________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૫.
શ્રી આત્માનનું પ્રકાશ,
અને દ્રવ્યને કોઇ પ્રકારના સહચારીપણાના સમધ નથી. સદ્દગુણનું મૂળ સદ્ગુણુ પેાતેજ છે. અમુક માણુસ દ્રવ્ય વિગેરે સાધનાવડે સુખી હોય તેથી એમ નથી ઠરતુ કે તે સદ્ગુણીજ હાવેાજ જોઇએ. તેમજ અમુક માણુસ સદ્ગુણી હેવાના સઅખથી દ્રવ્યસ ંપન્ન પણ હાવા જોઇએ એવા અખાધ્ય નિયમ પશુ નથી. ઉપર જણાવ્યા તેવા હલકી પ્રકૃતિના ધનીક મનુષ્યા માત્ર તેમણે જે ભૂમિકા ઉપર ખીજ વાળ્યુ હોય છે, તે ભૂમિકા ઉપરના કળાના ઉપભાગ કરતા હેાય છે. તેમણે પૂર્વભવમાં જે સસ્કૃતિ કરેલી હોય છે કે જેના પરિણામે તેએ આ જન્મમાં આપાતતઃ સુખી ભાસે છે, તે સત્કૃતિ અમુક સ્થૂળ હેતુથી પ્રેરાઇને થયેલી હેાય છે. અંતરમાંથી તે પ્રેરણા ઉદ્ભવેલી હાતી નથી. લેાકયશ, સમાજ કીર્ત્તિ, સરકાર કૃપા વિગેરે કા રણાથી તે સત્ કૃતિ બનેલી હાવાથી તેનુ ફળ માત્ર સ્થળ સુખમાંજ આવી વિરમે છે. ધારો કે એક માણસ કાઈ પ્રકારની ઉદારતા કરે છે અને તેમ કરવામાં તે પૈસાની મેાટી રકમ ઇસ્વીતાલ માંધવામાં, દરદીએ નિભાવવામાં, નિશાળેા સ્થાપ વામાં અથવા ગામના સુખને માટે માગ બગીચા આદિ જાહેર સ ંસ્થાએ રચવામાં વાપરે છે. આમ કરવામાં જો તેના હેતુ તે તે સંસ્થાના લાભ લેનારને આપવાના ન હેાય પરંતુ પેાતાનુ નામ કાયમ રાખવાના, કાત્તિ ખાટવાના, સરકારમાંથી રાવ સાહેબ અથવા સરનાઇટના ખિતાબ મેળવવાને અથવા તેવાજ પ્રકારના કાઇ સ્થળ અને લૈાકિક આશય હાય તેા તે કૃતિનું ફળ લૈકિક અને સ્થૂળભૂમિકા ઉપર આવીને પ્રગટ થાય છે. અલખત તેણે ગમે તેવા હેતુથી એવી સ ંસ્થા રચી હોય, પરંતુ તેના લાભ લેનાર મનુષ્યા સુખ સંપાદન કરે છે, ગરીબ દર્દીઓ મફત દવા અને સારવાર મેળવે છે, વિદ્યાથી એ નિશાળમાં વિદ્યા મેળવી જન્મભરનું સુખ મેળવે છે, અને માગ મગીચામાં સર્વે કાઈ સુંદર હવાપાણીથી સુખાનુભવ કરે છે, આથી એ સર્વ કાઇના સુખાસ્વાદના પ્રત્યાઘાત તેના મૂળ ઉત્પાદક ઉપર થયા વિના રહેતા નથી. પરંતુ અધ્યાત્મશાસ્ત્રના નિયમ પ્રમાણે, એ પ્રત્યાઘાત, તે ઉત્પાદક પુરૂષના હૃદયના જે અશમાંથી તે કૃતિનું સ્ફુરણુ ઉઠભળ્યુ હોય છે તે અંશ ઉપરજ થાય છે. આમ હાવાથી તે સ ંસ્થાના રચયીતા પુરૂષે સ્વાના હેતુથી પ્રેરાઇને તે કૃતિ કરેલી હાઇને તેના ફળ તરીકે તેને એવુ સુખ મળે છે કે જેમાં એકાંત સ્વાનાજ અંશ હાય તેને સુખ મળે છે તેની ના નથી, પરંતુ તે એવું સ્વાર્થ પૂર્ણ અને એકલપેટુ હાય છે કે ખીજાઓને તેના કશા લાભ મળતા નથી. ઘણી વાર આવા પુણ્યવાન મનુષ્યના સ્ત્રી પુત્રા, ભાઇએ વિગેરેને પણ તે સુખનેા કાંઇ હીસ્સા મળતા હાતા નથી. કેમકે પૂર્વકાળે તેણે સ્વાર્થથી પ્રેરાઇને પુણ્યકૃતિ કરેલ હાવાથી આ કાળે તેને જે ફળ મળ્યું હોય છેતે ફક્ત પોતાના સ્વાથી ઉપસેગનાજ વિષય અને
For Private And Personal Use Only
