________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
૩૮
શ્રી આત્માનદ પ્રકાશ.
જૈન દ્રષ્ટિએ શરીસ્વરૂપ.
જગની અંદર વસ્તા તમામ જાતના મનુષ્યના શરીરની રચના એક જાતની હાય છે. એ પગ, એ હાથ, માઢું, માથું, કાન, ઈત્યાદિ શરીરની રચના, એક સરખી હાય છે. પછી તે ગમે તે દેશમાં જન્મેલા હાય. શરીરની સુંદરતા, ઉંચાઇ, અથવા નિચાઈ, અને વર્ણ માં દેશ આશ્રી તફાવત માલમ પડે છે. તેમજ ઇંદ્રિનીશક્તિમાં ન્યુનાધિકપણું માલમ પડે છે. કેટલાક આ શરીરના બનાવનાર પરમેશ્વર છે અને સારા અથવા નરસાપણાના કારણમાં પરમેશ્વર, ઇશ્વરની મહેરબાની અથવા ગેરમહેરબાનીનુ કારણ માની સતાષ માને છે. જૈનશાસ્ત્રકારોની માન્યતા આ ખામતમાં કેવી છે, એ આપણે જાણવાની તજવીજ કરીશું તેા તેથી તેના વાસ્તવિક જ્ઞાનથી આપણે માહીતગાર થઇશુ. શરીરની રચના કેવા પ્રકારે થાય છે. એટલે પિતાના વીર્ય અને માતાના રૂધિરથી પિંડ ઉત્પન્ન થઇને શરીરની રચનાની શરૂઆત કેવી રીતે થાય છે, એ બાબતમાં વૈઘક ગ્રંથામાં ઘણું વિવેચન છે, તે પણ જાણવા અને સમજવા જેવુ છે. આ સ્થળે વેધક દ્રષ્ટિથી આ વિષય નહી જોતાં જૈન શાસ્ત્રમાં બતાવેલા વણું નથી આપણે તેને તપાસીશુ.
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
જૈન દર્શન અને જૈનેતર દર્શનની માન્યતામાં જે એક મુખ્ય ભેદ છે, તે એ છે કે જેના જગત્ અને જગત્ની અ ંદર રહેલા ટૂબ્યા પદાર્થોના કર્તા ઈશ્વર યાને પરમેશ્વર છે, એમ માનતા નથી, ત્યારે બીજા દર્શનવાળાએ તેના કર્તાપણાના આરાપ પરમેશ્વરમાં કરે છે અને જગતના કત્તા પરમેશ્વર છે, એમ માને છે. દરેક દર્શનવાળાએ પેાતાની માન્યતા માટે યુક્તિપૂર્વક સાધક ખાધક દલીલેા બતાવે છે. અને તે દરેકના શાસ્ત્રમાં મતાવેલી છે. હાલ અત્રે તે વિષે આપણે વિચાર કરતા નથી. અત્રે ફક્ત શરીર સંબંધીની માન્યતા કેવા પ્રકારની છે તેટલા પુરતુ યત્કિ ચીત્ જાણવાના પ્રયાસ છે.
જીવ અરૂપી છે, છતાં અનાદિ કાળથી તેના શરીર સાથે સંબંધ બની રહ્યો છે. એ એના સંચાગની શરૂઆત કયારથી થઈ તે મુકરર થઇ શકે તેમ નથી. ને તેજ કારણસર એ એના સંયોગ અનાદિ માન્યા છે.
શરીરના કર્તા જીવ છે. દરેક જીવ પોતપોતાના શુભાશુભ કર્મના કર્તા છે. અને તેજ તેના ભક્તા છે. શરીરની રચના, ઇંદ્રિયાદિમાં તફાવત વિગેરેના કારણમાં તે તે જીવના પુર્વ કૃત શુભાશુભ કર્મ છે. તે કર્મના આઠ પ્રકાર છે. ને તેના ઉતરભે એકસેાઅઠાવન છે. આ એકસાઅઠાવન ભેદમાં નામ, કર્મ, નામના એકસાત્રણ ભેદ
For Private And Personal Use Only
