Agam Suttani Satikam Part 26 Oghniryukti Pindniryukti

Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Agam Shrut Prakashan

Page 375

३७२
पिण्डनियुक्तिः-मूलसूत्रं नान्दीपात्रामादायभिक्षार्थनिर्जगाम,प्रविष्टश्चकापिकौटुम्बिकगृहे, दृष्टावतत्रप्रचुराःसेवकिकाः, घृतगुडादीनि चप्रभूतानिप्रगुणीकृतानि, ततोऽनेकधा वचनभङ्गीभिः सुलोचनाभिधाना कौटुम्बिकगृहिणी याचिता, तथाच सर्वया प्रतिषिद्धो-न किमपि ते ददामीति, ततः सातामर्षेणबभणे क्षुल्लेकेन-नियमादिमाः सेवकिकाःसघृतगुडामयागृहीतव्याः,सुलोचनाऽपिसामर्षक्षुल्लकवचःश्रुत्वाराञातप्रकोपाप्रत्युवाच-यदित्वमेतासांसेवकिपकानां किमपिलभसे ततो मे नासापुटात्वया प्रस्रवणं कृतमिति, ततः क्षुल्लकोऽचिन्तयइ अवश्यमेतन्मया विधातव्यम्, एवं च विचिन्त्य गृहान्निर्ययो, प्रपच्छ च कस्यापि पार्श्वे-कस्येदं गृहम् ? इति, सोऽवादीतविष्णुमित्रस्य.तत-पुनरपिक्षुल्लकः पृच्छति-सइदानींकवर्तते?,तेनोक्तं-पर्षदि, ततः पर्षदिगत्वासहर्षइत्र पर्पज्जान् पृष्टवान्-प्रो। युष्माकंमध्येकोविष्णुत्रिः?,जनाअवादिषुः किंसाधो। तव तेनप्रयोजनं?,
साधुरवोचत्-तं किमपि याचिष्ये, स च तेषां सर्वेषामपि प्रायो भगिनीपतिरिति सहासं तैरवाचिकृपणो-ऽमैनतेकिमपिदास्यतीत्यस्मानेवयाचस्व,ततोविष्णुमित्रोमामेऽपभ्राजनाभूदितितेषामग्रतःकृत्वा बभाण-अहंभो।विष्णुमिज्जोऽहंयाचस्वमांकिमपि,माकेलिवचनममीषांकर्णेकाषी,ततोऽवादीतक्षुल्लकःयाचेऽहं यदित्वं महेलाप्रधानानां षण्णांपुरषाणामन्यतमोनभवति, ततः पर्षजन्ना अवादिषुः-केतेषट् पुरुषा महेलाप्रधाना ? येषामन्यतमोऽयमाशङ्कयते, ततः क्षुल्लक आह-श्वेताङ्गुलिर्बकोङ्गायकः किङ्करः स्त्रायकः गृध्रवरिङ्गीइदज्ञइति, एतेषांचषष्णामपिकथानकान्यमूनि-क्वचिद्भामेकोऽपिपुरुषोनिजभार्याच्छन्दनुवर्ती, सचप्रातरेवजातबुभुक्षोनिजभायांभोजनंयाचते,साचवदति-नाहमालस्येनोत्थावुमुत्सहेततस्त्वमेवसमाकर्ष चुल्लयाभस्मप्रक्षिपतत्रप्रातिवेश्मिकगृहादीनीयवमिंप्रज्वालयतमिन्वनप्रक्षेपणेसमारोपयचुल्लयाःशिरसि स्याली, एवंयावत्पक्त्वाकथय,ततोऽहंपरिवेषयामीति,सचतथैवप्रतिदिवसंकुरुते,ततोलोकेनप्रातरेवास्य चुल्लया भस्मसमाकर्षणेन श्वेतीभूताङ्गुलिदर्शनात्सहासं श्वेताङ्गुलिरिति नाम कृतम्, एष श्वेताङ्गुलिः।
तथाक्वचिद्वामेकोऽपिपुरुषोनिजभार्यामुखदर्शनसुखलम्पटस्तदादेशवर्ती,अन्यदातथाभार्ययाबभणेयथाऽहमालस्येनभुक्ता,ततस्त्वमेवोदकंतडागादानय,सचदेवताऽऽदेशमिवभार्याऽऽदेश-मभिमन्यमानः प्रतिवदति-यदादिशसि प्रिये। तदहं करोमि, ततो दिवसे मालोको मां द्राक्षीदिति रात्रो पश्चिमयामे समुत्थाय प्रतिदिवसंतडागादुदकमनायति, तस्य च तत्र गमनागने कुर्वतः पदसञ्चारशब्श्रवणतो घटभरणबुद्धशब्दश्रवणतशतडागपालीवृक्षेषुप्रसुप्ताबकाउत्थायोड्डीयन्ते, एषचवृत्तान्तोलोकेनविदितःततोऽस्यार्थस्यसूचनार्थं हासेनवकोट्टायकइतिनामकृतं.एषबक्कोड्ायकः।तथाक्वचिद्ग्रामेकोऽपिपुरुषोभार्यास्तनजवनादिस्पर्शलम्पटो भार्याच्छन्दानुवर्ती, स च प्रातरेवोत्थाय कृताञ्जलिपग्रहो वदति-दयिते । किं करोमि ?, सा च वदतितडागाददकमानय, ततो यत्प्रिया समादिशतीत्युदित्वा तडागादकमानयति, पुनरपि भणति-किं करोमि प्राणेश्वरि।, सा वदति-कुसूलादाकृष्य तण्डलान कण्ड्य, एवं यावद्भोजनादूर्ध्वं ममप्रादान प्रक्षाल्य धृतेन फाणेयेति.सच सर्व तथैव करोति.तत एवं लोकनज्ञात्वातस्य किङ्कर इति नामनिवेशितं.एष किङ्करः। तथा कचिद्वाभे कोऽपि पुरुषो भार्याऽऽदेशवर्ती, स चान्यदा निजभार्यामवादीत्-प्राणेश्वरि।स्नातुमहमिच्छामि, तयोक्तं-यद्येवं तामलकान् शिलायां वर्त्तय परिधेहि स्नानपोतिका अभ्यङ्गय तैलेनात्मानं गृहाण च घट ततस्तडागेस्नात्वा घटंचजलेनभृत्वा समागस्नायकइति नामकृतं, एषस्नायकः । ____तथा कचिद्ग्रामे कोऽपिपुरुषोभार्याऽऽदेशविधायी, अन्यदाचसारसवत्यामासनेसमुपविष्टा वर्तते, साचतेनभोजनमयाचि,तयोक्तं -ममसमीपेस्थालमादायसमागच्छे:सोऽपियत्प्रियतमासमादिशतितन्मे प्रमाणमिति ब्रुवंस्तस्याः समीपे गतः तया परिवेषितं भोजनं, तत उक्तं-भोजनस्थाने गत्वा भुक्ष्व, ततः स