Hirsundaramahakavyam Part 1

Author(s): Devvimal Gani, Ratnakirtivijay
Publisher: Jain Granth Prakashan Samiti

Page 300

२८७
अष्टमः सर्गः ॥ हील० स्मरेण शम्भोः पञ्चवदनानि प्रति पञ्चबाणान् मुक्त्वा यदङ्गे रिक्तस्तूणो मुक्तो नासिका जातः ॥ १२७॥ हीसुं० स्वमन्दिरे यद्वदनारविन्दे लावण्यलक्ष्म्या प्रकटीकृतेव ।
"भ्रूकैतवात्कज्जल ' मुद्गिरन्ती 'प्रदीपलेखा विललास नासा ॥ १२४ ॥
(१) निजगृहे (२) देवीवक्त्रपद्ये । (३) लवणिम्नः श्रिया । (४) उद्बोधिता । (५) श्यामां भूमिषादञ्जनरेखाम् । (६) मुञ्चन्ती । सृजन्ती । (७) दीपकलिका ॥ १२४॥
हील० दीपसमाना नासा भाति ॥ १२८॥
हीसुं० 'निजप्रतिद्वन्द्विविधुन्तुदस्य निरीय भाग्याभ्युदयेन वक्त्रात् ।
'पुनस्त'दातङ्कितचेतसेव 'यद्गण्डभूयं विधुना 'नुसत्रे ॥ १२५ ॥
( १ ) स्वशत्रुराहोः । (२) निर्गत्य । ( ३ ) पुण्यपरिपाकेन । ( ४ ) द्वितीयवारमपि । (५) तस्माद्द रार्भीतियुक्तचित्तेन । (६) देवीगल्लभावम् । (७) अनुसृतम् ॥१२५॥ हील. राहुमुखाद्भाग्येन निर्गत्य पुनस्तद्भयादिव यत्कपोलतां श्रिता ॥ १२९ ॥ हीसुं० 'यदास्यतोऽभ्यर्थयितुं विभूषाभरं त्रियामादयितात्मदर्शी । “तन्नित्यसेवाविधये 'कपोलपालीद्वयीभावमिवाभजेताम् ॥१२६॥
(१) देवीमुखात् । (२) याचितुम् । (३) शोभातिशयम् । ( ४ ) चन्द्रदर्पणौ । (५) देवीमुखस्य सदा पर्युपास्तिकृते । ( ६ ) गण्डद्वन्द्वत्वम् । “कपोलपालीजनितानुबिम्बयो" रिति नैषधे ॥१२६॥
हील० यदास्यतो विभूषां याचितुम् । अत एव देवीवदनसेवार्थं चन्द्रदर्पणौ कपोलभावं प्राप्तौ ॥१३०॥ हीसुं० कपोलभित्तौ 'मृगनाभिपङ्कैश्चित्रीकृतोऽस्या
कर । 'यद्वेश्मनोऽदृश्यतनोर'नङ्गतयात्मयोनेरिव 'लक्ष्म "लक्ष्यम् ॥१२७॥
(१) कस्तूरी द्रवै: ( २ ) मच्छय ( त्स्य ) विशेषः । " कपोलपत्रान्मकरात्सकेतु" रिति नैषधे । ( ३ ) देवीरूपगृहस्य । ( ४ ) न नयननिरीक्षणीयशरीरस्य । ( ५ ) कायरहितत्वेन स्मरस्य । ( ६ ) केतनं चिह्नम् । (७) दृश्यम् ॥१२७॥
हील० कपोले कस्तूर्या कृतो मगर इति लोकप्रसिद्धः । स शुशुभे । उत्प्रेक्ष्यते । अनङ्गत्वेनादृश्यस्य स्मरस्य दृग्दृष्टं चिह्नम् ॥१३१॥
हीसुं० १हिरण्यगर्भः प्रणयन्सुरीं तां विद्योऽरविन्दं वदनीचकार ।
४ मरन्दलुभ्यन्नयनद्विरेफौ न चेद्भवेतां कथमन्यथास्मिन् ॥१२८॥
( १ ) धाता । ( २ ) कुर्वन् । (३) जानीम इवार्थो वा । ( ४ ) मकरन्देषु लोलुपौ भवन्तौ नेत्रे एव भृङ्गौ । (५) वदनपद्मे ॥ १२८ ॥
ब्रह्मणा कमलेन मुखं कृतम् । इदं नो चेदस्मिन्नेत्रे इव भ्रमरौ कथं भवेताम् ॥ १३२ ॥
हील०
1. इति नासिका हील० । 2. ०कासे हीमु० । 3. इति कपोल: हील० ।