________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ધ્યાનની મલિકતા. અનુભવી પાસેથી તેને ઉકેલ મેળવી લેવું જોઈએ. અને જાગ્યા ત્યાંથી સવાર ગણી ન સુધારા દાખલ કરવો જોઈએ. એમ જ્યાં સુધી આપણે નથી કરતા ત્યાં સુધી આપણે કિયા અત્યંત અ૫ દલ આપનારી જ રહેવાની.
નવકાર મંત્ર એ જૈનેને બાલ્યાવસ્થાથી જ ભણાવવામાં આવે છે. બીજું કાંઈ જાણતો ન હોય છતાં નવકાર મંત્ર તો બધાએ જેને જાણે જ છે. નવકાર મંત્ર એ બધા શાયોને સારભૂત મંત્ર છે અને એને અમુક સંખ્યામાં જાપ થાય તે નર્કગમન ટળી જાય છે. તેમજ મનવાંછિત ફળ પ્રાપ્ત થાય છે એવી માન્યતાઓ તો ઘણાખરા લેકે ધરાવે પણ છે. પણ એને પરમાર્થ કેટલા જાણે છે? નવકાર મંત્રના શબ્દોના ઉચ્ચારથી શુદ્ધ અને વિરત વાતાવરણ પેદા કરી શકાય છે. શબ્દના આંદોલનથી વેગવાન વતું પેદા કરી શકાય છે. અને તે તરંગો દૂર અને સુંદર સુધી પહોંચી જાય છે. અને કોઈ ને કોઈ કાર્ય તે સાધે છે જ. પણ તે શબ્દોચ્ચાર સાથે ઉચ્ચારકના વિસંવાદી અને વિકૃત વિચાર અને મલિન વૃત્તિઓ સંમિશ્રિત થઈ ગએલ હોવાથી તેનું પરિણામ પણ વિકૃત જ આવે એમાં આશ્ચર્ય નથી. એ ઉપરથી મંત્રોચ્ચાર કરનારની જવાબદારી કેટલી વધી જાય છે એ સ્પષ્ટ દેખાય છે. એટલા માટે જ મંત્રનો જાપ કરવાની જગ્યા એકાંત અને ધાર્મિક વાતાવરણથી નિર્મળ થએલી શોધવી પડે છે. તેની સાથે જ શરીરશુદ્ધિની પણ કાળજી લેવામાં આવે છે. તેમજ મંત્રના જાપ પ્રસંગે કોઈ ત્યાં આવી ન ચઢે તેની કાળજી પહેલાથી જ રાખવામાં આવે છે. બહારનો કેલેહલ કે બદાર કાને નહીં અથડાય તેની ૫શું કાળજી રાખવાની હોય છે. મતલબ કે-સ્થલ દષ્ટિથી એકાંતની અનુકલતા મેળવી લેવામાં આવે છે ત્યારે જ જપમાં શતા આવવાને સંભવ ઉત્પન્ન થાય છે. બધી કાળજી રાખવાનો હેતુ જાપમાં વિસંવાદી આંદેલને મળી ન જાય અને જાપ એકતાનતાથી સધાય એ હેય છે. એ તે થઈ બાણ અને જડ પરિસ્થિતિ અને વાતાવરણની શુદ્ધિ પણ મુખ્ય પણે તો મનઃશુદ્ધિ જ સાધવાની હોય છે. એ શી રીતે બને ! એ બને નહીં ત્યાં સુધી બાકીની ખટપટ બધી ગીણ કહેવાય. એટલું જ નહીં પણ આટલી શુદ્ધિ સાધવાને મુખ્ય હેતુ મનઃશુદ્ધિની સાધના કરવાને જ હોય છે. મનને જે અહિક સુખ-લોલુપતા વળગેલી છે અને તે મેળવવાના અનેક સાધન તરફ તેની વૃત્તિ એકામરૂપે થઈ ગએલી હોય છે તેનું વલણું ફેરવવાને જ એમાં હેત હોય છે. એ વલણ ફેરવવામાં અને આત્મસમુખ મનનું વલણ જોડી દેવામાં આપણે કેટલી સફળતા મેળવી છે એ જોવી જોઇએ. અમુક લાખ જાપ થવાથી અમુક કળ મળવું જ જોઈએ એવે વેપારી હિસાબ આ જાપ સાથે અસંગત છે. મનન વલણ આખ કરી જઈ મનનો સ્વભાવ બદલી જ જ જોઇએ. કઇ પુછે કે તમે જાપ શા માટે કરો છો ? ત્યારે તેના જવાબમાં આપણું મુખમાંથી નીકળી જ જવું જોઇએ કે- એ મારે સ્વભાવ જ બની ગયો છે. મારાથી તે વિના રહેવાતું જ નથી. અરે ! જાપ મારા તન અને મન સાથે વણાઈ જ ગએલે છે. હું જાપને આધીન છું.” એવા જવાબ આપણા મુખમાંથી તેના સાચા રૂપમાં નીકળવું જોઈએ. આપણામાં એવા
For Private And Personal Use Only
