________________
ભૌતિક કે આધ્યાત્મિક કોઈ પણ સિદ્ધિ પામવી,
શરીર અને મનની
અદ્ભુત શક્તિઓને ખીલવવી એ એના ગજા બહારની વાત હોય છે. વિકાર એ મહામૂર્ખામી છે, સ્ખલન એ નર્યો આપઘાત છે. વીર્યનાશ એટલે સર્વનાશ.
હઠયોગપ્રદીપિકા કહે છે
चित्तायत्तं नृणां शुक्रं, शुक्रायत्तं च जीवितम् । तस्माच्छुक्रं मनश्चैव, रक्षणीयं प्रयत्नतः ॥ મનુષ્યોનું શુક્ર (વીર્ય) મનને આધીન હોય છે, અને જીવન શુક્રને આધીન હોય છે.
માટે શુક્રનું અને મનનું પ્રયત્નપૂર્વક રક્ષણ કરવું જોઈએ. શાંતિથી વિચાર કરીએ તો ખ્યાલ આવશે
કે વિકારનો અર્થ આધ્યાત્મિક રીતે તો વિનાશ છે જ, ભૌતિક રીતે પણ વિનાશ છે.
શંકરાનન્દ કહે છે
,
अतिसारो यथा नृणां सर्वतेजोऽपहारकः । रेतस्ते निर्गमस्तद्वद्, बलवीर्यापहारकः ॥ यथेक्षुदण्डो निःसारः, पीडितस्तद्वदेव हि ।
पुमान् भवति निःसारो रेतसो हि विनिर्गमात् ॥
જેમ અતિસાર (ઝાડા) સર્વ તેજને હરી લેતો હોય છે,
તેમ વીર્યનો નિર્ગમ પણ બળ અને વીર્યનું અપહરણ કરતો હોય છે. જેમ શેરડીના સાંઠાને નિચોવી લેવાથી એ ખોખલો બની જાય છે. તેમ વીર્ય નીકળી જવાથી પુરુષ ખોખલો બની જાય છે. अस्यावस्थानतो पुंसा मोजो नामाष्टमी दशा । भवत्ययं यया जन्तु-स्तेजस्वी सन् हि जीवति ॥
૫૫
Easy
