Dharmopadeshmala Vivaran

Author(s): Jinvijay
Publisher: Singhi Jain Shastra Shiksha Pith Mumbai

Page 238

विषण्ण त्यागे क्षुल्लक-कथा ।
૨
तओ जाणिऊण से निच्छयं सिट्टो - 'कजेण संभरेसु, जेण भे समीहियं करेमि । उवणओ कायो । उक्तं च वाचकमुख्येन -
"पैशाचिकमाख्यानं श्रुत्वा गोपायनं च कुलवध्वाः । संयमयोगैरात्मा निरन्तरं व्यापृतः कार्यः ॥” इति । पिसाच क्खाणयं समत्तं ॥
तव - नियम- संजमाइसु ठाणे ठाणम्मि जो विसीएज्जा । खंतय-खुड्डय सरिसो मोवो सो सुसाहूहिं ॥ ७३
[ तपो नियम-संयमादिषु स्थाने स्थाने यो विषीदेत । खंतक - क्षुल्लकसदृशो मोक्तव्यः स सुसाधुभिः ॥ ७३]
तपोऽनशनादिद्वादशभेदम् । नियमः इन्द्रिय-नियमो नोइन्द्रियनियमश्च । संयमः सप्तदशप्रकारः, आदिशब्दात् समित्यादिपरिग्रहः । एवं स्थाने स्थाने पदे पदे खंतकः पिता तस्य क्षुल्लकः इत्यक्षरार्थः । भावार्थस्तु कथानकगम्यः । तच्चेदम् -
[ ९९. विषण्ण- त्यागे क्षुल्लक - कथा ]
एगो कुलपुत्तगो तहारूवाणं थेराणं समीवे पंचमहवय - लक्खणं पुवावराविरुद्धं पच्चक्खाइ - पमाणावाइयं तित्थयर-पणीयं मुणिधम्मं निसामिऊण तक्कालानुरूप निवत्तियासेस - काय समुप्पन्न - संवेगो पुत्तय सहिओ पद्मइओ । गहिया णेण दुविहा सिक्खा । सो चेल्लओ भणइ - 'खंत ! न तरामि उवाहणा-रहिओ चक्क ( चंक) मिउं' । तओ सिणेहेण अकाय पि मुणंतो से देइ । अपि च
"यत्र स्नेहो भयं तत्र स्नेहादू दुःखस्य भाजनम् । स्नेहमूलानि दुःखानि तस्मिंस्त्यक्ते परं सुखम् ॥” "नरयाल - संकासं दुक्खं गेण्हंति नेह-पडिबद्धा । गिति निरुवम- सुहं विणियत्ता नेह-पासाओ ॥"
-
इय जं जं चिय मग्गइ तं तं मोहेण मोहिओ देइ । मोह-मूढा अहवा येवमिणं सव-सत्ताणं ॥
एवं किमच्छिएहिं पोसेजमाणो संपत्त-जोवणो भणिउमादत्तो - 'खंत ! न तरामि अविरsure विणा चिट्ठिउं' ति । तओ पणट्ट नेहेण 'अजोगो' ति काऊण नीणिओ साहु- मज्झाओ जणएण । विष्णाणाइ-विरहिओ असंपत्त-मगोरहो छणे य सार - भोयण
१ ह. क. वृत्य । २६. क. सं ।
5
10
अन्न- दियहम्मि 'न सकुणोमि आयवं सोढुं तओ सीस- दुवारियमणुजाण । अन्नया 'खंत ! न तरामि लोयं सहिउं' तओ खुरेग मुंडावेइ । 'खंत ! न संथारए निद्दाई' त्ति 25 तओ पणनामय- सिजमणुजाणइ । 'खंत ! न तरामि एकासणयं काउं' तओ पढमालियं देति ।
15
20
39