Dictionary of Prakrit for Jain Literature Vol 02 Fasc 02

Author(s): A M Ghatage
Publisher: Bhandarkar Oriental Research Institute

Page 92

अभुट्टण
599
with exertion '), IM किन्नु विहारेणऽब्भुज्जएण विहरामऽणुत्तरगुणेणं । लामो अन्ण विदिणा अगुमरामि KappBlk. 1992 (om. सूचनाऽभ्युचरण शासन विधिना अि अभुट्टण (abbhutthana abhyutthāna ) . 1 attentiveness, JŚ. अब्भुट्टगं च रादो अण्हाणमदतधोवणं चेव । कायकिलेसो सो सीदुण्हादावणादी य Bhaāra. 227; 2 rising in honour, receiving, M. अब्भुट्ठणतुरिआणं सोहइ दइओवऊहण विराआणं ... सुअण
-गमणं Setu Ba. 10.71.
(abbhuttha- <abhyut-sthā-) v. 1 to rise to groot, to rise in honour, Alg. चत्तारि पुरिसजाया पण्णत्ता, तं जहा - अन्मुट्टेति णाममेगे णो अन्भुट्ठावेति Thana. 4. 111 (256) ; 3.81 (149); 8.10 (597); तिहिं ठाणेहिं देवा अब्भुट्टिज्जा Thana. 3.388 (176); सा धारिणी देवी ... मद्दासणाओ अब्भुट्ठेश Naya. 1.1.21; सा देवई देवी ते अणगारे एज्जमाणे पासइ ... आसणाओ अब्भुट्ठेइ Antag. 3.25 [Idn.] Viva. 1.1.29 [Ldn ]; Uvav. 19; RayPa. 8; Jivabbi. 3.440; Jambuddi. 3.6; 5.21; इच्छाए परो अब्भुट्टेज्जा, इच्छाए परो नो अभुहेज्जा ByhKapp. 1.35; Ayarlans. 10.24; सुरिंदे सीहासणाओं अन्मुट्ठे‍ Kapp.(J.) 15; 2 to get ready to try to follow or meet, AMg से जहाणामए के पुरिसे णो अकरणाए अन्भुट्टे, णो अहारिहं तवोकम्मं पायच्छित्तं पडिवज्जड Say. 2.2.18 (705) ; अहं अकिचट्ठाणं डिसेवित्ता एयस्स याणस्स अकरणाए अन्भुट्ठिस्सामि Viv. 10. 20 [Ldn.]; Antag. 118; अम्भुट्ठेमि णं भंते ! निग्गंथं पावयणं Naya 1.1.101; एयस्स ठाणस्स अकरणाए अभुट्ठाहि Uvas. 1.77 [Ldn.]; पावकम्माणं अकरणाए अन्भुट्ठेइ Utt. 29.32; Vava. 1.34; JM. पसादेण अन्मुट्ठेह, सण: द्दीकरेह अम्हे NisCu. 3. 34.18; 3 to rise, to stand, AMg. सा देवानंदा माहणी ... स्यणिजाओ अम्मुट्ठेश Kapp. (J.) ; JM. ताहे अन्मुट्ठेमि त्ति भागासतलाओ अप्पा मुक्को Avi. (H.) 398. JS आएसं एज्जंतं अब्भुट्ठिति सहसा हु दहूगं Bhaārā. 410. अम्भुट्टान (abbhuthana abhyutthana) rising treat Grle's seat in honour, being prompt and ready, AMg दुबालम विहे संभोगे पण्णत्ते, तं जहा - उवही मुअ ... अब्भुट्टाणेत्ति आवरे Sumar. 12.2 [1]; अत्थि णं भंते ! नेरश्याणं सकारे ति वा अम्मुट्ठाणे इ वा Viy. 14.3.4 (14.32); सुस्सूसणाविणए अणेगविहे पण्णत्ते, तं जहा- अन्भुट्ठाणे इ वा Uvav. 30; अभिवायणमन्भुट्ठाणं सामी कुजा निमंतणं Utt. 2.38; अन्भुट्ठाणं गुरुपूया लामायारी पवेश्या Utt. 28.7; 30.32; एस पचखाति चउन्विहं पि आहारं अन्नत्थऽणाभोगेणं ... गुरुअन्मुट्ठाणेणं ... वोसिरइ Āv. 99; 130; JM अन्नुट्ठाणं अंजलि आसणदागं अतिहिपूआ य । लोगोवयारविणओ DasaveNi. 311; Dasurešī.(H.) 30b. 2; काउस्सग्ग पदाहिण अभुट्ठाणे य वाहरणे KappBha. 5501 ( comm. शवस्य चाभ्युत्थाने वसत्यादिकं परित्यजनीयम् ); अन्मुट्टाणाइविहिं काऊ -सावि ठाइ तुहिक्का SupāsCa. 1. 80; अप्पुब्वं दहूणं अब्भुट्ठाणं तु होइ कायव्वं Kalka. 48.8; अम्भुट्ठाणं उस्सग्गो एस विही पक्खिपडिक्कमणे Pavsaro. 182; कायन्त्रं तावदिट्ठाणं अन्भुट्टाणं ससंभ्रमं MaSudPa. T4; JS. वंदगणमंसणेहिं अभुट्ठाणाणुगमण परिवत्ती । समणेसु समावणओ ण गिंदिदा रायचरियम्हि PaviSa 1.47; 8.63; काश्यवाइयमाणसिओ ... विणओ .. अमुट्ठाणं किदिमम्मं Mols. 373 (5) ; Bhaāra. 119; SraĀ. (V.) 328; ४. (कुरङ्गिका) सद्दि कप्पूरमंजरि अब्भुट्ठाणेण संभावेहि भट्टारअं Kaptan.
3.20.18.
...
...
...
'अभुट्ठाणप्पधाण (abbhutthānappadhāna abhyuttha - na-pradhāna) adj. the (duties) foremost of which is standing up in honour, Js. दिट्ठा पगदं वत्युं अम्मुट्ठाणन्पधाणकिरिया हिं । बदु तदो गुणादो विसेसिदन्वां त्ति उवदेसी Pav5&. 3:01.
मन्मुट्ठिय
भट्ठाणारिह (abbhutthānāriha<abhyutthānārha) adj. fit to be honoured by standing up, JM . अन्भागय त्ति काउं अन्भु-द्वाणारिहा ताव SupäsCa. 1. 4.
- (abbhutthava-cabbhut-sthāpay-). (osas.) to cause to rise to greet, AMg चत्तारि पुरिसजाया पण्णत्ता, तं जहा - अब्भुट्ठेति णाममेगे णो अन्मुट्ठावेति Thapa. 4. 111 (256)
अब्भुट्टि (abbhutthi) adv. Desi. with violence, JM. आउद त्ति वा अब्भुट्ठि त्ति वा एगट्ठा āyarcn. p. 275.5.
अब्भुट्टिऊग (abbhutthiūna <abhyutthāya) ger, having stood up in honour, JM अन्मुट्ठिऊण दिण्णं असणं उवविट्ठो राया KuvMaKa. 15. 23; तेणवि पयचारपरायणेण अम्भुट्ठिऊण गरनाहो । णियजणओ सप्पणयं पणओ रोमंचियंगेण UvPayši. p. 343.7; अब्भुट्ठिऊण पणम तं देवं परन विणएण SurSuCa. ४. 88; तेणवि अब्भुट्ठिऊण धुरे दिनमासणं era. 9.12.
अम्बुट्टिए (abbhutthittae
abhyutthātum) inf. tor the sake of getting ready or performing, AMg. at faurant अभिगिज्झ कप्पति - णिग्गंथाण वा णिग्गंथीण वा ... अकरणाए अम्मुट्ठित्तए अहारिहं पायच्छित्तं तवोकम्मं पडिवजित्तए Thans. 2.168 (66)
wegfer (abbhuthida <abhyutthita) aj. (pp.) leen, prepared, got ready, Jis तत्थ भवट्ठिदिं पुव्त्रकोर्डिं देणं संजममणुपालरत्ता थोवावसेसे जीविदव्वए त्तिय खवणाए अम्मुट्ठिदो Satāg. 4.2.4.745 अम्मुट्ठिदो महप्पा धम्मो त्ति विसेसिदो समणो Pavisa. 1.92; तेण दु विरागचरिए समणो अमुट्ठिदो होदि Niysa. 152.
मुद्दत (abbhutthinta abhyuttisthat) (j. pr.p. who is getting ready (to accept monkhood or renunciation), JM जीवा अब्भुट्ठिता, अविहीकहणार रंजिया संता । अभिसंछूढा होती संसारमहन्नवं तेगं KappBhā. 1140 ( comm. ते जीवाः प्रव्रज्यायामभ्युत्तिछन्तोऽपि )
अब्भुट्टिय (abbhutthiya abhyutthita) adj. ppp.) 1 prepared, ready (to perform ), AMg. जाओ णं मेहेसु अनुग्गएम अब्भुट्टिएसु ... दोहलं विणिति Naya. 1.1.38; कम्मणिग्धायणट्टर अम्मुट्ठिया विहरंति Uvav. 29; Jambuddi. 2.70; अन्मुट्ठियं रायरिखिं पवज्जाठाणमुत्तमं Utt. 9.6; तस्स धम्मस्स अन्भुट्टिओ मि आराहणाए Av. 29; 62; वेयावच्चे अब्भुट्टियस्स OghNi. 537; जे भिक्खू गिलाणवेयावच्चे अन्भुट्ठियस्स सएण लाभेण असंथरमाणस्स जो तस्स न पडित्तम्प Nis 10. 38; कम्मसंगणिग्घायणट्ठाए अन्मुट्ठिए Kapp. (J.) 119; JM. अब्भुट्टियस्स पासम्मि वहंतो जदि कयाइ आवज्जे VavaBh. 2.1 (977); ते
1
विगादिति सामाको अारोपिता अि NisCa. 4. 268.28; सिद्धंतायारमसुमरिऊण न अन्भुट्टिओ Kalka. 48.19; तत्थ ' अन्भुट्ठिओमि आराहणाए इच्चाइसुत्तंतं देवसियं परिक्कमिय ViMaPrn. 23. ; अब्भुट्टिओमि आराहणार विरओ मि विराहणार SraPrasa. 23; Js. आलोचणदिणगरहणाहिं अमुट्ठिओ अकरणाए Main 625 (7); 2 [f. -ā] elevated (by favour), ANg. विउट्ठितेणं समयामिट्टे .. अम्मुट्ठिताए घडदासिए वा .... ण तेसु कुन्झे Say 1.14. 8; 3 isen, got up from one's seat (to receive somebody or to show respect), JM. दट्ठूण समणसी सिग्धं अन्मुट्ठिओ कयपणामो PaumCa. (V.) 10.72; दट्ठण ये एज्जतं हणुवं अब्मुट्ठिओ पउमगाहो PaumCa. (V.) 49.18 तत्त्वद्वि-परि-परिणीयग्य-यव-पूओ Tarlo 1
सणियं सनियं अलसायमाणी अन्मुट्ठिया आसणाओ KuvMaKa. 12. 1; 4. ( person ) greeted by standing up, JM गतो राया तत्थ । न अन्मुट्ठिभो तीए Ka Ko Pra. 33. 8; ततो आगओ सतोसं राया । भट्ठ कुमारेण Jinadaākhya. II. 32.3; Apa. अह गेहि एवि अन्भुट्टियाउ ।'