Agam Sutra Satik 12 Auppatik UpangSutra 01

Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Agam Shrut Prakashan

Page 79

१३८
औपपातिकउपाङ्गसूत्रम्-३१
इति योगः, इह च चामरशब्दस्य नपुंसकलिङ्गत्वेऽपि स्त्रीलिङ्गनिर्देशो लोकरूढेः छान्दसत्वाद्वा न दुष्टः, प्रवरं यद्गिरिकुहरं - पर्वतनिकुञ्जस्तत्र यद्विचरणं-सञ्चरणं तेन सुमुदिता - अतिहृष्टा निरुपहताश्च - उपघातरहिता ये चमराः - आटव्यगोविशेषास्तेषां यत्पश्चिमशरीरं देहस्य पश्चिम भागस्तत्र या सञ्जाता-उत्पन्नाः सङ्गत्ताश्च - अनवद्यास्तास्तथाताभि, 'अमलियसियकमलविमलुज्जलियरययगिरिसिहरविमलससिकिरणसरिसकलधोयनिम्मलाहिं' अमलितम् - अमर्दितं यत्सितकमलंपुण्डरीकं तथा विमलं- निर्मलं उज्वलितम् - उद्दीप्तं यद्रजतगिरिशिखरं - वैताढ्यगिरिकूटं तथा विमला ये शशिकिरणास्तत्सश्यो यास्तास्तथा ताश्च ताः कलधौतनिर्मलाश्च - रूप्यवदुज्वला इति समासोऽस्ताभि ।
'पवणाहयचवलललियतरंगहत्थनच्च॑तवीइपसरियखीरोदगपवरसागरुप्पूरचंचलाहिं' पवनाहताः - वायुप्रेरिताश्चपलाः - तरला ललिता - मनोहरास्तरङ्गहस्ताः - प्रतनुकल्लोलपाणयस्तैः नृत्यन्निव नृत्यन् यः स तथा वीचयो - महाकल्लोलास्तैः प्रसृतश्च - विस्तारमुपगतः स चासौ क्षीरोदकश्च - क्षीराकारजलः स चासौ प्रवरसागरश्चेति कर्मधारयस्तस्य य उत्पूरः - प्रकृष्ट प्रवाहः स तथा तद्वचञ्चला यास्तास्तथा ताभिः, 'मानससरपरिसरपरिचियावासविसयवेसाहिं' इह हंसवधूमिरिव कलित इत्यनेन सम्बन्धः, मानसाभिधानसरसः परिसरे प्रान्ते परिचितः - पुनः पुनः कृत आवासो - निवासो यकाभिस्तास्तथा ताश्च ता विशदवेषाश्च - धवलाकारा इति कर्मधारयोऽतस्ताभि, 'कणगगिरिसिहरसंसियाहिं' कनकगिरेः - मेरोरन्यस्य वा यच्छिखरं तत्संसृता यास्तास्तथा ताभि
'उवइयउप्पइयतुरियचवलजइणसिग्घवेगाहिं' अवपतितोत्पतितयोः - निपतनोत्पतनयोस्त्वरितचपलः - अत्यन्तचपलः जविनः - शीघ्रो वेगवतां मध्येऽतिशीघ्रो वेगो - गतिविशेष यासां तास्तथा ताभि, 'हंसवधूयाहिं चैव कलिए हंसिकाभिरिव युक्तः, इह च हंसिकाभिश्चामराणा धवलत्वेन दण्डोपरिवर्तित्वेन चपलत्वेन च साधर्म्यमिति, तथा 'नानामणिकणगरयणविमलमहरिहतवणिजुज्ञ्जलविचित्तदंडाहिं' नानामणिकनकरत्नानां सम्बन्धिनो निर्मला महरिहत्तिमहार्घास्तपनीयोज्ज्वलाः – रक्तवर्णसुवर्णदीप्राः विचित्रा - विविधचित्रा दण्डा यासां तास्तथा, 'चिल्लियाहिं' दीप्यमानाभिर्लीनाभिर्वा 'नरवइसिरिसमुदयपगासणकरीहिं' ति व्यक्तं, 'वरपट्टगुग्गयाहिं' प्रधानपत्तनसमुद्भवाभि, वरपत्तने हि वराः शिल्पिनो भवन्तीति तत्परिकर्मिताः प्रधाना भवन्तीति वरपत्तनोद्गताभिरित्युक्तम् ।
अथवा वरपट्टनात्-प्रधानाच्छादनकोशकादुद्गता - निष्काशिता यास्तास्ताभिः, 'समिद्धरायकुलसेवियाहिं'ति व्यक्तं, 'कालागुरुपवरकुंदुरुक्कतुरुक्कवरवण्णवासगंधुद्ध्याभिरामाहिं' कालागुरु - कृष्णागुरु प्रवरकुन्दुरुक्क - सच्चीडा तुरुक्क सिल्हकं वरवर्ण- प्रधानचन्दनं एतैर्यो वासो - वासनं तस्माद्यो गन्धः - सौरभ्यम् उद्धूत-उद्भूतस्तेनाभिरामा - रम्या यास्तास्तथा ताभि, 'सललियाहिं' ति व्यक्तम्, 'उभओ पासंपि त्ति उभयोरपि पार्श्वयोरित्यर्थ, 'उक्खिप्पमाणाहिं चामराहिं' ति व्यक्तं, कलित इति वर्तते, 'सुहसीयलवायवीइयंगे' ति समुत्क्षिप्यमाणचामराणामेव यः शुभः शीतलश्च वातस्तेन वीजितमङ्गं यस्य स तथेति ।
इतोऽधिकृतवाचना - 'मंगलजयसद्दकयालोए' मङ्गलाय जयशब्दः कृतो जनेनालोकेदर्शने यस्य स तथा, 'अनेगगणनायगे' त्यादि पूर्ववत् ।
मू. (३१ - वर्तते) तए णं तस्स कूणियस्स रन्नो भंभसारपुत्तस्स आभिसिक्क हत्यिरयणं