________________
આ રીતે વિચાર કર. મેલો વિચાર પડતો મૂક, મારી આ ઈચ્છા છે, ને તારે તે બજાવવાની.”
આત્માના શુદ્ધ નિર્વિકાર સ્વરૂપનો વિચાર કરવા માટે એક સાધન એ છે કે આપણે જે ચૈત્યવંદન સામાયિક-પ્રતિક્રમણ યા જાપ વગેરે ક્રિયા કરીએ, એમાં કાં તો પરમાત્માના ગુણગાન હોય છે, અગર એમની આગળ આપણાં પાપનો ઈકરાર-સંતાપ હોય છે, અથવા શુદ્ધિની માગણી હોય છે. પરંતુ એ બધુંય પરમાત્માને નજર સામે રાખીને કરવાનું. એ વખતે પરમાત્માનું શુદ્ધ સ્ફટિક જેવું નિર્વિકાર નિશ્ચળ સ્વરૂપ નજર સામે રાખવાનું; અને સાથે ચિંતવવાનું કે મારું ય સ્વરૂપ આવું નિર્વિકાર છે; કિંતુ મોહવિકારો મેં મફતિયા ઘાલ્યા છે. એની સામે શુદ્ધ એવા મારે કોઈ સંબંધ નથી. તેથી નવા વિકારો ઘાલવાનો મારે મોખ નથી.”
એક “નમો અરિહંતાણં'નો જાપ કરતી વખતે આ વીતરાગ અહિતને નજર સામે શુદ્ધ નિર્વિકાર રૂપે ધારવાના, અને આપણે ય એવા છીએ એમ ધારી કામભોગ કે ક્રોધાદિવિકારો આપણને સ્પર્શતા નથી, કિન્તુ એ બિચારા બહાર આંટા મારે છે; “હું તો અરિહંત જેવો નિર્વિકાર છું;' - એમ જાપ વખતે સતત ખ્યાલ રાખ્યા કરવાનો. એથી આત્મામાં એક એવો સુંદર સંસ્કાર ઊભો થાય છે કે એ પછી કામવિકાર અને ભોગેચ્છા ઊઠવા નહિ દે. કદાચ ઊઠશે તો સહેલાઈથી એને ફગાવી દેશે. માત્ર કામવિકાર જ નહિ, કિન્તુ રાગ-દ્વેષ, હાસ્ય-અસૂયા, હર્ષ-ખેદ વગેરે અનેકાનેક વિકારોને દબાવવાની તાકાત આ સ્વાત્માના શુદ્ધ નિર્વિકાર સ્વરૂપના વારંવાર કરાયેલ હાર્દિક ચિંતનમાં છે. એનાથી ઊભા થયેલ સુંદર સંસ્કારમાં છે. બ્રહ્મચર્ય પાલન આથી સરળ બને છે અને તે પણ માનસિક સુધી.
બાકી તો સ્થૂલભદ્ર સ્વામી, સુદર્શન શેઠ, જંબુકુમાર, પૃથ્વીચંદ્ર વગેરેનાં પરાક્રમનું ચિંતન-મનન પણ બ્રહ્મચર્યપાલન સહેલું બનાવે છે. એટલું ધ્યાનમાં રહે કે શાસ્ત્ર કહે છે તેમ બ્રહ્મચર્યનાં નિર્મળ પાલન માટે શબ્દ-રૂપ-રસગંધ-સ્પર્શનાં આકર્ષણ-મૂલ્યાંકન-વિચારણાથી દૂર જ રહેવું ઘટે.
3
છે. .
A
#le
B
. N
બ્રહ્મ
૧૦૦
