Atmanand Prakash Pustak 045 Ank 01

Author(s): Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 6

આરાધન કરવા માનવીને પ્રેરણા આપે છે કેમકે વીશ અથવા તેમાંથી એક પણ પદનું આરાધન મન, વચન, કાયાના ચેાગાવ ચકપણે જો કરવામાં આવે તા તીર્થંકરનામકર્મ ઉપાર્જ વા સુધીનું ફળ પરિણમી શકે છે; ૫-૪ આત્મા એક જ છે, પાંચ જ્યેાથી ભિન્ન છે; ‘શોરૂં નથ્થિ મે જોક્” એ સૂત્રથી અનિત્યતાનુ ભાન, જે આત્મા જાગૃત હાય તા, સમર્પે છે; ૫૪ સવાની સંજ્ઞાથી સવા વિશ્વાકેરી જીવદયા, નિત્ય પાળું ૨' એ શ્રીમદ્ વીરવિજયજીના વાકયથી ગૃહસ્થ વર્ગની ઓછામાં ઓછી સવા વસા દયાની સમજણુ આપે છે; અને મીજી રીતે શ્રી ૧। ની સ ંજ્ઞાથી નૂતન વષૅમાં વાંચકાને પ્રસ્તુત પત્ર સવાયા આત્મિક લાભ આપવા સૂચના કરે છે–સમગ્ર રીતિએ ૪૫ ની સ`જ્ઞા ગણુધર ભગવંત શ્રી સુધર્માસ્વામીવિરચિત દ્વાદશાંગીના ઝરણારૂપે પીસ્તાલીશ આગમરૂપે સૂચવે છે કે, જે આગમા શ્રીદેવગિણિ ક્ષમાશ્રમણે પૂર્વજન્મના મિત્ર હરિગમેષી દેવની સહાયથી વલ્લભીપુરમાં પુસ્તકારૂઢ કરાવ્યા હતા. તદુપરાંત ચારની સંજ્ઞા દાન, શીલ, તપ અને ભાવરૂપ જિનધર્મ ના પાયાની સૂચક છે અને પાંચના આંક પ ચપરમેષ્ઠિ કેજે જિનશાસનમાં ભાવ મંગળરૂપ છે, તેનું સૂચન કરે છે.—આ રીતે નૂતન વર્ષની સંજ્ઞા “ Books running brooks and tongues trees ” એ મહાન કવિ શેકસપીઅરના વચનાનુસાર–દુનિયાના દરેક પદાર્થ જો આત્મા જાગૃત હાય તા સમજણુ આપી રહ્યો છે, તેમ પ્રસ્તુત સ'ના પ્રત્યેક માનવને જાગૃતિ અપી શકે છે અને પ્રગતિના પંથે આગળ વધવાની પ્રેરણા આપી રહે છે.
નૂતન વર્ષોંનુ મ ંગલમય વિધાન
ફલિત થાય છે; ૪૫ વીશસ્થાનક તપનુંપદાર્થાંમાં સાત નયેાનુ અને ચાર નિક્ષેપનું અવતરણ થઇ શકે છે. તે રીતે પ્રસ ંગેાપાત્ત આત્માનંદ પ્રકાશને અંગેનુ' અવતરણ જાણવું ચેાગ્ય થઇ પડશે. ( ૧ ) મૈગમ નયથી સ આત્માઓની ચેતના-પ્રકાશ અક્ષરના અન તમે ભાગે ખુલ્લી હાય છે, ( ૨ ) સંગ્રહ નયથી સર્વ આત્માઓની પ્રકાશ સત્તા અસંખ્ય પ્રદેશ રૂપ સમાન છે, ( ૩ ) વ્યવહાર નયથી આત્મા સંસારી-મુક્ત-ભવ્ય-અભવ્યૂ વિગેરે અનેક ભેદારૂપ ગણાય છે, ( ૪ ) ઋસૂત્ર નયથી પારિણામિક ભાવથી આત્માના જે સમયે જે ઉપયાગ હાય જેમકે કષાયાત્મા, ચેાગાત્મા વિગેરે તે ગણાય છે, ( ૫ ) શબ્દ નયથી આત્મા આત્માના આનંદને એળખી સ્વપ્રતીતિ પ્રાપ્ત કરે તે સમ્યગ્દČન ગુણુરૂપ હાય છે, (૬) સમભિરૂઢ નયથી અષ્ટમગુણુસ્થાનકથી શ્રેણિમાં વર્તતાં કૈવલ્યરૂપ આત્માનંદ પ્રાપ્ત કરે તે અવસ્થા અને ( ૭ ) એવ ભૂત નયથી અનંત કાળ પર્યંત આત્મા સર્વ કમ ક્ષયથી અનંત જીણુની પ્રાપ્તિ સાથે આત્માનંદ પ્રાપ્ત કરે તે સિદ્ધાવસ્થા;–નિક્ષેપ સંબ ંધમાં (૧) આત્માનંદ પ્રકાશ નામ એ નય નિક્ષેપ, ( ૨ ) આત્માનંદ પ્રકાશનું પત્ર શરીર તે સ્થાપના નિક્ષેપ, (૩) આત્માના શુભ કે શુદ્ધ ઉપયાગ વગર પત્રનું વાંચન તે દ્રવ્ય નિક્ષેપ અને (૪) in આત્માનંદ પ્રકાશ પત્રના ઉપયેગપૂર્ણાંક વાચinનથી થતા આત્મિક અનેક ગુણેાના વિકાસ (manifestation),તે ભાવ નિક્ષેપ, શ્રીમદ્ આન ંદઘનજી શ્રી શાંતિનાથજીના સ્તવનમાં કહે છે કે · સકલ નયવાદે વ્યાપી રહ્યો, તે શિવસાધન સંધિરે’-અર્થાત નયા અસંખ્ય હાવા છતાં પ્રત્યેક પદાર્થનું જ્ઞાન સંક્ષિપ્તમાં સાત નયેાથી કરવામાં આવતાં વસ્તુસ્વરૂપ સહેલાઈથી સમજાઈ જાય છે. દૃષ્ટાંત તરીકે
आत्मानंद अने नयनिक्षेप.
જૈનદર્શનના સ્યાદ્વાદ મા અનુસાર પ્રત્યેક હે પ્રભુ! અમાને મેાક્ષસુખ આપે।' તા પ્રભુ
૩