Dictionary of Prakrit for Jain Literature Vol 02 Fasc 02

Author(s): A M Ghatage
Publisher: Bhandarkar Oriental Research Institute

Page 108

अभि
[1] (6. 20); = Pannav. 28.24, 26 (1805 1806); JM. अहिज्झियत्ताए त्ति अभिध्येयतया तृप्तेरनुत्पादकत्वेन Viy. comm. p. 238.6.
अभिझंझा ( abhijhanjhā ) /. avidity, strong desire, (lit. that shakes the mind as hurricane does the trees etc.), AMg. अभिसाउरा अभिगति Say 2.2.32( 710 ) ( comm. झंझा तृष्णा तदातुराः p. 326h. 5)
अभि (abhinijana cabbyañjana) a smearing the body with oil etc. S. (रोहक ) हा तियचरितकुच्छिभरिए, तिलेण विणा निट्टीवणेण अणुहवसिद्ध अभिनयं करेसि RamMaū. 1. 40.3.
aff (abhittiya <abhi-sthita) adj. (ppp.) stood face to face, Apa. दुष्णिवि बल अभिट्टिय Candappa Ca. ( Y. ) 6. 13. 11. [afafga (abhi-tthia<abhi-ista) adj. (ppp.) wishod, अभिट्ठिअ desired, dear, VajLag. ( Asiatic Society) p. 164, PSM.] [ अभिय (abhi huya <abhi-stuta) my (app.) praise ed, extolled, Ar. 2. PS.M.]
afarga (abhi-dduya abhi-druta) adj. (ppp.) over run, afflicted, troublod, [ PSM records as v. 1. of अभिदुय, AMgD. qnotes Say. 1.2.3.18, 1.3. 3. 18 MV reads अभित. ]
अभिणइज्जत ( abhi- naijjanta < abhi- niyamāna) adj. (pr. part. pass.) being led towards, JM. निग्गममाणो उ जहा भवणाओ अणुगओ नरवराणं। पंचहिं सपर्हि सद्धिं तह दहुँ अभिगइज्जतं संवेगरंगसालाए SupasCa. 26.11.
615
अभिनंद- (abhi-nanda-<abhi-nand) . [ also 'नंद - ] 1 to praise, AMg. तओ एगमाउसो ! पलिकोसह एकं अभिगंदर Suy (2.7.13 (849); JM. अभिगंदर णेय तं वयणं KappBhs. 4737; 2 to greet, to congratulate, Alg. धम्मे ते अविग्धमत्थु ! त्ति कट्टु अभिनंदंतिय अभियुगंति य Viy. 9. 33.76 (9.208); Jambuddi. 2.64; JM अभिनंदई अभिक्खं सको अभिनंदणो तेण āvNi. 1081; 3 to rejoice at, AMg. अभिनंदर मे हिययं तुम्भे मुक्खस्स साहणोवाओ जं लद्धो संथारो Samth. 26; Ś. ( भानुमती ) अज्जउत्तस्स एव्वं मणोरहसंपत्ति अभिणंदामि VepiSam. 2.16.2; 4 to approve, to welcome, Alg. नेइच्छं नाभिनंदेज्जा संचिक्खत्तगवेस Utt. 2.33; 5 to honour, JM. नाभिनंद गुरु Samara Ka. 163. 4.
अभिनंद (abhinanda < abhinanda) m. uncommon name of the month of śrāvana, AMg. एगमेगस्स णं संवछरस्स बारस मासा पण्णत्ता । तेचि दुविहा णामवेज्जा पण्णत्ता, तं जहा - •सावणे भद्दवते ... लोउत्तरिया गामा... अभिनंदे सुपरट्टे SaraP. 10. 194 [1]
-1.
...
अभिनंदण (abhinandana < abhinandana ) . [ also अभिनंदण] 1 name of the 4th Tirthaikara of Bharataksetra in the present Avasarpins, AMg अभिनंदणाओ णं अरहओ सुमति अरहा वहिं सागरोवमकोडीयमहस्सेहिं वीइकंतेहिं समुप्पण्णो Thapa 9.5 (664); 10.65(729); जंबुद्दीवे णं दीवे इमीसे ओसप्पिणीए तेवीसं तित्थकरा पुव्वभवे मक्कारसंगिणी होत्या, तं जहा अजिए संभवे अभिनंदणे Samay. 23.3; अभिनंदणं च सुमई च जिगं च चंद पहं वंदे āv. 4; 39; वंदे उस अजिअं संभवमभिणंदणं Nandi.ga.18; से किं तं पुव्वाणुपुब्वी ? उसमे अजिए .. अभिगंदणे ApuOg. 20%[2]; JM अभिनंदई अभिक्खं सक्को अभिनंदणो नेग Av.Ni. 1081; सुरिंदेण जणणि जण एहिं वियारिऊण गुणनिष्कण्णं अभिनंदगो ति णाम कथं CampCa. 75.12; 79.25 2 name of various ascetics, AMg. पंचस्या अभिनंदणमाई नयरम्मि कुंभकारकडे ārāhPad. (V. ) D1; JM अभिनंदण-जयनंदन-चारणसमणसमीवे सुयधम्मा सम्मत्तं पढिवण्णा Vasalli 310.11; अभिनंदण जगणंदणसमीवे पाओवगमणविहिणा कालं काऊण ... देवत्तेण उववण्णा CaupCa. 148.8; अह पेच्छइ मुणिवसभं
अभिनव
धीरं अभिनंदगं नामं PaumCa. ( V. ) 82.29; Js. अभिनंदगादिया पंचसया रम्म कुंभकारकडे । आराधगं पवण्णा पीलिज्जता वि यंग Bhaāra.
1555.
अभिदंत (abhinandanta
abhinandat) ed. (pr. part.) [also 'नंदंत ] greeting, congratulating, AMg तए णं तस्स जमा लिस्स खत्तियकुमारस्स ... बहवे अत्थत्थिया ... अभिनंदता य अभिधुणंता य एवं वयासी Viy. 9.33.76 (9.208); तए णं तेर्सि अरहण्णगपामोक्खाणं बहूणं ... वग्गूहिं अभिनंदता य अभि थुणमाणा य एवं वयासी Naya. 1. 8.67; Uvav. 53; 54; Jambuddi. 2.61; 3209; अणवरयं अभिनंदता āyarDas. 10 18.
अभिदमाण abhinanda-mins < abhinandat) ag. (pr. part.) greeting, eongratulating, AMg. zile ample seneci इट्ठाहिं वग्गूहिं अणवरयं अभिनंदमाणा य एवं वयासी Kapp. (J.) 110.
अभिनंदिनमाण (abhinandijjamāna abhinandyamāna) adj. (pr. part. pass. ) [also 'नंदिज्जमाण] being greeted or congratulated, Alg. तए णं से विमलवाहणे राया सस्सिरिआहिं वग्गूहिं अभिनंदिजमाणे ... पव्वयाहि ति Thāna. 9.62 (693); viy. 9.33.77 (9,209); घण्णाओ णं ताओ अम्मयाओ नागरजणेणं अभि नंदिजमाणीओ ... दोहलं विर्णिति Naya. 1.1.33; कूणिए राया ... अभिनंदिजमाणे ... मज्झंमज्झेण णिग्गच्छर Uvav. 69 [Ldn.]; Jambuddi. 2.65; Ayar Das. 10. 19.
fif (abhi-nandittä < abhi-nandya) ger. after having greeted or congratulated, AMg. आणं जिर्णिदभणितं सब्बसत्ताणुगामिणि । समाचत्ताऽभिनंदित्ता मुश्चंती सब्बबंधणा IsiBhas. 45.23.
...
...
faif (abhi-nandiya < abhi-nandita) adj. (ppp.) [also 'नंदिय] delighted, congratulated, greeted, AMg . जिणे वित्थरेण भासियाणं... भवियजणपय हिययाभिनंदियाणं ... वागरणाणं दंसणा - सीसहियत्थाय गुणहत्था SamavPra. 93; JM. दिट्ठो य णेहि राया अभिनंदिओ य, ससमयपसिद्धाए आसीसाए Samaraka. 13. 4; इय भणिय वंदिओ सो, झाणं संहरिय धम्मलाभेण । अभिनंदिया इमेणं SupásCa. 19. 8; उसभनरिसरो··· कणयवारिधारावरिसाभिगं दियदीणमग्गणजणो Ma ViCa. (G) 8b. 13 (2); m. uncommon name of the month of Sravana, AMg. ( मासाणं) लोइयाणामा इमे, तं जहा - सावणे, भद्दवए... लोउत्तरिया णामा इमे तं जहा अभिनंदिए प‍ट्टे य Jambuddi 7.114 [1]
अभिनंदिया (abhinandiya <abhinandita) f. name of queen, JM सो रयणउरं णयरं गतो । तत्थ य राया सिरिसेणो । तस्स दुवे भारियाओ अभिनंदिया सिहिणंदिया य VasuHi. 320.6; = CampCa.
147.20.
अभिनंदियाइय (abhinandiyaiya <abhinandyāyita) adi (pr. part. caus.) caused to be congratulated, JM. गव्भप्पभिर अभिक्खणं सक्को अभिनंदियाइओ त्ति, तेण से अभिनंदणो त्ति णामं कयं Avti. (H.) 502b. 7.
अभिणय ( abhinaya < abhinaya) m. aeting, dramatic gestures, AMg चउब्विहे अभिणए पण्णत्ते, तं जहा - दिट्टुतिए, पाडिसुए, सामण्णओविणिवाइयं, लोगमज्झावसिए Thana 4. G37 (874); तए णं ते बहवे देवकुमारा य देवकुमारियाओ य चउव्विहं अभिणयं अभिर्णेति RayPa. 117; Jivābhi. 3. 447; Jambuddi. 5. 67; JM. पदंति चित्ताऽभिणया बहू KappBha. 3170; Apa. गउरिअकंता अभिणउ संता ज‍ परसण्णा दिन महि घण्णा PraPaing. 2.48.
afra- (abhi-nava- < abhi-ni-) e. to act, represe::t or exibit dramatically, AMg जे भिक्खू गाएज वा वाएज वा नवेज वा अभिणवेज्ज वा तं सेवमाणे आवज्जर चाउम्मादियं परिहारट्ठाणं उग्धाध्यं