શુદ્ધ નિરૂપાધિક સ્વરૂપની તે યથાર્થ પ્રતીતિ ધિ અનુભવ કરી શકતા નથી, જેથી જડ લેકે મુંઝાય છે, તે કર્મરૂપ ઉપાધિવડેજ મુંઝાય છે. રાજ ચાવા કે ધાદિક કષાયને જ્ઞાની પુરૂ ભાવકર્મ કહે છે, અને જ્ઞાનાવરણીય, દર્શનાવરણીય, વેદનીય, મેડનીય, નામ, આયુ, ગોત્ર અને અંતરાય એ આડેને ખેત રાગાદિકની ઉત્પત્તિનાં અથવા વૃદ્ધિનાં કારણ હેવાથી દ્રવ્યક. મે કહે છે. નિશ્ચયનયથી જોતાં તે શુદ્ધ સ્વરૂપમાં એવી ઉપાધિ સંભવતી જ નથી; પરંતુ વ્યવહારનયથી સાંસારિક અવસ્થામાં તેવી ઉપાધિ પણ હોવી ઘટે છે. નિશ્ચય નયથી તે આત્માનું સ્વરૂપ સહજ નિરૂપાધિકજ છે; પરંતુ વ્યવહારનયથી એ ઉ. પાધિસંબંધ જીવને અનાદિ કાળને હવે ઘટે છે તે ઉપાધિસંબંધ એ છે કરવાને અને અમુક શુદ્ધ નિરપાધિક સ્વરૂપે પ્રગટ કરવાને ચાને પ્રાસ કરવાને પ્રબળ પુરૂષાર્થની જરૂર છે. જેમ જેમ ભવ્ય આત્મા આમ વચન અનુસારે સહજ નિરૂપાધિક સ્વરૂપને સાવવા અનુકુળ સાધનનું સેવન કરે જાય છે, તેમ તેમ પુવાર્થના પ્રમાણમાં પૂર્વોક્ત ઉપાધિરા બંધને છે કરીને અનુક્રમે શુદ્ધ નિરૂપાધિક સ્વરૂપને સિદ્ધ કરવાને તે શર્થ થાય છે. શ્રી યશોવિજયજી મહારાજ પિતેજ ઉક્ત બાબતનું આ પ્રમાણે અન્ય સ્થળે સમર્થન કરે છે...
જેમ નિર્મળારે રતન ટિક તણી, તેમ જે જીવ સ્વભાવ; તે જિન વીરેરે ધર્મ પ્રકાશિ, પ્રબળ કષાય અભાવ, શ્રી સીમંધર જેમ તે રાતે ફલે રાત, રયા ફૂલથીરે શ્યામ; પુણ્ય પાપીરે તેમ જ જીવને, રાગદ્વેષ પરિણામ, શ્રી રીમંધરા ધર્મ નવિ કહિ બિચ ને, હવિભાવ વડ વ્યાધિ: પહેલે અંગે એસીપેરે હાખિયું, કહેય ઉપાધિ. શ્રી સીમંધર જે જે શિરે નિરૂપલકા, તે તે જાણેરે ધર્મ, રામ્ય શિરે ગુણકાણા કી જાવ લ શિવ શર્મ. શ્રી સીમંધર
પર પરિણશીરે ધર્મના છડિશે, નવિ પડિ વકૂપ, શ્રી સીમંધર શ્રીમદ્ ઉપાધ્યાય) કારે કરેલા સમર્થનને પરમાર્થ એ છે કે શ્રીવીરપરમાત્માએ આત્માને જે શુદ્ધ વાવ સ્ફટિક રત્નની જે નિર્મળ
હે છે તે રાગ માને કલાસરૂપ કલંકથી સર્વથા રહિત હોવાથી કેવળ નિષ્ક"તારૂપ છે. આત્માના સહુજ નિરૂપાધેક સ્વભાવમાં લેશમાત્ર કપાયનો સંભવ જ નથી. જ્યાં સુધી રાગદ્વેષ યાને કશાયનું કઈ પણ અસ્તિત્વ હોય ત્યાંસુધી તે આ