Book Title: Harit Kyadi Nighant
Author(s): Rangilal Pandit, Jagannath Shastri
Publisher: Hariprasad Bhagirath Gaudvanshiya

View full book text
Previous | Next

Page 338
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ३२१ दुग्धदधितक्रघृतमूत्रवर्गः। पाके लघ्वाविकं सर्पिः सर्वरोगविनाशनम् ॥ १०४॥ वृद्धिं करोति चास्थीनामश्मरीशर्करापहम् । चक्षुष्यमग्निकदृष्यं वातदोषनिवारणम् ॥ १०५॥ टीका-गायके घृतका गुण गायका घृत विशेषकरके नेत्रके हित शुक्रकों करनेवाला अग्निकों करनेवाला ॥ ९८ ॥ मधुर पाकको करनेवाला शीतल और वात पित्त कफ इनकों हरताहै और मेघा लावण्य कान्ति ओज तेज इनकी परमवृद्धिकों करनेवाला ॥ ९९ ॥ अलक्ष्मी पापराक्षस इनकों हरता वयका स्थापक भारी बलके हित पवित्र आयुके हित सुमंगल्य रसायन ॥ १०० ॥ सुगन्ध रोचन सुंदर सबतोंसें गुणमें अधिकहै अनन्तर भैसके घृतका गुण भैसका घृत मधुर पित्त रक्त वात इनकों हरता ॥ १०१ ॥ शीतल कफकों करनेवाला शुक्रकों करनेवाला भारी और पाकमें मधुर होताहै अनन्तर बकरीके घृतका गुण बकरीका घृत अग्निकों करताहै और नेत्रके हित बलकों बढानेवाला ॥ १०२॥ कास श्वास क्षयमेंभी हितहै और पाकमेंभी कटुहै अनन्तर ऊंटनीका घृत ऊंटनीका घृत पाकमें कटु और शोष कृमि विष इनकों हरता ॥ १०३ ॥ दीपन कफ वातकों हरता कुष्ठ वायगोला उदररोग इनकों हरताहै भेडका घृत पाकमें हलका सब रोगकों हरता ॥ १०४॥ और हहियोंकी वृद्धिकों करता है तथा पथरी शर्करा इनकों हरताहै नेत्रके हित अग्निकों करनेवाला और वातदोषका निवारकहै ॥ १०५॥ __ अथ नारीअश्वदुग्धह्यस्तनदधिघृतगुणाः, कफेऽनिले योनिदोषे पित्ते रक्ते च तद्धितम् । चक्षुष्यमाज्यं स्त्रीणां वा सर्पिः स्यादमृतोपमम् ॥१०६॥ वृद्धिं करोति देहाग्नेर्लघु पाके विषापहम् । तर्पणं नेत्ररोगघ्नं दाहनुबडवाघृतम् ॥ १०७ ॥ घृतं दुग्धभवं ग्राहि शीतलं नेत्ररोगहृत् । निहन्ति पित्तदाहास्त्रमदमूर्छाभ्रमानिलान् ॥ १०८॥ हविस्तनदुग्धोत्थं तत्स्याद्वैयङ्गवीनकम् । हैयङ्गवीनं चक्षुष्यं दीपनं रुचिकृत्परम् ॥ १०९॥ बलकवृंहणं वृष्यं विशेषाज्ज्वरनाशनम् । For Private and Personal Use Only

Loading...

Page Navigation
1 ... 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370