________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
७०
શ્રી જૈન ધમ પ્રકાર
[ પાત્ર-મહા
માનની વૃદ્ધિ અને વૈભવની વૃદ્ધિ મળ્યે અનેક દુરાચાર સેવતી ાય છે, પુણ્ય પાપને જોવાની બુદ્ધિ તેની ખૂંડી થઇ ગયેલી ડાય છે, જડવાદથી ધેરાઇ જવાથી હિતાહિતનું ભાન તેને રહેતુ નથી, પળમાં અનેક પ્રલયેા ઊભા કરવાની પ્રેરણામાં તે મશગૂલ બની હોય છે, વચને આપવા, સ્વાથે સાધવા અને વચને તોડવાની કળા આ પ્રજા સારી રીતે જાણે છે, સ્માય પ્રજા શરણે આવેલાનું રક્ષણ કરે છે ત્યારે અના પ્રશ્ન ઘરણાગતનેા બાત કરે છે. એકદરે અનાય પ્રજા ભલે રાજધત, લક્ષ્મી તે વૈભવથી ભરપૂર હોય પરંતુ તે એક દરે દુઃખી હૅાય છે. આ કથ્યની દૃષ્ટિએ વિચાર કર્યાં.
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
હવે તત્ત્વની દૃષ્ટિએ જોઇએ તે અનાય ભાવને શાસ્ત્રકારએ અજ્ઞાનભાવ કે મિથ્યાભાવ કહ્યો છે. સ્વપરિષ્કૃતિ બદલી પરભાવમાં કે વિભાવમાં રહેનાર જીવને નાય' કે મિથ્યાદષ્ટિ કહે છે. આર્ય કે અનાય જીવમાં જ્ઞાનદર્શનરૂપ આત્મિક ગુણ તે સરખા જ છે, પરભાવમાં પાતાપહ્યું માનનારા જીવ લક્ષણથી મનાય છે, જીવ જ્ઞાનદર્શન ગુણને ધારક છે છતાં તે ગુણુને ઉચેંગ કરતા નથી. આ અનાય ભાવ કે મિથ્યાભાવનું કારણ છે, કેમકે અનાય જીવ અનુપયેાગે વળેલે છે, એટલે કે અના` ભાવનુ' આવરણ તેને ઢાંકી રહ્યું છે. આ આવરણુ જૈનદષ્ટિએ સાત પ્રકૃતિએનુ' બનેલું' છે. આ સાતે પ્રકૃતિ આત્મા ઉપર આવરણુ કરનાર ક્રમ રૂપ પરિણતિવાળી જ પ્રકૃતિ છે. આ પ્રકૃતિ જડ છે છતાં એટલી સત્તાધીસ છે ઃઆત્માની શુદ્ધ જ્યંતિને તે પ્રગટવા દેતી નથી. એટલું જ નહિ પણ સંસારની વૃદ્ધિ કરવામાં તે અસાધારણુ બળવાન છે. જીવ સ્વભાવથી અતંત શક્તિમાન છતાં આ પ્રકૃતિ ઉપર વિજય મેળવી શકતા નથી. આ પ્રકૃતિઓને ખાળવાનુ' અસ્ત્ર શસ્ત્ર જે સમ્યજ્ઞાન અને સમ્યગ્દર્શોન છે, તે પ્રગટાવવા પુરુષાર્થ' મેને તે। તુત જ આ સાતે પ્રકૃતિએ પલાયન થઇ જાય.
રાજમાતા અને રાજા સુબાહુ વ્યવહાર અને નિશ્ચયે આા ભાવથી અલ કૃત છે તેમાં પણ દમય ંતીના પ્રભાવ પછી તે। તેમનાં અંતઃકરણા અતિવિશુદ્ધ બની ગયાં છે, ઈ ંદુમતી અને સુનંદા પણુ કાઇ અલૌકિક ભાવમાં રમી રહ્યાં છે અને સેવા તેમજ પ્રજાજન પશુ કાઈ સ્વર્ગીય સુખને જાણે પામ્યા હાય એવા આભાસ થઇ રહ્યો છે. આય પ્રા, આર્ય રાજા અને આય સુખની આ સ્થળે પરાકાષ્ઠા છે. ( ચાલુ )
धर्मार्थ यस्य वित्तेहा, तस्यानीहा गरीयसी । प्रक्षालनाद्धि पंकस्य, दुरादस्पर्शनं वरम् ॥
મને માટે પૈસા મેળવવાની ઇચ્છા કરવી તેનાં કરતાં તેની પૃચ્છા
ન જ કરવી એ વધારે સારું છે. પગે કરે! લાગ્યા પછી તેને ધાઇને સાફ કરવા કરતાં દૂરથી કાદવને સ્પર્શ ન કરવા એ વધારે સારું છે.
For Private And Personal Use Only
