________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
४८
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ.
ન
નિમિત્ત છુટી જાય અથવા ખાટી સમજણુના આવેગમાં આત્મા આગળ ને આગળ પ્રવૃતિ શોધતા અટકી પડે તે ત્યાંથી તેને વિનાશ આરંભાય છે. કેમકે પ્રવૃતિના મૂળ હેતુ આત્માને એક લાલચ પછી બીજી અને બીજી પછી ત્રીજી એક લાલચેાની પર’પરામાં રખડવાના નથી, પરંતુ એમ ધીરે ધીરે તેને પ્રભુના ઘર સુધી દોરી જવાના હાય છે. અલખત્ત અત્યારે આત્મા અનેક ભુલાને વશ ખની એ હેતુ સફળ કરતા નથી અને ઉલટો ઘણીવાર એ હેતુથી વિપરીત કરે છે, પરંતુ આખરે તેની અનેક ભૂલાના કડવા ફળ અનુભવી ઠેકાણે આવવા નિર્માએલા છે. અને ખાટે માગે વિહરવાને બદલે ખરા માર્ગે ચાલે છે. પરંતુ સર્વ પ્રકારની પ્રવૃતિથી વિરમી ગયેલા ભ્રષ્ટ આત્મા તે શૂન્યતારૂપી ગંદા પાણીના ખામાચીયામાં રહેવું પસંદ કરતા હેાય છે. ઈચ્છાને ગુમાવવી એ પ્રગતિને ગુમાવવા તુલ્ય છે. આથી હુમે ઇચ્છાના વેગને અ ંધ પાડવાનું કહેતા નથી. હમે માત્ર એટલુજ કહીએ છીએ કે,–“ તમે કાંઇ પણ ઇચ્છે તે પહેલા તમારે બહુ વિવેક કરવાને છે. ” ઈચ્છાજ ન કરવી અને ઇચ્છતા પહેલા પૂર્ણ વિચાર કરવા એ એમાં જે તફા વત છે તે કાઇથી અજાણ્યા રહે તેવા સૂક્ષ્મ નથી. ઇચ્છાભ્રષ્ટ હોવું એ સર્વથી ભ્રષ્ટ થવા તુલ્ય છે. કહેવાનું માત્ર એટલુજ છે કે તમે જે કાંઇ ઇચ્છે છે તેની પ્રાપ્તિ સાથે જે કાંઇ આગંતુક વળગણા રહેલા હાય છે તે પણ સ્વીકારવા માટે તમે તત્પર છે ? આખરે તા પ્રાણી માત્રને પરમાત્માનું શરણ શેાધ્યા વિના વિરામ નથી. અને તેથીજ ભૂત માત્ર એ પરમ ધામ ભણી ધીરે ધીરે ગતિ કરી રહ્યા છે, જો કે એ રાહુ સીધેા નથી. કેાઇવાર સીધેા તા કેાઈવાર આડા હાય છે. અનેક ઉથલપાથ લા અને પલટા અનુભવતા અનુભવતા આત્મા તે પરમ લક્ષ્ય ભણી વ્યકત કે અવ્યક્તપણે પગલા ભરી રહ્યા હોય છે. કેમકે પ્રાણી માત્રના અંતરાત્મા જાણી રહ્યા છે કે એ ધામ એ સ્થિતિ એજ પેાતાની વાસ્તવીક અને સ્વાભાવિક સ્થિતિ છે. આથી તમારી ઈચ્છાને વ્યક્તપણે-ઉપયાગપણે ( consciously ) એ માગે વહાવા. અને જ્યાંસુધી એ માર્ગ માં પ્રીતિ ન ઉપજે, ત્યાંસુધી અંતરથી એવુ ઇચ્છવા કરો કે તમારી સર્વ પ્રકારની સાધન સંપત્તિ એ હેતુને માટેજ નિર્મિત હા, તમારો વિભવ, તમારી સંપત્તિ, તમારૂ એશ્વર્ય, ગૃહ, સ્ત્રી, પુત્ર આદિ તમારૂ સર્વીસ્વ એ પરમ ઉત્કૃષ્ટ હેતુની સિદ્ધિમાં નિમિત્તપે પરિણમે. એમ થાય તેમાંજ તે સર્વનુ સા કત્વ સમાએલુ છે. આજ સુધી તમે અવ્યક્તપણે વિકાસક્રમમાં આગળ વધતા આવ્યા છે. પરંતુ હવે જ્યારે તમને વિવેક માટે બુદ્ધિ અને પ્રેમ માટે હૃદયની ઉચ્ચ કળા પ્રાપ્ત થએલી છે તેા પછી એ સાધના દ્વારા પરમ લક્ષ્યને સાધ્ય કર્યો વિના તમને સતાષ નજ હાવા ઘટે છે.
For Private And Personal Use Only