________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ.
બત્રીશ કેમ કે દાર્શનિક વિષયની ચર્ચા- ખરી રીતે કર્મનો બંધ અને મોક્ષમાં માનસિક તર્ક દષ્ટિએ કરી હોય, એમ સંભવે છે. અહીં વિચારની જ પ્રધાનતા છે. આ વસ્તુને યથાર્થ જણાવેલી ખરી બીના અશુદ્ધિને લીધે સમ- સમજાવવા માટે દિવાકરજીએ અહીં (સત્તરમી જાતી નથી. આનું નામ છાપેલી પ્રતમાં નિય- કાત્રિશિકામાં) જણાવ્યું છે કેતિદ્વાત્રિશિકા જણાવ્યું છે પણ તે ખોટું છે; કારણ કે તેમાં નિયતિનું સ્વરૂપ દેખાતું નથી.'
तुल्यातुल्यफलं कर्म-निमित्ताश्रवयोगतः ।
यतः स हेतुवन्वेष्यो दृष्टार्थो हि न तप्यते ॥१७॥ ૧૭ થી ૨૦-સત્તરમી દ્વાત્રિશિકાથી વશમી
સ્પાર્થ-નામ વગેરેની અપેક્ષાએ જુદા દ્વાત્રિશિકા સુધીની ચાર કાત્રિશિકાઓમાં સત્તરમી દ્વાત્રિશિકાનું અને અઢારમી દ્વાત્રિ.' '
િજુદા કારણોથી બાંધેલ કર્મો ઉપલક દષ્ટિએ શિકાનું કંઈ પણ વિશેષ નામ જણાવ્યું નથી. કદાચ સરખા જણાય, પણ ફલમાં જરૂર ઓગણીશમી દ્વાત્રિશિકાનું“નિશ્ચયાત્રિશિકા '
તફાવત પડે છે. એટલે એક કાળે બાંધેલા નામ અને વશમી દ્વાત્રિશિકાનું નામ
કર્મોને નિમિત્તે કારણે જુદા જુદા સ્પષ્ટ “વિઘારિય” નામ છાપેલી પ્રતમાં
જણાય છે, માટે સરખા કર્મ બાંધનાર છમાં
પણ કેટલાક જીવો સમાન ફળને ભગવે છે જણાવ્યું છે.
ને કેટલાક જી વિષમ ફળને પણ ભોગવે છે. સત્તરમી દ્વાત્રિશિકામાં અને અઢારમી પરિસ્થિતિ આમ હોવાથી કર્મબંધના કારણે દ્વાત્રિશિકામાં અનુષ્પ છંદમાં બત્રીશ કે સ્પષ્ટ બોધ જરૂર મેળવો જ જોઈએ. વ્યાજબી અને ઓગણીશમી બત્રીશીમાં અનુબ્રુપ છંદમાં જ છે કે કર્મોદય કાળ જ્ઞાનીને ખેદ થાય જ છે. ૩૧ કો તથા વીશમી દ્વાચિંશિકામાં અનુ. ખેદ તો અજ્ઞાનીને જ થાય કારણ કે તે ધૈર્ય ટુપ છંદમાં ૩ર શ્લોકે છે.
ગુમાવી બેસે છે. આ રહસ્ય ગીતાદિમાં પણ આ ચારે કાત્રિશિકાઓ સ્યાદ્વાર દર્શનમાં
જણાવ્યું છે. તે ટૂંકામાં આ પ્રમાણે માન્ય પદાર્થ તને જણાવે છે. સત્તરમી જ્ઞાનિનોજ્ઞાનિનામ, રમે રાજધર્મ બત્રીશીમાં આશ્રવ અને સંવર શબ્દ દેખવાથી ન જ્ઞાનિનો દૈત, ચિત્યશોધેલા સમજાય છે કે-કદાચ નય દષ્ટિએ આશ્રવ સંભવ છે કે-દિવાકરજીએ કદાચ આ સંવરનું સ્વરૂપ એટલે સંસારના કારણે અને શ્લોકના તત્વને લક્ષ્યમાં રાખીને જ ઉપરની મોક્ષના કારણે વગેરે બીના જણાવી હોય. બીના જણાવી હેય.
(ચાલુ)
For Private And Personal Use Only
